مصاحبه با محمد شریفی، بنیانگذار استارتاپ دوتست
استارتاپ دوتست بستری برای برگزاری مسابقات و آزمون‌های آنلاین فارغ از هر نوع محتوا است. محمد شریفی بنیانگذار این استارتاپ ۳۴ساله و متولد تهران است او ابتدا رشته مدیریت صنعتی را در دانشگاه علامه خوانده و بعد هم به تحصیل در حوزه مدیریت کسب‌وکارهای تجارت الکترونیک پرداخته است. شریفی معتقد است که ۴-۵ سال گذشته از تجربه کاری او جز سخت‌ترین سال‌های زندگیش بوده و کارآفرینان ایرانی راه سخت و دردسرهای زیادی را پیش رو دارند. او می‌گوید باید در مسیر کارآفرینی از یکسری انتظارات و تمامیت خواهی‌ها دست برداریم و در هر بازاری به دنبال باشیم که با بازیگران اصلی آن وارد شراکت شویم. در ادامه از داستان راه‌اندازی دوتست با او گفتگو کردیم.
چطور وارد بازارکار شدید؟چطور با اکوسیستم آشنا شدید؟
من از سال۸۷ به صورت تمام وقت مشغول بکار شدم و از همان ابتدا به این دلیل که دانش زبان انگلیسی خوبی داشتم در بازارکار وارد حوزه قراردادهای نفت و گاز شدم و در بخش قراردادها و ریسک های قراردادی فعالیتم را آغاز کردم. مدتی از فعالیتم در حوزه قراردادها گذشته بود که به پایگاه لجسیتک واحد کیش شرکت منتقل شدم و از سال ۹۰-۹۲ به عنوان مدیر بخش در این پایگاه مشغول بکار بودم. سال۹۲ به خدمت سربازی رفتم و همزمان با سربازی در سازمان مدیریت صنعتی در رشته مدیریت کسب و کارهای تجارت الکترونیک مدرکی معادل فوق لیسانس کسب کردم. اوایل سال ۹۰ همزمان با فعالیت در واحد کیش اولین تجربه کارآفرینی را کسب کردم و به همراه چند نفر از دوستانم ایده‌ای تحت عنوان راه اندازی کلینیک ماساژ و اسپات بر روی پاساژهای بزرگ اجرا کردیم. انتهای سال ۹۰ همزمان با افزایش قیمت مسکن مجبور شدیم این بیزنس را جمع کنیم و اگرچه به نقطه سربه‌سر رسیدیم ولی با وجود مشکلات اولین شکست سرمایه گذاری شخصی من رقم خورد. با حضور در اولین دوره آواتک در اواسط سال۹۴ توانستم با افراد فعال در فضای استارتاپی ارتباطاتی برقرار کنم و از این طریق با اکوسیستم استارتاپی آشنا شدم. تجربه کارآفرینی دیگری هم در زمینه راه‌اندازی یک سایت ری ویو به نام چی چطوره با هدف به اشتراک گذاشتن تجارب داشتم که آن هم به دلیل بیزنس مدل پیچیده رها شد.
ایده دوتست از کجا شکل گرفت؟
من از ابتدا به حوزه آی تی علاقه مند بودم، بعد از دوره‌ای که در سازمان مدیریت صنعتی گذراندم آشنایی با هم‌بنیانگذار دوتست اتفاق افتاد و از همانجا ما با هم تصمیم به راه اندازی یک کسب و کار الکترونیک گرفتیم. آقای رییسی به عنوان هم بنیانگذار دوتست پیشنهاد کرد که در حوزه آموزش کار خود را شروع کنیم.بررسی های لازم را انجام دادیم و زمستان سال۹۴ اولین محصول ما به نام دونس آماده شد. این محصول در واقع تمام امکانات لازم برای برگزاری دوره و مدرسه آنلاین را در اختیار برگزارکننده‌ها قرار می داد. در مسیر معرفی بیشتر این محصول با یکسری اساتید مطرح حوزه آموزش تصمیم گرفتیم یک مدرسه مجازی کنکوری راه بیندازیم برای این اساتید فیچر آموزش آنلاین در دونس بسیار جذاب بود بنابراین ما به این سمت رفتیم که این بخش را بیشتر توسعه دهیم تا اینکه از قالب یک فیچر خارج و تبدیل به یک محصول به نام دوتست شد. دوتست به نوعی فرزند دونس محسوب می‌شود و ما مهر۹۷ اولین آزمون آنلاین را برگزار کردیم که ۴۸۰ نفر در این آزمون شرکت کردند و تجربه موفقی بود. وزارت علوم، شهرداری اصفهان و شهرداری یزد و افق کوروش کم‌کم از این پلتفرم استفاده کردند و بیشتر شناخته شد.
دوتست را چطور تعریف می‌کنید.
دوتست در واقع یک پلتفرم برگزاری آزمون آنلاین است و این امکان را به افرادی که می توانند تولید محتوای خوبی داشته باشند می‌دهد که بدون درگیر شدن در بخش‌های فنی مطالب موردنظر خود را به مخاطب ارائه و دربخش برگزاری آزمون هم از خدمات دوتست استفاده کنند. دوتست تا امروز تجربه برگزاری آزمون برای ۴۰هزارنفر به‌طورهمزمان را داشته است و امکانات خوبی را برای برگزاری آزمون ارائه می دهد. اگرچه در حال حاضر بیشتر تمرکزمان بر روی پشتیبانی سازمان‌ها و مجموعه‌های بزرگ برای برگزاری آزمون است اما در حال توسعه محصولی هستیم که نیاز آموزشی را شناسایی و محتوای موردنیاز مجموعه‌های کوچک‌تر در این زمینه را نیز تولید کند.
حجم بازار آموزش آنلاین را چطور برآورد می‌کنید؟روی چه سهمی از بازار هدفگذاری کرده‌اید؟
آموزش بازار وسیعی دارد به‌طوری که تنها در حوزه کنکور ۴هزار میلیارد تومان سالانه در زمینه خرید کتاب کمک درسی هزینه می شود. سازمان‌ها و شرکت‌های بسیاری هم بین۲۰۰تا۳۰۰ میلیارد تومان بابت آموزش هزینه می‌کنند. ما هم بر روی تصاحب بین۵تا۱۰درصد از سهم بازار هدفگذاری کرده‌ایم.
درحال حاضر چه تعداد کاربر دارید؟
فارغ از دوره‌ای که برای آموزش‌وپروش برگزار کردیم و درآن ۲۴۴هزار نفر ثبت نام و وارد سایت شدند در حال حاضر به‌طور کلی ۹۴هزار نفر کاربر ثبت نامی داریم.در بخش دانش آموزی دوتست تقریبا هفته ای ۱۰۰۰نفر به سایت اضافه می‌شوند.
رقابت در بازار آموزش آنلاین چطور است؟مزیت دوتست نسبت به رقبا در چیست؟
۳-۴رقیب اصلی در این حوزه داریم ولی بازارها و توانمندی‌ها کاملا متفاوت است ما تلاش کردیم برای بخش‌های مختلف از جمله صنایع، آموزش و پرورش و … در سطح ملی و کشوری خدمات ارائه دهیم. بزرگترین مزیت دوتست و دونس در مقابل سایر رقبا توان برگزاری دوره‌های پرجمعیت است که ما در زمینه برگزاری دوره های آموزشی از صفرتاصد خدمت ارائه می کنیم. البته تکنولوژری دوتست هم بخشی از مزیت دوتست نسبت به رقبا است.
تاامروز جذب سرمایه داشته‌اید؟
خیر. دوتست تا امروز با سرمایه شخصی جلو رفته است، چندین بار در مورد جذب سرمایه صحبت‌ها و مذاکراتی انجام شده، در حال حاضر آمادگی زیادی برای جذب سرمایه داریم.
از چالش‌های مسیری که طی کردید برایمان بگویید؟
ما وارد بازار خوبی شدیم اما سال ۹۴ که کار را استارت زدیم زمان مناسبی برای شروع نبود و از این بابت چالش زیادی را متحمل شدیم. فرهنگ حاکم در استفاده از آموزش آنلاین در کشور در ابتدای کار مناسب نبود و از این نظر کار ما سخت شد، اگرچه گران شدن کاغذ و شیوع ویروس کرونا در سال گذشته در فرهنگ سازی استفاده از آموزش آنلاین بسیار موثر بود. چالش دیگر ما محتوا است افراد زیادی طالب آموزش آنلاین هستند اما مشکل تولید محتوا دارند و از طرفی شرایط حاکم بر فضای تولید محتوا گاهی هزینه ها را به شدت افزایش می‌دهد و با افزایش فشار اقتصادی در این زمینه به مشکل می‌خوریم برای رفع مشکل سعی کردیم سراغ مجموعه هایی پرمخاطب برویم که به لحاظ هزینه تولید محتوا برایشان به صرفه باشد. یکی دیگر از موانع و چالش‌های بزرگ ما قوانین است و در فضای کسب‌وکاری کشور بیشتر از اینکه به قوانین بپردازند به جرایم پرداخته شده است
نقاط قوت و ضعف اکوسیستم استارتاپی را در چه می‌بینید؟چه توصیه‌ای برای افراد کارآفرین در اکوسیستم دارید؟
ما نیروی انسانی جوان و مستعدی در اکوسیستم داریم که بازار بالقوه و پتانسیل خوبی ایجاد می‌کنند و از این نظر یک نقطه قوت محسوب می‌شود. عدم حضور استارتاپ‌های بزرگ بین المللی در ایران هم فرصتی بزرگ است چراکه اگرتحریم ها نبود خیلی از استارتاپ های بزرگ خارجی در کشور حضور داشتند که جلو رشد استارتاپ های داخلی گرفته می شد. اختلاف ارزی و نیاز برای برنامه نویسی در دنیا برای ما در ایران تبدیل به تهدید شده چراکه از سرتاسر دنیا در حال جذب دولوپرهای ایرانی هستند وفضا برای جذب برنامه نویس در ایران سخت تر شده است.باید این نکته را هم بگویم که تفکر اینکه استارتاپ‌ها می توانند تمام مشکلات کشور را حل کنند خیلی خطرناک است استارتاپ‌ها از طرفی باعث کاهش مصرف در خیلی از موراد و از طرف دیگر باعث کاهش جذب نیروی انسانی می شوند.
