معاون مهندسی مسیریاب و نقشه بلد با تاکید به اینکه با رفع انحصار برخی از نهادها در دسترسی به داده می توان کیفیت زندگی مردم را بالاتر برد، گفت: باتوجه به شناختی که از فعالیت و رفتار مردم در حمل و نقل داریم، فکر می کنیم که سرویس حمل و نقل عمومی بلد بتواند ترافیک شش ماهه دوم سال را به شدت کاهش دهد.
کیهان اصغری معاون مهندسی مسیریاب و نقشه بلد در مورد علت انتخاب نام این اپلیکیشن گفت: «بلد» در زبان عربی به معنی شهر است. بنابراین وقتی کاربری می خواهد از جایی به جای دیگر برود و یا بدنبال خیابان، شعبه بانک یا مغازه ای می گردد، این مسیریاب می تواند راهنمایی کند به قول معروف راه بلد است.
وی با اشاره به شروع کار اپلیکیشن بلد در مجموعه کافه بازار، افزود: در ابتدای شروع فعالیت در سال ۹۶، تحقیقاتی در مورد مسیریابی، نقشه و اطلاعات جغرافیایی صورت گرفت. تا اینکه نخستین نسخه آن اردیبهشت ۹۷ منتشر شد که البته دارای نواقص و ایراداتی بود. به مرور این نواقص رفع شد و اپلیکیشن توسعه پیدا کرد. تاجاییکه هم اکنون بیش از بیست بروزرسانی روی آن صورت گرفته که بطور متوسط تقریبا هر دو سه هفته یکبار بوده است.
اصغری با اعلام اینکه تا امروز (۲۳ شهریور)، «بلد» بیش از ۲.۴ میلیون نصب فعال دارد که از میان آنها ۲.۲ میلیون نفر از کاربران در ماه گذشته حداقل یک بار از آن استفاده کرده اند، ادامه داد: مسیریابی در این اپلیکیشن در سمت سرور صورت می گیرد، بنابراین بهبودها و رفع نواقص روی همه نسخه ها اعمال می شود. هرچند گاهی نیز باید تغییراتی ایجاد شود که برای مثال در زمان اضافه شدن سرویس حمل و نقل عمومی، این سرویس روی نسخه های جدید اضافه شد.
رمز موفقیت بلد راحتی استفاده است
معاون مهندسی مسیریاب و نقشه بلد یکی از علل صعودی بودن استفاده کاربران از این اپلیکیشن را راحتی استفاده کاربران عنوان کرد و گفت: به همین دلیل از نظر تعداد نصب جلوتر از رقیبان خود هستیم و این نیز بخاطر رضایت کاربران اتفاق افتاده است.
وی با اشاره به تبلیغات هدفمند «بلد»، افزود: فعالیت تیم مسیریاب و نقشه بلد مستقل از کافه بازار است و از همین رو تبلیغات آن نیز به صورت مستقل در کافه بازار صورت می گیرد. چراکه کافه بازار بخاطر یک محصول رفتار انحصاری نشان نمی دهد که با جست وجوی عنوان نقشه یا مسیریاب در کافه بازار این موضوع مشخص می شود.
اصغری تبلیغ چهره به چهره صورت گرفته از سوی کاربران در پی رضایت از استفاده اپلیکیشن «بلد» را اصلی ترین علت رشد صعودی نصب این اپلیکیشن دانست و تصریح کرد: در مورد گوگل مپ و ویز نیز چنین اتفاقی در ایران افتاده است. چراکه آنها نیز تبلیغات چندانی در ایران نداشتند و معرفی چهره به چهره کاربران باعث رشد صعودی استفاده آنها بود.
این مقام مسوول با بیان اینکه رضایت کاربران در استفاده از «بلد» به گونه ای بود که بعد از دو ماه ۱۰ تا ۱۲ هزار نصب صورت گرفت، تصریح کرد: این رقم در پایان پاییز سال گذشته به ۱۰۰هزار نصب رسید و اقبال کاربران در استفاده از بلد به گونه ای پیش رفت که در روز نخست عید نوروز ۹۸، میزان نصب «بلد» به یک میلیون رسید.
وی با اشاره به اضافه شدن امکانات جدید و رفع نواقص همزمان با رشد صعودی کاربران، افزود: الان که در تابستان هستیم، در فاصله کمتر از شش ماه از میلیونی شدن به بیش از دو میلیون نصب فعال رسیدیم که این درحالیست که برای میلیونی شدن، یک سال زمان سپری شد.
معاون مهندسی «بلد» از اضافه شدن امکانات جدید روی این اپلیکیشن خبر داد و گفت: بدنبال آن هستیم که امکانات و گزینه های جدیدی را به این اپلیکیشن اضافه کنیم و فکر می کنیم بتوانیم تعامل کاربران را با اپلیکیشن بالاتر ببریم.
