چهارشنبه بیست‌ونهم آذر، سالن همایش‌های دانشگاه شهید بهشتی در منطقه ولنجک تهران میزبان مهمترین افراد اکوسیستم استارتاپی ایران به بهانه شب یلدا بود. کارآفرینان مطرح کشور در یلدای استارتاپی از تجاربشان در کسب‌وکارهای اینترنتی کشور گفتند.
به گزارش کلیک، در ابتدای این مراسم اکبر هاشمی سردبیر و موسس هفته‌نامه شنبه که متولی برگزاری این رویداد بود، ضمن عذرخواهی از حضار بابت اخذ هزینه ۱۳۰ هزار تومانی بابت بلیت گفت: دانشگاه شهید بهشتی ۶۵ میلیون تومان بابت اجاره سالن برای همایش یلدا هزینه گرفت. به همین دلیل مجبور شدیم هزینه بلیت را افزایش دهیم. اینجا استنفورد نیست!
پنل نخست یلدای استارتاپی آغاز و دکتر سورنا ستاری معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری کمی دیرتر از موعد وارد سالن شد و به سخنرانی پرداخت. وی تشریح کرد: حوزه سرمایه‌گذاری جسورانه، حوزه‌ای نیست که دولت بخواهد وارد شود. باید ونچرهای بخش خصوصی تقویت شوند. این اکوسیستم را خودتان شکل می‌دهید. این حوزه کسب‌وکار حوزه سختی است. در این اقتصاد نفتی که برای هر چیزی باید از یک آقایی اجازه بگیرید فعالیت سخت است. جهت‌گیری‌مان این است تا اکوسیستم را درست کنیم.
یکی از جذاب‌ترین قسمت‌های یلدای استارتاپی با حضور موسسان استارتاپ‌های مامان‌پز، الوپیک و اسنپ‌فود بود.
تبسم لطیفی موسس مامان‌پز گفت: بیست نفر کارمند داریم و محبوب‌ترین غذای ماه اخیرمان لوبیاپلو بوده است.
صحبت‌های مهدی نائبی موسس الوپیک جالب بود که گفت: ۱۳ سال لندن بودم و در فرانسه بزرگ شدم و ایران نبوده‌ام و اشتباهی نبوده که در استارتاپم انجام نداده باشم. آمار سفارش روزانه‌مان حدود ده‌ها هزار است، ولی نمی‌توانم عدد دقیق بگویم و رشد وحشتناکی داشته‌ایم. وی در خصوص ایده الوپیک گفت: پیک‌هایمان به پشتیبانانمان می‌گفتند برای بردن جنس که رفته‌ایم برخی مشتریان گفته‌اند جنس خودمانیم و آنجا بود که ایده حمل‌ونقل مسافر به ذهنمان رسید.
در ادامه این مراسم، سعید لطفی موسس اسنپ‌فود (زودفود سابق) گفت: در ۷ کلانشهر حضور داریم و خوشبختانه نیازی نیست در شهرستان‌ها دفتری داشته باشیم. وی ادامه داد: سفارش کلی رستوران‌های سنتی و آنلاین روزانه ۵۰۰ هزار عدد است. لطفی در خصوص سفارش‌ها گفت: در تهران ۱۵ هزار رستوران وجود دارد که ۱۸۰۰ تای آن در سرویس اسنپ‌فود هستند و بین ۳۰ تا ۷۰ درصد این رستوران‌های عضو، فروش‌شان در انحصار اسنپ‌فود است. وی گفت در یک سال گذشته ۱۵۰ درصد رشد داشته‌اند.
در این میان بود که یکی از شرکت‌کننده‌ها در سالن پرسید: الوپیک چگونه پول در می‌آورد در حالیکه به پیک‌هایش جایزه و پول هم می‌دهد؟
موسس الوپیک در پاسخ عنوان کرد: در هر جای دنیا مدل این نوع بیزینس‌ها به این شکل است. ما دو هدف اصلی داریم. یک اینکه پاسخ نیاز را بدهیم. روزانه ۳۰۰ تا ۵۰۰ نفر پیک (سفیران‌مان) استخدام می‌کنیم. الان قیمت‌ها را تا یک سوم افزایش داده‌ایم و اسنپ‌باکس هم مهم نیست بخواهد قیمت را کاهش دهد. چون جایگاه خودمان را پیدا کرده‌ایم. الان دیگر به مرحله بالانس رسیده‌ایم و سود هم نداریم.
