مصاحبه با حسن زارعی ، بنیانگذار استارتاپ شیرینیا
یکی از ملزومات بسیار مهم پذیرایی میهمانان در هر جشن و میهمانی این روزها شیرینی است و باید گفت مصرف شیرینی در میهمانی‌ها و جشن‌ها تقریبا تبدیل به یک فرهنگ شده است و با نبود این خوراکی خوشمزه انگارهمیشه یک پای مهمانی لنگ است!! شیرینیا استارتاپی با شعار شیرینی فروشی به وسعت شهر تهران و با هدف فراهم آوردن پلتفرمی مختص بانوان خانه‌دار برای ارائه محصولاتشان است. حسن زارعی بنیانگذار این استارتاپ ۳۶ ساله و دانشجوی DBAدانشگاه تهران است. به گفته خودش از سال ۸۳ وارد بازارکار شده و به عنوان مربی و مدرس در حوزه کارآفرینی و کسبوکار فعالیت کرده و در این زمینه تجربه‌های ارزشمندی را هم کسب کرده‌است. با او به گفتگو نشستیم تا برایمان از انگیزه راه‌اندازی شیرینیا و تجربه‌هایش بگوید.
ابتدا برایمان از تجربه‌های قبل از شیرینیا بگویید. ایده چطور به ذهنتان خطور کرد؟
از سال ۱۳۸۳ وارد بازار کار شدم، آن زمان تازه توانسته بودم مقام دوم رشته طراحی وب مسابقات مهارت ملی در استان تهران را بدست بیاورم. در یکی از شرکت‌های معتبر ارائه خدمات وب مشغول به کار شدم و بعد از چند سال فعالیت و با جمع کردن کمی سرمایه به همراه وامی که برای خوداشتغالی گرفته بوم سال ۱۳۸۵ توانستم کسب و کاری را برای خودم راه اندازی کنم. ابتدای راه‌اندازی کسبوکار تنها بودم و بعد از مدتی یکی دو نفر دیگه هم با من همراه شدم. مدتی به فعالیت مشغول بودیم، اما بعد از دو سال کسب و کار من شکست خورد و مجبور شدم با تحمل بدهی مالی بسیار سنگین آن را جمع کنم.
بعد از آن در بخش‌های مختلفی مشغول به کار شدم تا بتوانم بدهی‌هایی حاصل از شکستم را جبران کنم.در کنار کار به مطالعه کتاب و گذراندن دوره‌های آموزشی مختلف پرداختم. قصدم از مطالعه و شرکت در دوره‌های آموزشی مختلف این بود که بتوانم دلیل شکست خودم را پیدا کنم که خدا را شکر به نتیجه هم رسیدم.
در نهایت متوجه شدم به خاطر نداشتن مهارت‌های مورد نیاز جهت مدیریت کسب و کار و مهارت‌های کارآفرینی که بعدها اسم این مهارت‌ها را هوش کارآفرینی گذاشتم و کتابی هم به همین عنوان نوشتم با مشکل برخورد کرده و شکست خورده بودم. من فکر می‌کردم تنها با داشتن سرمایه و تخصص می‌توانم به موفقیت برسم که کاملاً اشتباه بود! بعد از سال‌ها تلاش، مطالبی که آموخته بودم را در قالب سه عنوان کتاب با نام‌های “سفر به سیاره کارآفرینی”، “هوش کارآفرینی” و “استارتاپ در ۳۰ دقیقه! ” با دیگران به اشتراک گذاشتم و دوره‌های آموزشی هم برگزار کردم.
هدف من این بود که با اشتراک گذاشتن این مطالب، جوانان و علاقه مندان به کارآفرینی مانند من مسیر اشتباهی نروند و زمان و انرژی خودشان را در مسیری اشتباه تباه نکنند.
از نحوه تولد و اجرای ایده شیرینیا برایمان بگویید.