اصغری با بیان اینکه جمعسپاری اطلاعات (کراد سورسینگ) یکی از همین موارد است، گفت: هم اکنون این موضوع در دست تست است و به زودی روی نسخه اصلی اضافه می شود تا کاربران بتوانند نقاطی که فکر می کنند مهم است را روی نقشه اضافه کنند. بدین ترتیب نرخ تعامل کاربران با اپلیکیشن بالاتر می رود. البته الان این نقاط از سوی کاربران گزارش و بعد از بررسی از سوی تیم های کارشناسی بلد، روی نقشه اضافه می شود.
این مقام مسوول همچنین با اشاره به اضافه شدن اطلاعات مکانی از طریق عکس برداری نقطه به نقطه در شهرهای مختلف خاطرنشان کرد: در واقع خودروهایی که روی آنها دوربین هایی نصب شده با حرکت در خیابان و کوچه های قابل تردد در فاصله زمانی مشخصی اقدام به عکس برداری از نقاط مختلفی چون تابلو مغازه ها، پل های عابر پیاده، ساختمان ها و … می کنند که با استخراج عکس ها و تحلیل و آنالیز داده های بدست آمده از آنها، اطلاعات مکانی مختلف وارد اپلیکیشن می شود. بدین ترتیب در یک خیابان اگر بانک، سوپرمارکت و یا پلیس ۱۰+ باشد در نقشه مشخص می شود.
وی با بیان اینکه هم اکنون مراحل عکس برداری از اطلاعات مکانی در شهرهای تهران، مشهد، کرج، قزوین، زنجان و شهرهای استان های گیلان و مازندارن به اتمام رسیده و فرایند تحلیل داده های ثبت شده در عکس ها در حال انجام است، افزود: اضافه کردن اطلاعات مکانی چون ساختمان ها و یا مغازه ها فرایند پیچیده ایست که به مرور در حال انجام است.
معاون مهندسی بلد، هدف از جمع آوری اطلاعات مکانی را کاربردی کردن این اپلیکیشن برای کاربران دانست و اظهار کرد: در ابتدا «بلد» بیشتر برای مسیریابی استفاده می شد اما الان تمرکز مان بیشتر بر این است که استفاده از آن را کاملتر کنیم. بنابراین با توجه به استفاده روز افزون کاربران از اینگونه اطلاعات، در کنار ارایه سرویس های مسیریابی و حمل و نقل عمومی، کاربر می تواند با در دست داشتن اطلاعات مکانی دقیق تر، راحت تر به مقصد خود که حالا ممکن است یک مغازه یا شعبه خاصی از بانک باشد، برسند.
سیستم حمل و نقل عمومی بلد، بومی است
اصغری در مورد سرویس حمل و نقل عمومی اپلیکیشن بلد نیز توضیح داد: در سرویس حمل و نقل عمومی «بلد» که خیلی برای درست کردن آن زحمت کشیدیم، مسیر ترکیبی شامل پیاده، اتوبوس، مترو به اضافه مسیر تاکسی برای رسیدن کاربران به مقصد پیشنهاد می شود و باتوجه به اینکه در نمونه های موجود در دنیا، تاکسی با آن مفهومی که در ایران استفاده می شود، وجود ندارد بنابراین خیلی روی آن کار کردیم تا الگوریتمی که برای حمل و نقل عمومی بلد نوشته شده، بومی و با توجه به شرایط فیزیکی و شکل رفتارهای مردم باشد.
این مقام مسوول با بیان اینکه مسیری که به کاربران «بلد» ارایه می شود، بهترین مسیر و نه الزاما نزدیک ترین یا سریعترین است، گفت: با ترکیبی از دو ویژگی نزدیک ترین و سریعترین، راحت ترین مسیری که کمترین نیاز به عبور از تقاطع و ایستادن پشت چراغ قرمز و دور زدن باشد با در نظر گرفتن میزان ترافیک تحت عنوان بهترین مسیر به کاربر پیشنهاد می شود.
وی با تاکید بر ساده بودن کار با «بلد»، افزود: از ابتدا روی سادگی کار با بلد تاکید داشتیم که تا حد خوبی به آن پایبند بودیم و در مقابل نمونه هایی چون ویز که استفاده زیادی هم در ایران دارد، بلد از پیچیدگی کمتری برخوردار است. چراکه هدف مان این است که همه بتوانند از آن به راحتی استفاده کنند. به همین دلیل است که بسیاری از کاربرانی که تجربه استفاده از اپلیکیشن بلد را دارند، تاکنون از ویز و دیگر مسیریاب ها استفاده نکرده اند. چراکه لزوما اینطور نیست که با ارایه گزینه های بیشتر، کاربر خوشحال تر شود.