در پنل بعدی یلدای استارتاپی مدیرعامل وادا به عنوان یک تجربه موفق و شخصی که از خارج به ایران بازگشته و در اینجا کسب‌وکار راه انداخته عنوان کرد: وقتی در خارج از ایران زندگی می‌کنی عادت می‌کنی که قوانین به خوبی اجرا می‌شود. ماشین‌ها برای تغییر مسیر راهنما می‌زنند. وقتی به ایران می‌آیی می‌بینی که رانندگی شکل دیگری است. صفی وجود ندارد. خیلی از مردم ایران به دلیل همین بهانه‌ها مهاجرت می‌کنند. من وقتی سوار هواپیما شدم به خودم گفتم دارم به کشوری می‌روم که استانداردهایش فرق می‌کند و باید به خیلی از مسائل فکر نکنم. وی ادامه داد: وقتی در مورد ایران حرف می‌زنیم باید انتظارات‌مان را با ایران کالیبره کنیم. فکر می‌کنم در ایران اگر در اکوسیستم آدم‌ها راحت‌تر و کاملا شفاف حرف‌هایشان را به هم بزنند خیلی بهتر است. چرا نباید از تجربیات یکدیگر استفاده کنیم؟ تیم شدن در آمریکا خیلی راحت اتفاق می‌افتاد و لایه‌های مرموزی وجود نداشت. به نظرم تصمیم در مورد مهاجرت شخصی است. به نظرم برای اینکه بخواهیم به هم کمک کنیم خوب است تا شفاف صحبت کنیم. خیلی از مشکل‌هایی که در ایران در موردش غر می‌زنیم فرصت بیزینس‌های میلیاردی است.
حال و روز سرمایه‌گذاری استارتاپی در ایران
پس از این پنل، پنل سرمایه‌گذاران با حضور سعید رحمانی، مدیرعامل مجموعه سرآوا، امیر هامونی، مدیرعامل فرابورس ایران، دکتر زرنوخی و خواجه نصیر برگزار شد.
امیر هامونی با بیان اینکه تاکنون در این چند سال فعالیتم چنین جمعیت خوش ذوقی ندیده بودم، گفت: تنها ۲۰ درصد استارتاپ‌ها صورت مالی حسابرسی شده دارند و از این نکته به عنوان چالش یاد کرد. وی همچنین خاطرنشان کرد: باید به فکر اگزیت (خروج) سرمایه‌گذار خارجی هم باشیم. باید به فکر مدل آمدن و رفتن‌شان باشیم.
سعید رحمانی در ادامه گفت: بزرگترین چالشمان در حال حاضر ورود یونیکورن‌ها به بورس ایران است و از آقای هامونی درخواست دارم دربی باز کنند تا این اسب‌های شاخدار وارد بورس شوند. وی در ادامه گفت: تا سال ۱۴۰۰ حداقل ۱۴۰۰ استارتاپ در ایران خواهیم داشت و برای ساخت یونیکورن‌ها حدود ۴ هزار میلیارد تومان سرمایه داخلی و ۲ هزار میلیارد تومان سرمایه خارجی نیاز داریم که دیگر چالشمان جذب سرمایه از داخل است. رحمانی در ادامه یلدای استارتاپی با اشاره به اینکه بهتر است بانک‌ها پول‌شان را به وی‌سی‌ها بدهند تا صندوق‌های جسورانه سرمایه‌گذاری استارتاپی انجام دهند عنوان کرد: بزرگترین چیزی که استارتاپ‌ها نیاز دارند انتقال تجربه است نه پول. این تجربه در کشور ما کم است. وی در خصوص جذب سرمایه خارجی گفت: شرکت‌های ترک آماده حمله به شرکت‌های ایران هستند. جذب سرمایه خارجی ما به این دلیل بود تا استارتاپ‌هایمان را تقویت کنیم. هیچگاه نگذاشتیم مدیریت و اکثریت به دست خارجی‌ها بیفتد. خلا قانونگذار الان وجود دارد. ما خودمان سلف رگولیت کرده‌ایم. فکر می‌کنم ایران در حال رشد و تغییر بسیار مثبتی است. اقتصاد دیجیتال زمینه‌ای است که اقتصاد مقاومتی را تقویت خواهد کرد و ۲ درصد از GDP ایران خواهد بود.
