ستپلت یک سامانه ارائه خدمات پایش ماهواره ای مزارع تحت وب است که به کشاورزان در زمینه پایش سلامت محصولات کشاورزی کمک میکند تا بتوانند بدون نیاز به دانش سنجش از دور به تصاویر مزارعشان دسترسی داشته باشند. علیرضا حاجی تبار ۲۹ساله و اصالتا بابلی یکی از بنیانگذاران این استارتاپ است. او لیسانس را در رشته مهندسی کامپیوتر گرایش سخت افزار در دانشگاه همدان و ارشد را دانشگاه شریف هوشمصنوعی خوانده است. به گفته خودش بعد از کنکور ارشد به تهران آمده و در زمینههای مختلف و ازجمله هوش مصنوعی مشغول به کار شده است. با او به گفتگو نشستیم تا برایمان از تجربه فعالیت در اکوسیستم استارتاپی بگوید.
از ورودتان به بازارکار و تجربههای قبل از راهاندازی ست پلت برایمان بگویید؟
ورودم به بازارکار از سال ۹۲، بعد از کنکور ارشد و همزمان با آمدن به تهران بود و از همان ابتدا در حوزه کامپیوتر بخش سخت افزار در یک شرکت مشغول به کار شدم. کار اصلی ما در حوزه شبکه و پشتیبانی سخت افزاری بانک ها بود و بعد از آن ۶ماه در آن شرکت مشغول به کار بودم که بعد به دانشگاه شریف آمدم. در دوران ارشد به دلیل سنگینی درسهای دانشگاه نتوانستم کار را ادامه بدهم و بعد از فارغالتحصیلی دوباره به بازارکار برگشتم و برای یکی دوسازمان پروژههایی در بخش تولید نرم افزار انجام دادم. در سال ۹۵ هم با ورود به یک شرکت در حوزه برنامه نویسی وب به زبان پایتون شروع به کار کردم و بعد به سمت مدیرپروژه ارتقا یافتم. بعد از آن دوره کوتاهی خدمت سربازی رفتم و تقریبا در ماههای آخر دوره سربازی در سال ۹۷ استارتاپ ست پلت را شروع کردیم. در حال حاضر به عنوان مدیرعامل ست و مدیر توسعه کسب و کار عصر گویش پرداز فعالیت دارم.
ایده ست پلت چطور و چه سالی شکل گرفت؟
من بهواسطه کارهای کوچک و بزرگی که در رزومهام داشتم تجربه خوبی در زمینه برنامه نویسی کسب کرده بودم. از سال ۹۷ با استارتاپ ست پلت آشنا شدم و ایده هم توسط چند نفر از بنیانگذاران شکل گرفت و از همان سال ایده را استارت زدیم. در واقع بچهها قرار بود ابتدا نماینده یک کمپانی آفریقایی در ایران باشند بعد تصمیم میگیرند خودشان این کسب و کار را راه بیندازند. تیم اولیه ست پلت از فارغ التحصیلان عمران دانشگاه شریف بودند و بعد که احساس نیاز به وب سایت پیدا کردند من به عنوان برنامهنویس به مجموعه اضافه شدم. حجم کار مربوط به ست پلت نسبتا بزرگ بود و پتانسیل بالایی برای ورود به بخش هوش مصنوعی برای این پروژه نیاز بود و به این دلیل که نوع کار تقریبا بین رشتهای است ما از یک تیم قوی متشکل از هوش مصنوعی، سنجش از دور و مهندسی کشاورزی بهره بردیم. تلاش کردیم بچههای خوبی را در این حوزه دور هم جمع کنیم و فهمیدیم برای رشدمان باید مانند کمپانیهای بزرگ دنیا برنامهریزی و عمل کنیم. مشابه ایده ستپلت در ایران کار نشده بود و الگوی داخلی نداشتیم، درحال حاضر تمام محصولاتمان مشابه نمونه های خارجی است.
ست پلت را چطور معرفی میکنید؟ چه خدماتی ارائه میدهد.
ست پلت اپلیکیشن پایش ماهواره ای مزارع است البته پردازش ماهوارهای قبلتر هم در کشور با نرمافزارهای خاص اجرا شده ولی درحال حاضر تمام سیستمها به صورت خودکار است و نقشههایی که درلایه آخر در اختیار مشتریان مختلف قرار میدهیم به صورت اتوماتیک تولید می شود. میتوان گفت ایده ست پلت پتانسیل این را دارد که به یکی از بهترین و بزرگترین پروژههای چندین ساله کشور تبدیل شود.
ست پلت در حال حاضر پایش سلامت محصولات کشاورزی را انجام میدهد و ما شاخص هایی را تولید میکنیم که براساس محتوای خود گیاه به کشاورز اطلاعاتی میدهد که در حال حاضر آیا گیاه آب و کود مناسبی جذب کرده و از نظر حجم برگ در چه شرایطی قرار دارد و آیا رشد خوبی داشته یا نه. این کار به کشاورز کمک میکند که هر هفته زمینش را به راحتی رصد کند. در حالی که اگر کشاورزان از تصاویر ماهوارهای استفاده نکنند باید هزینههای سنگینی برای سنسورگذاری و بحث نیروی انسانی داشته باشند تا بتوانند از زمینها بازدید انجام دهند و در جریان اتفاقاتی که در زمینشان می افتد قرار بگیرند. ست پلت با نقشههایی که در اختیار کشاورزان قرار میدهد به صورت هفتگی به آنها گزارش عملکرد زمینشان را میدهد که آیا آبیاری کامل انجام شده است یا خیر و این باعث میشود مدیریت بهتری در مزرعه داشته باشند.
در حال حاضر این خدمات را در اختیار کشاورزان قرار دادیم و مهمترین محصولی که قرار است به پلتفرم فعلی اضافه شود مدیریت خودکار آبیاری مزارع است که به کمک دانش تبخیر، تعرق و علوم دیگر کشاورز را کاملا در جریان اتفاقات آبی زمینش قرار میدهد.در این خدمت قرار است به کشاورز بگوییم زمینش چقدر آب دارد چقدر باران باریده و تمامی اطلاعات آبی مرتبط با زمین را در اختیارش قرار دهیم تا به صورت هوشمند بتواند آبیاری زمین را داشته باشد. این امر هم به صرفه جویی در مصرف آب کشور کمک میکند و هم برای کشاورزان این امکان را فراهم میآورد که با کنترل آبیاری محصول بیشتر و بهتری برداشت کنند.
اخبار اکوسیستم استارتاپی را از کانال تلگرام وبنا دنبال کنید
ست پلت به چه دغدغهای در کشور پرداخته است؟
دغدغهای که ست پلت به آن پرداخته بحث زنجیره غذایی است که ما در گام اول میتوانیم به کشاورزان در حوزه پایش سلامت کشاورزی کمک کنیم تا بهرهوری محصولاتشان را بالا ببرند و از طریق افزایش بهره وری در کنار کاهش هزینهها محصول بهتری تولید کنند. تولید محصولات بیشتر نیاز جامعه و واردات را کم میکند و اگر بتوانیم محصول درستی را تولید کنیم می توانیم صادرات خوبی داشته باشیم. در آینده اگر همین روال ادامه داشته باشد میتوانیم در بحث زنجیره غذایی با پایش زمینهای کل کشور به دولتمردان کمک کنیم تا بتوانند راحتتر در سطح کلان تصمیم گیری کنند.
حجم بازار هدف ست پلت را چقدر برآورد کردید؟روی چه سهمی از بازار هدفگذاری کردهاید؟
ایران تقریبا ۱۴.۱میلیون هکتار زمین تحت کشاورزی دارد و بازار هدف ما بر روی کشاورزان بالای ۱۰۰ هکتار متمرکز است که در هکتار بالا کنترل زمین برایشان بسیار سختتر میشود ولی ما راحتتر می توانیم تصاویر را در اختیارشان قرار دهیم. در بحث کشاورزی هوشمند کشاورزان خرد خیلی نمی توانند با این موضوع ارتباط برقرار کنند و ما با کشاورزان صاحب بالای ۱۰۰هکتار زمین از نظر هوشمندسازی راحتتر میتوانیم مذاکره کنیم.به طور کلی حجم بازار موردنظر ما حدود ۲.۴میلیون هکتار است و بازاری که ما در دسترس میبینیم حدود ۵۰۰تا۶۰۰هزار هکتار است که برنامه داریم طی ۵سال ۶۰۰هزار هکتار را تحت پوشش خودمان قرار دهیم.