معاون مهندسی اپلیکیشن بلد با بیان اینکه در سرویس حمل و نقل عمومی بلد، وقتی کاربری می خواهد از مبدا به مقصدی سفر کند، می تواند بداند که چقدر باید پیاده برود و کجا باید سوار اتوبوس شود و بعد از طی چه مسیری باید از پل عابر عبور کند و سوار مترو شود، تصریح کرد: در واقع از طریق نمایش اشکال مختلفی از سیستم های حمل و نقل، «بلد» می گوید که مسیرتان را چطور با استفاده از مجموع وسایل نقلیه های عمومی موجود می توانید طی کنید تا با بهترین حالت به مقصد برسید.
اصغری با بیان اینکه بلد، بخاطر ویژگی هایی که در مسیریابی به کاربران می دهد توانسته قشری از کاربران را بیشتر به سمت خود جلب کند، اظهار کرد: در شهرهایی که مثلا طرح و ترافیک دارند، این اپلیکیشن اطلاعاتی را به کاربران می دهد تا کاربر اگر بخواهد به آدرسی خارج از منطقه طرح و ترافیک برود، به گونه ای باشد که مسیر پیشنهادی وارد این منطقه نشود.
این مقام مسوول مردم کلانشهرها را بیشترین کاربران بلد عنوان کرد و ادامه داد: به دلیل جمعیت متفاوت شهرها، مردم کلانشهرها بیشترین میزان استفاده را در طول سال از «بلد» دارند که تهران و مشهد در صدر آنها قرار دارد.
تجربه همکاری با پلیس راهور
وی با اشاره به همکاری با پلیس راهور تهران بزرگ در خرداد ماه گذشته افزود: در روزهای چهاردهم و پانزدهم خردادماه که مقارن بود با ایام رحلت امام و واقعه پانزدهم خرداد، کار مشترکی را با پلیس راهور انجام دادیم تا در این روزها کاربرانی که مقصد آنها حرم مطهر امام بود را از طریق مسیر مشخصی به پارکینگ هایی که از قبل پلیس درنظر گرفته بود، هدایت کنیم که باعث شد مردم از ترافیک، سردرگمی و معطلی رهایی پیدا کنند.
معاون مهندسی «بلد» با اشاره به همکاری سازمانی دیگر، گفت: علاوه بر آن در دو نمایشگاه کتاب و الکامپ نیز با مشارکت با شرکت مجری آنها، نقشه نمایشگاه با امکان جست وجوی نام غرفه و اسم انتشارات، محل قرارگیری آن را به کاربران نشان می دادیم که در نمایشگاه الکامپ که بعضا سالن ها در چند طبقه بود با استفاده از فناوری جدیدی این امکان با ارایه اطلاعات کامل تری در نقشه بلد فراهم شده بود.
این مقام مسوول همچنین با اشاره به امضا تفاهمنامه با شهرداری یکی از مناطق تهران در اجرای طرح پایلوت شهر هوشمند، در مورد تفاهمنامه با پلیس راهور تهران تصریح کرد: بر اساس تفاهمنامه با پلیس راهور، این امکان به آنها داده شد تا بتوانند به صورت لحظه ای نقاط و گلوگاه های پر ترافیک را بر روی نقشه اضافه کنند تا هوش مصنوعی بلد، سریعتر به مسیریابی بهتر اقدام کند.
اصغری در توضیح بیشتر اظهار کرد: در واقع پنل مدیریتی در اختیار پلیس راهور قرار گرفت تا آنها بتوانند در ساعات پیک ترافیک، نقاط یا مسیرهایی که مسدود شده است و یا به عللی امکان تردد از آنها وجود ندارد، همچون مناطق اطراف محل برگزاری نماز جمعه را به صورت لحظه ای مشخص کنند تا سیستم زودتر با اصلاح مسیر نتیجه بهتری را به کاربران ارایه کند.
پیش بینی پیک ترافیکی سفرها
وی با بیان اینکه از طریق داده های ترافیکی ثبت شده در بلد، پیش بینی ترافیکی زودتر از موعد امکان پذیر است، افزود: به عنوان مثال باتوجه به افزایش حجم ترافیک مسیرهای خروجی تهران از عصر روزهای چهارشنبه، هوش مصنوعی بکارگرفته شده در بلد این امکان را دارد تا زودتر پیش بینی های لازم را بکند و به کاربر مسیر بهتری را پیشنهاد دهد.
معاون مهندسی بلد با اشاره به انجام چنین پیش بینی های مشخصی در جاده های چالوس و هراز و اعمال محدودیت های ترافیکی، گفت: بدین ترتیب یک طرفه شدن جاده به سرعت در سیستم اعمال می شود تا کاربر قبل از ورود به مسیر در جریان آن باشد.