رحمانی در پاسخ به این سوال که پشت پرده سرآوا کیست، گفت: وقتی در سال ۹۰ به ایران بازگشتم، این کار (ما) معنا نداشت در ایران. فکر می‌کنم راه بزرگی را در پیش داریم. شکل‌گیری زیست بوم استارتاپی ایران بزرگترین تعهد سرآواست. سرآوا را با سرمایه شخصی خودم شروع کردم. صندوق‌هایی از بانک تجارت، بانک سامان و خاورمیانه هم سرمایه‌گذار بودند و سرآوا هم همچنان یک استارتاپ است. هیچ سرمایه‌گذاری در ایران رقیب ما نیست. همه همراه ما هستند و تجربیاتمان را در اختیارشان می‌گذاریم. ما به اندازه کافی سرمایه برای استارتاپ‌ها نداریم. چون وظیفه‌مان این است تا این کار را بکنیم. عشق‌مان این است تا همه دنیا فرصت‌های ایران را ببینند. بزرگی برندمان را در کنار بقیه می‌بینیم. وی شفافیت صدرصدی را تنها راه پیشرفت اکوسیستم استارتاپی دانست و افزود: در سرآوا هیچ سرمایه‌گذار عمده‌ای وجود ندارد. نگذاشتیم هیچ کس در سرآوا ۱۵ درصد بیشتر سهام داشته باشد. ما مالک استارتاپ‌ها نیستیم. مالکیت اصلی استارتاپ‌ها باید در بازار بورس باشد. خود سرآوا باید در بازار بورس باشد. هم شفافیت و هم نظارت بیشتر می‌شود و مشارکت مردم بالا می‌رود.
رحمانی در انتها از فعالان اکوسیستم درخواست کرد که به حوزه‌های دیگر همچون نانوتکنولوژی و بیوتکنولوژی ورود کنند و به مساله آلودگی هوای تهران هم توجه داشته باشند و استارتاپ‌هایی در این حوزه راه بیاندازند.
حضور ۵ کارآفرین در یلدای استارتاپی
در پنل انتهایی یلدای استارتاپی موسسان کافه‌بازار، تپسی، دیجی‌کالا، آپارات و علی‌بابا حضور یافتند. مدیرعامل علی‌بابا گفت: روزانه ۱۵ هزار بلیت می‌فروشیم و ۲ میلیارد تومان فروش داریم.
اما حمید محمدی خبر از تغییرات جدید دیجی‌کالا داد و بیان کرد: یکی از بزرگترین تغییرات‌مان در سال جدید مدل مارکت پلیس است. دیگری دیجی‌استایل بود و فیدیبو. نزدیک به ۴ هزار فروشنده در پلتفرم مارکت پلیس کالا می‌فروشند.
اما منشی پور مدیرعامل تپسی از آمارهای دروغ در تاکسی آنلاین‌ها گفت و خاطرنشان کرد: الان یک تیم ۵۰۰ نفره هستیم. در بیزینس تاکسی آنلاین اطلاعات دروغ می‌دهند و بهتر است در این خصوص اطلاعات ندهم! طی هفته‌های گذشته ۱۰ تا ۲۰ درصد رشد داشته‌ایم. نمی‌توانم تعداد سفرها و درآمدمان را بگویم! فعلا نیازی هم به جذب سرمایه نداریم!
حسام آرمندهی نیز خبر داد که دیگر مدیرعامل کافه‌بازار نیست و سمتش به رییس هیات مدیره تغییر یافته است. وی گفت روزانه بیش از ۲۰۰ هزار جذب آگهی در «دیوار» دارند در حالی که به گفته اکبر هاشمی جذب آگهی روزانه روزنامه همشهری بین ۱۰ تا ۱۵ هزار عدد روزانه است. آرمندهی همچنین خبر از ورود به بازار افغانستان داد.
شکوری در خصوص اتهامات اخیر آپارات یادآور شد: تمام مسئولیت‌ها را از سمت ما می‌دانند. اصلش این است که درک درستی از پلتفرم ندارند. شکوری همچنین از ۱۴.۵ میلیون استریم موفق در شبکه آپارات گفت و خبر از ساخت ۲ سریال اختصاصی برای فیلیمو داد.