درحال حاضر چه تعداد کاربر دارید؟روند رشدتان تا امروز چطور بوده است؟
ما فعلا حدود ۵۰۰کاربر در سامانه داریم که حدود۵۰۰۰ هکتار زمین در سامانه ما ثبت کرده اند و از سطح دسترسی رایگان ما استفاده می کنند. کمتر از ده نفر نیز در سامانه ما حق اشتراک خریده اند و حدود ۱۰۰۰هکتار مزرعه خود را با ما پایش کرده اند یا می کنند. در بین این افراد پیشرو، هم کشاورزان حقیقی و هم شرکت ها وجود دارند.
مزیت رقابتی ست پلت نسبت به پلتفرمهای مشابه چیست؟
تقریبا حدود۲تا۳ رقیب اصلی داریم اما در زمینه سنجش از دور حدود ۶۰تا۷۰ تیم در حال فعالیت هستند. یکی از نقاط قوت ما نسبت به سایر تیمها ترکیب خوب تیم در بخش هوش مصنوعی، سنجش از دور و کشاورزی است که در تمام این حوزهها توانستیم از متخصصان استفاده کنیم و محصولات خوبی را وارد بازار کنیم.
مهمترین مزیت ما نسبت به رقبا سرعت و وسعت سرویسهایمان است، در واقع کل کشور را تحت پوشش قرار میدهیم و به محض اینکه ماهواره از بالای کشور عبور کند، توسط تیم ما تصویربرداری انجام و در کوتاهترین زمان نقشهها تولید میشود و در اختیار کشاورزان قرار میگیرد در حالی که در شرایط دیگر چند روز طول می کشد تا تیمهای دیگر بتوانند این محصول را در اختیار کشاورزان قرار دهند و به دلیل وسعت بالای کار هزینه های بسیار پایینی داریم. تقریبا به ازای هر هکتار فقط ۴هزار تومان از کشاورز برای هرماه می گیریم که نسبت به کارهای مشابه در دنیا قیمت پایینی است و یکی از مزیت های رقابتی ما با تیم های خارج از ایران همین هزینههای مناسب و کاهش یافته است.
چه چالشهایی را تا امروز تجربه کردید؟ کرونا چه تاثیری بر روی کسبوکارتان داشته است؟
چالشهای علمی همیشه وجود داشته و به این دلیل که کارمان جدید است مقالات زیادی در دنیا در این حوزه وجود ندارد. از طرفی مدل کار بهگونهای است که ترکیب بین رشتهای محسوب میشود و برای انجام بخشی از کارها مجبوریم از ترکیب علوم مختلف استفاده کنیم، این خود باعث میشود کار سخت شود و برای رفع آن سعی کردیم از دوستان حرفه ای این حوزه استفاده کنیم. البته باید بگویم دغدغه فنی کوچکترین دغدغه و چالش ما هست و بزرگترین چالش ما عدم اعتماد بوده که معمولا اکثر پروژههای کشور را بخش دولتی یا شرکتهای بزرگی که نفوذ به بازارهای کل کشور دارند تصاحب میکنند. امثال ما که به عنوان یک استارتاپ وارد میشویم هرچقدر هم قدرت علمی داشته باشیم به سختی به ما اعتماد میکنند. اگرچه بعد از دوسال تلاش و دوندگی درحال حاضر توانستیم در بزرگترین سازمان های دولتی مثل وزارت جهاد کشاورزی و صندوق بیمه کشاورزی وارد شویم. چالش در مورد سرمایهگذاری همچنان داریم. در شرایطی که سرمایهگذاران حاضر به همکاری نیستند، ما برای رشد سریعترمان نیاز به سرمایهگذار داریم در غیر اینصورت با هزینههای فعلی ادامه دادن اینگونه استارتاپها سخت و غیرممکن است و حتما باید سرمایه مناسبی جذب کنیم تا بتوانیم رشد کنیم.