سال‌هاست که به واسطه فعالیت در حوزه آموزش کارآفرینی با اکوسیستم کارآفرینی ایران آشنا شدم. در سال ۱۳۹۷ در یکی از سمینارهای آموزشی که توسط شهرداری تهران برگزار شده بود به عنوان سخنران حضور داشتم. در میان افرادی که در آن سمینار حضور داشتند خانم‌هایی بودند که در حوزه کسب‌وکارهای خانگی فعالیت می‌کردند. در انتهای سمینار خانم‌ها از مشکلات و دغدغه‌هایشان برایم می‌گفتند. مهمترین دغدغه آنها فروش کم و عدم پیدا کردن مشتری بود. به خاطر علاقه‌ای که به شیرینی داشتم، سال‌ها قبل ایده‌ای در زمینه فروش شیرینی به صورت آنلاین به ذهنم خطور کرده بود. در حد اجرای وب سایت آن ایده به اجرا درآمد، اما به خاطر عدم همکاری شیرینی فروشی‌های تهران پیگیر آن ایده نشدم.
در آن سمینار بود که به ذهنم رسید تا ایده فروش آنلاین کیک و شیرینی را اجرا کنم. اما این بار نه برای شیرینی فروشی‌ها، بلکه برای خانم‌هایی که به این هنر تسلط دارند و شدیداً نیازمند به این هستند تا کسب درآمد داشته باشند. در آن لحظه بود که شیرینیا متولد شد! در همان جلسه هم بود که با شرکای خودم آشنا شدم و قرار کار را با آنها گذاشتم.
شیرینیا چه هدفی را دنبال می‌کند و نحوه ارائه خدمات به چه صورت است؟
شعار ما در شیرینیا “شیرینی فروشی به وسعت شهر تهران” است. هدف ما در وهله اول این است که بازاری به وسعت شهر تهران برای خانم‌های خانه دار که در زمینه تولید کیک و شیرینی خانگی فعالیت می‌کنند ایجاد کنیم. به این صورت علاوه بر کمک به بانوان خانه‌دار فعال در این زمینه، فرهنگ استفاده از محصولات خانگی به خصوص کیک و شیرینی تازه را میان مردم باب می‌کنیم تا آنها با مزایای استفاده از این محصولات آشنا بشوند و خرید کنند.
در حال حاضر پلتفرم شیرینیا محیطی را در اختیار خانم‌های خانه دار قرار می‌دهد تا آنها بتوانند محصولات خودشان را در آن عرضه کنند. علاوه براین بخش دیگری را به عنوان “مجله شیرینی پزی شیرینیا” آماده کردیم که در آن آموزش‌های متنی را با دیگران به اشتراک می‌گذاریم. قصد داریم از این راه افراد علاقه‌مند دیگر را هم جذب شیرینیا کنیم.
حجم بازار این حوزه چطور است؟بر روی تصاحب چه سهمی از بازار این حوزه هدفگذاری کرده‌اید؟
صنعت کیک و شیرینی در ایران از ظرفیت بسیار بالایی برخوردار است. طبق گفته فعالان و متصدیان این صنعت، سرانه مصرف شیرینی در کشور چیزی حدود ۲۱ کیلوگرم برای هر نفر است. البته باید به این نکته اشاره کنم که این رقم مربوط به کل کشور است. اما با توجه به این ظرفیت، ما به دنبال این هستیم که در شهر تهران به رقمی حدود ۵ تا ۱۰ کیلوگرم از این مصرف سرانه دست یابیم.
در حال حاضر چند نفر از خدمات شیرینیا استفاده کرده‌اند؟
از شروع کارمان تا الان بدون اینکه تبلیغی به صورت هزینه‌ای داشته باشیم حدود ۳۰۰ نفر جذب کرده ایم. بیشترین میزان فروش در مناسبت‌های ملی و مذهبی به خصوص در عید نوروز بوده است. اما متاسفانه به خاطر شیوع بیماری کرونا فروش کیک و شیرینی خانگی هم مانند دیگر مشاغل تحت‌الشعاع قرار گرفته و لطماتی به آن وارد شده است.
از ابتدا جذب سرمایه داشتید یا با سرمایه شخصی شروع کردید؟
تا الان سرمایه‌ای جذب نکرده ایم و صرفاً با سرمایه شخصی بنده این کار در حال فعالیت است. تا الان نیازی به جذب سرمایه گذار نداشتیم. اما به نظرم از این به بعد برای رشد و توسعه باید به دنبال سرمایه گذار باشیم.
شیرینیا رقیبی هم تاامروز داشته است؟
شما در هر کاری که وارد شوید بدون رقیب نخواهید بود. ما هم بدون رقیب نیستیم. اما پلتفرمی که به‌صورت تخصصی به فروش کیک و شیرینی خانگی بپردازد و به فروشندگان این امکان را بدهد تا با برند خودشان مشغول به فعالیت باشند ندیده‌ام. این یکی از مزیت‌های ما هست که اجازه می‌دهیم افراد با برند خودشان محصولاتشان را بفروشند.
از شروع کار چه چالش‌هایی داشته‌اید؟
کارآفرینی یعنی رفع چالش‌های پیش رو. ما هم دچار این چالش‌ها بودیم. یکی از مهمترین چالش‌های ما شیوع بیماری کرونا بود. متاسفانه در حال حاضر هم درگیر این چالش هستیم و در تلاشیم تا با اعتماد سازی بین مردم و تولیدکنندگان این چالش را مرتفع نماییم.
نقاط قوت و ضعف اکوسیستم ایران را در چه می‌بینید؟
یکی از بزرگترین نقاط ضعف اکوسیستم کارآفرینی ایران در این است که بر روی آموزش کمتر توجه شده است. البته نباید غیرمنصفانه صحبت کرد، اقدامات خوبی برای آگاهی جوانان شده اما باز هم جا برای اقدامات بیشتر دارد. دلیل صحبتم این است که بسیاری از جوانان که وارد این عرصه می‌شوند با رویاپردازی‌هایی که می‌کنند متاسفانه راه خوبی را طی نمی‌کنند. قبول دارم که هر کسی که رویایی در سر نداشته باشد نمی‌تواند به جایی برسد. اما این رویاپردازی باید با مهارت و آموزش همراه باشد.
لزوما ورود به این عرصه و جذب سرمایه مهم نیست! چیزی که متاسفانه در اکوسیستم کارآفرینی ایران به شدت در حال مشاهده شدن است.
جوانانی که وارد عرصه کارآفرینی می‌شوند تا با سرمایه فردی دیگر ثروتمند شوند و به رویاهایی که در ذهن خودشان ساخته‌اند دست یابند. برای جلوگیری از این دست مسائل باید بر روی آموزش و توسعه مهارت تمرکز داشته باشیم. جوان وقتی یاد گرفت که چگونه از مهارت‌های خود پول در بیاورد دیگر به دنبال جذب سرمایه نخواهد بود.
یکی دیگر از نقاط ضعف اکوسیستم کارآفرینی ایران که می‌توانم اشاره کنم، مشکلات صدور مجوزهای فعالیت برای برخی حوزه‌ها است. متاسفانه به دلیل عدم وجود پنجره واحد کسب و کار در اکوسیستم کارآفرینی ایران موجب شده که صدور یک مجوز با مشکلات زیادی مواجه شود که یکی از این مشکلات مدت زمان صدور مجوز است.
از نقاط قوت اکوسیستم کارآفرینی ایران هم می‌توانم به این مورد اشاره کنم که در این چند سال اخیر توسط بخش‌های مختلف حمایت‌های خوبی شده است. حضور تمامی ارکان مختلف یک اکوسیستم کنار هم توانسته محیط خوبی را برای فعالیت ایجاد کند.
دولت و مردم هم به این نتیجه رسیده‌اند که تنها راه برون رفت از شرایط بد اقتصادی، قدرتمند شدن اکوسیستم کارآفرینی است. برای همین توجه ویژه‌ای به این موضوع شده است. آینده اکوسیستم کارآفرینی ایران به نظر من درخشان است. جا برای پیشرفت بسیار زیاد است و می‌توانیم در سطح بین‌الملل حرف‌های بسیار زیاد و بزرگی برای گفتن داشته باشیم.
از بخش‌های دولتی چه انتظارتی دارید؟
به نظر من در این شرایط اقتصادی، یکی از مهمترین انتظاراتی که می‌توانیم از دولت داشته باشیم این است که بیش از پیش، از اکوسیستم کارآفرینی حمایت داشته باشید و صرفا به حرف و رونمایی از چند طرح و پروژه بسنده نکند.
اکوسیستم کارآفرینی ایران و ما نیاز به حمایت‌های معنوی داریم. نیاز داریم که حرف‌هایمان شنیده شود و طرح‌های ما مورد توجه قرار بگیرد. دولت می‌تواند به عنوان بزرگترین بخش اکوسیستم کارآفرینی و به عنوان یکی از مهمترین تسهیل‌گر‌ها نقش بسزایی در پیشرفت کارآفرینی داشته باشد. به شرطی که سنگ جلوی پا نشود!
