کمیته تسهیل فعالیت کسبوکارهای رقومی، ذیل شورای عالی فضای مجازی، با صدور رایی به نفع استارتاپهای بیمهای، بیمه مرکزی را موظف کرد تا ظرف دو ماه هرگونه تبعیض نظارتی بین کارگزاران آنلاین و شبکه فروش سنتی را برطرف کند. این مصوبه نقطه عطفی در مناقشه چندماهه میان اینشورتکها و نهاد رگولاتور صنعت بیمه ایران است.
ریشه شکایت استارتاپهای بیمهای
سه پلتفرم بزرگ بیمه آنلاین، ازکی، بیمهبازار و بیمهداتکام، شکایتی با سه محور اصلی علیه بیمه مرکزی مطرح کردند:
-
قیمتگذاری دستوری که مانع رقابت عادلانه میشود.
-
تبعیض در آییننامههای نظارتی، بهویژه آییننامه ۹۳.
-
عدم شفافیت در قوانین مربوط به کارگزاران آنلاین.
کمیته تسهیل پس از بررسی، شکایت مربوط به تبعیض را وارد دانست و به بیمه مرکزی مهلت داد تا رویههای تبعیضآمیز را اصلاح کند. بر اساس تبصره ۲ ماده ۱۲ قانون دیوان عدالت اداری، مصوبات شورای عالی فضای مجازی از شمول صلاحیت دیوان عدالت اداری خارج است.
مناقشه رسوب حقبیمه: تخلف یا سرمایه در گردش؟
یکی از اصلیترین اختلافات، موضوع رسوب حقبیمه بود. بیمه مرکزی این موضوع را تخلف میداند، اما استارتاپها معتقدند در اقتصاد پلتفرمی، این مفهوم به معنای سرمایه در گردش برای فروش اعتباری است که به توسعه بازار کمک میکند.
محمدرضا فرحی، بنیانگذار بیمهبازار، در گفتوگو با دیجیاتو اظهار داشت: «آنچه در کارگزاریهای سنتی بهعنوان رسوب شناخته میشود، در پلتفرمهای آنلاین بهعنوان سرمایه در گردش برای توسعه بازار عمل میکند.»
علی الیاسی، قائممقام مدیرعامل ازکی، نیز انتقاد کرد که بیمه مرکزی فشار نظارتی خود را بر ۱۰ درصد بازار (استارتاپها) متمرکز کرده، در حالی که توانایی اصلاح ساختار ۹۰ درصد سنتی صنعت بیمه را ندارد. این رای بهگونهای تنظیم شده که در صورت عدم اجرای اصلاحات توسط بیمه مرکزی، آییننامههای تبعیضآمیز به حالت اولیه بازمیگردند.
پیامدهای رای برای آینده اینشورتکها
این مصوبه گامی مهم برای تحول صنعت بیمه ایران محسوب میشود. سید محمد طباطبایی، مدیرعامل بیمهداتکام، معتقد است این تصمیم در سه حوزه کلیدی اثرگذار خواهد بود:
-
نوآوری: رفع محدودیتها راه را برای عرضه محصولات نوین مانند بیمههای خرد و بیمههای مبتنی بر هوش مصنوعی هموار میکند.
-
جذب سرمایه: شفافیت رگولاتوری ریسک سرمایهگذاری را کاهش میدهد.
-
توسعه بازار: ایجاد فضای رقابتی عادلانه به گسترش بازار بیمه کمک میکند.
فرحی نیز با تأکید بر اهمیت ثبات رگولاتوری افزود: «این رای سیگنال مثبتی به بازار ارسال میکند که حاکمیت از نوآوری و جذب سرمایه حمایت میکند.»
آینده صنعت بیمه با اجرای مصوبه
موفقیت این تحول به اراده بیمه مرکزی برای اجرای کامل مصوبات کمیته تسهیل بستگی دارد. این رای میتواند به مدرنسازی صنعت بیمه، افزایش رقابت و حمایت از نوآوری کمک کند. برای اطلاعات بیشتر درباره این مصوبه و تأثیرات آن، به وبسایت رسمی شورای عالی فضای مجازی مراجعه کنید.