حوزه کاری ست پلت در کشور و دنیا خیلی نوپا است و شرکتهای بزرگ دنیا در این حوزه ۵_۶سال است که شکل گرفتند. ما حدود ۲سال پیش استارت کار را زدیم و به این دلیل که خیلی نوپا بودیم و هیچ سازمانی آشنایی با این موضوع نداشت حدود یک سال و یک سال نیم طول کشید تا کشور را با این حوزه آشنا کنیم ولی بعد از این آشنایی خدمات رایگان به آن ها ارائه دادیم و تقریبا از بهمن سال۹۸ تصمیم گرفتیم در قبال خدماتمان هزینه دریافت کنیم.
اوضاع کرونا خیلی به کسبوکار ما لطمه زد و باتوجه به ماهیت کارمان که باید حضوری مشتریان را ثبت میکردیم و آموزش میدادیم این بخش از مارکتینگ ما کاملا از بین رفت و همچنان هم متوقف شده است. شیوع این بیماری در فروشمان تاثیرگذار بود و بیزنس مدلمان از حالتB2B(ارائه خدمات به کشاورزان ) به B2G(بخشهای دولتی) تغییر یافت، قراردادهای دولتی امضا کردیم و در حال خدمت رسانی به صندوق بیمه کشاورزی هستیم.
استارتاپهای ایرانی را در وبنا دنبال کنید:
درحال حاضر ۱۱هزارنفر از کلیدهای مجازی هوم استفاده میکنند
رستمانا نگهداری از گیاهان را هوشمند میکند
عزم کیلید برای تصاحب ۴۰ درصد از بازار تبلیغات آنلاین مسکن
بیتکوین؛ راهکار جدید فروش فرش دستباف ایرانی به خارج از کشور
تا امروز جذب سرمایه داشتهاید؟
خیر این حوزه بسیار جدید است سرمایه گذاران ریسک سرمایهگذاری را پذیرا نیستند. متاسفانه سرمایهگذاری خطرپذیرمثل آنچه در دنیا اتفاق میافتد در ایران وجود ندارد و معمولا بر روی تیمهایی سرمایهگذاری میشود که به صورت جدی تکنولوژی هوشمندی را پیش نبرده اند.
نقاط قوت و ضعف اکوسیستم را در چه میبینید؟
یکی از نقاط قوت این است که بیشتر حوزههای تکنولوژی در ایران هنوز راه نیفتاده است وهرکاری در زمینه هوشمندسازی و برپایه تکنولوژی پیاده شود موفق خواهد بود به این دلیل که بازار بازی است و از این نظر جذاب است و می تواند مسیر موفقیت راحتی را طی کنید در مقایسه با اینکه بخواهیم با کمپانی های بزرگ رقابت کنیم.
از نقاط ضعف میتوان گفت سرمایهگذاران ما حاضر به ریسک پذیری در حوزه های تکنولوژی نیستند و بخشهایی هم که سرمایهگذاری شده استارتاپهای موفقی از آب در نیامده است. نقطه ضعف دیگر اینکه مسئولیت بخش استارتاپی اکثرا به بخش سنتی دولت واگذار می شود و این بخش سنتی معمولا با ما خیلی مقابله میکند و اجازه رشد کسبوکار جدید را نمیدهد به این دلیل که دانش و تکنولوژی مودنیاز را ندارد. متولیان سنتی این حوزه به جای راهنمایی بیشتر سنگ اندازی میکنند و باید گفت با این شرایط موفقیت تیمهای استارتاپی زیر ۱۰درصد خواهد بود. اگر چالشهای بین بخش سنتی و استارتاپی حل شود بخش بزرگی از استارتاپها راحتتر نفس خواهند کشید و رشد خواهند کرد.
برای اطلاعات بیشتر به وب سایت تیم بوم نگاران هوشمند امید ( ست پلت ) میتوانید مراجعه کنید.