اصغری همچنین با اشاره به فراهم بودن پیش بینی ترافیک روز اول مهر تصریح کرد: اگر همکاری شکل کامل تری بگیرد و از قبل اطلاعات باز یا بسته بودن مسیرها به «بلد» اعلام شود، از طریق هوش مصنوعی به بهترین نحو می توان ترافیک ایام مهر را که همزمان با شروع مدارس است را پخش و مدیریت کرد.
بلد گزینه خوبی برای مدیریت ترافیک شش ماهه دوم سال است
این مقام مسوول با تاکید بر اینکه سرویس حمل و نقل عمومی بلد می تواند گزینه خوبی برای مدیریت ترافیک شش ماهه دوم سال باشد، اظهار کرد: باتوجه به شناختی که از فعالیت و رفتار مردم در حمل و نقل داریم، فکر می کنیم که این سرویس بخاطر ترکیبی بودن، ترافیک شش ماهه دوم سال را به شدت کاهش دهد.
وی با اشاره به رفتارهای تعریف نشده مردم ایران در استفاده از حمل و نقل عمومی همچون پیاده و سوار شدن تاکسی در وسط یک اتوبان افزود: در سرویس حمل و نقل عمومی بلد، ترکیبی از مسیرهای مترو، اتوبوس، پیاده و تاکسی مطابق رفتارسنجی کاربرها به عنوان بهترین مسیر پیشنهاد می شود و به صورت کلی مسیر بهتری از نظر زمان طی مسیر، تغییر وسیله و مسافت پیموده شده را به کاربران ارایه می کنیم که با استفاده بیشتر مردم این سرویس خیلی غنی تر شده و حتما می تواند روی وضعیت ترافیک شهرهای بزرگی مثل تهران تاثیر بگذارد.
معاون مهندسی «بلد» با بیان اینکه در سیستم حمل و نقل شهری چون تهران استفاده از اتوبوس های BRT توسط بخش قابل توجهی از مردم رایج است، گفت: این درحالیست که دیده شده اتوبوس های شهری مسیر را خالی می روند و بر می گردند. چراکه خیلی از آدم ها نمی دانند چطور می توانند با اتوبوس، تاکسی و مترو رفت و آمد داشته باشند که باعث می شود کاربران از خط های موجود استفاده نکنند و با استفاده از خودروی شخصی و یا بهره از سرویس هایی چون آژانس و تاکسی های اینترنتی نیاز خود را رفع کنند. درحالیکه امروز خیلی از کاربران با استفاده از سرویس حمل و نقل عمومی بلد، راحت تر مسیر خود را طی می کنند.
معضلی بنام نبود داده های باز
اصغری یکی از مشکلات در استفاده از شبکه اتوبوس های درون شهری را عدم آگاهی از زمان رسیدن اتوبوس ها عنوان کرد و ادامه داد: هم اکنون فقط در داخل ایستگاه های مترو می توان فهمید که قطار چه زمانی به ایستگاه می رسد. درحالیکه اگر اتوبوس ها به یکسری از فناوری های جدیدتری مجهز شوند در همکاری با اپلیکیشن هایی چون بلد می توان داده هایی را از مسیر و رفتار کاربران ارایه کنیم که با تخمین بالا اطلاع رسانی در مورد رسیدن اتوبوس به ایستگاه ممکن باشد.
این مقام مسوول با انتقاد از شیوه انحصارگرایی برخی از نهادها در ارایه داده به استارت آپ ها گفت: نباید در ارایه داده ها انحصاری وجود داشته باشد و داده ها باید به صورت عمومی ارایه شود تا استارت آپ ها بتوانند در بهتر کردن زندگی مردم از آنها استفاده کنند. البته در دوره اخیر وزارت ارتباطات، API های ارزشمندی در دسترس استارت آپ ها قرار گرفته است تا بهره برداری مناسبی در تسهیل زندگی مردم صورت گیرد که در دیگر نهادهای عمومی نیز باید چنین امکاناتی فراهم شود تا با استفاده از داده های باز بتوانیم به این مهم دست پیدا کنیم.
وی توضیح داد: البته بخشی از عدم دسترسی به داده ها ناشی از مشکلات زیرساختی چون مجهز نبود ناوگان اتوبوسرانی به دستگاه های GPS و یا تنظیم نبودن GPS های نصب شده روی ناوگان اتوبوس های BRT است که به سادگی با رفع چنین مشکلاتی، سیستم حمل و نقل عمومی بهتری خواهیم داشت تا تاثیر بسیار زیادی در زندگی انسان ها بگذارند که بنظر می رسد در این موضوع کمی سستی وجود دارد
منبع: مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات