سال سختی را پشت سر گذاشتیم. از بلاهای طبیعی، تا جفاهای تصمیمات نابهنگام! وقایع طبیعی و غیر طبیعی سال ۹۸ هر کدام به تنهایی برای یکبار حادث شدن در چرخه حیات شغلی یک شرکت کافی است! و حالا کرونا می تواند فصل پایانی برای بسیاری از بنگاه های اقتصادی کوچک و بزرگ در کشور باشد. زحمات چند ساله هزاران انسان متخصص که عمر، سرمایه و تخصص خود را به آینده سرزمین آبا و اجدادی عجین کردند و حالا نفس هایشان با حمله ویروسی جهان سوز به شماره افتاده است.
قرنطینه، فاصله گذاری اجتماعی، تحلیل و پایش جامعه و بسیاری از مدیریت هایی که بر بحران از سوی دولت، طرح ریزی و اجرا می‌شود بر پایه فناوری اطلاعات و ارتباطات بنا نهاده شده است و این صنعت یکی از آسیب دیده‌ترین اقشار جامعه از این حوادث است!
صنعت فناوری ما رنگین کمانی از متخصصین و متعهدین استارتاپی و شرکت های بالغ است، از تامین کنندگان کالا و تجهیزات سخت افزاری، طراحان و متخصصین نرم افزار، خدمات دهندگان، فروشگاه‌های اینترنتی تا ارائه کنندگان بستر اینترنت و …. بعضی در این جبهه جنگ اقتصادی و اجتماعی با کرونا در خط مقدم و برخی در پشت جبهه در حال نبرد هستند. بماند که در توجه و رسیدگی، برخی مهجور و برخی به طور اغراق آمیز بزرگنمایی شده‌اند.
امروز فناوری اطلاعات و ارتباطات دستکش و ماسک اقتصاد کشور در بحران کرونا شده است و بر هیچکس پوشیده نیست که می تواند پلاسمای خون اقتصاد در دوران نقاهت اجتماعی پس از کرونا نیز باشد. کرونا یادآور شد صنعت ما چقدر اهمیت دارد و سلامت و امنیت ما به آن وابسته است اما برخلاف آنچه که برخی می اندیشند حال این صنف اصلا خوب نیست.
حیات این صنعت مهم و بشدت آسیب دیده، نیازمند اهتمام کافی به زنجیره تامین تا مصرف خدمات بصورت متوازن و متعادل است. در حال حاضر مشکلات کل زنجیره را مختل کرده است، اگر هزینه‌های تامین زیر ساخت‌های دورکاری و بازتولید ساختارهای داخلی و مدل کسب و کار را کنار بگذاریم، تامین تجهیزات اولیه سخت افزاری به دلیل محدودیت های ورود تجهیزات، حواله ارز، تامین هزینه حقوق و دستمزد پرسنلی، هزینه‌های متعلقه دولتی مانند بیمه تامین اجتماعی، مالیات‌های متعدد، شهرداری و ضمانت نامه ها و تسهیلات بانکی سر رسید شده، تعهدات انجام شده توسط پیمانکاران زیر دست و تعهدات به کارفرمایان بالادستی.
ضربه به این صنعت به عنوان جایگزین درآمد نفتی کشور، منجر به کاهش شاخص رقابت پذیری بین‌المللی، خسارت در توسعه اقتصاد صادراتی به تبع آن کاهش امنیت و شفافیت است.
برنامه ۵ ساله ششم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی، نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان زمینه‌ساز رشد اقتصادی، صرفه جویی هزینه‌های عمومی، حفظ محیط زیست، افزایش شاخص رقابت پذیری و اجرای متوازن عدالت اجتماعی است.
قاعدتا حاکمیت در این مقطع با مسائل و مشکلات عدیده‌ای در برخورد و مدیریت این بحران مواجه است. اینجاست که نقش تشکلات و نهادهای صنفی، خودنمایی تاریخی می‌کند تا در کنار حاکمیت قرار گیرند، مشاوره‌های دقیق و چابک ارائه کنند. ضمن تحلیل دقیق مشکلات و خسارات، برای کاهش اثرات بحران و برون رفت با کمترین خسارت راهکارهای عملی تولید کنند.
صدها هزار نفر در این صنعت مشغول به کار هستند که عمدتا از نخبه ها و متخصصین تراز اول حتی در رتبه بندی های جهانی قرار دارند، در سال‌های گذشته بیشترین فرار مغزها در این صنعت اتفاق افتاده است و همین الان هم از نظر کمی، در نیروی متخصص کمبود داریم.
سرمایه مغز افزاری کشور، امیدها، رویاها و ناامیدی های آن نیازمند رسیدگی فوری و با اولویت بالا است و در صورت عدم رسیدگی با بحرانی بدتر از کرونا در میان مدت مواجه خواهیم بود.
در کمیسیون های تخصصی سازمان نظام صنفی رایانه ای رویکرد ما اول نگاه به درون و استفاده از ظرفیت‌های اعضا جهت همفکری و همیاری و هم افزایی است و سپس تعامل سازنده و نتیجه گرا با حاکمیت برای حفظ منافع ذی‌نفعان صنفی.
صنف نیازمند یک عملکرد آنی و چابک است، در وضعیت ایجاد شده هر روز ارزشمند است و نباید آن را از دست بدهیم و تلاش می‌کنیم هر چه زودتر با دولت وارد مذاکره و تعامل شویم، یعنی وارد تعامل با دولت مجلس، قوه قضاییه و سایر ارکان تصمیم گیر شویم، مشکلات صنف را مطرح و راه‌های مساعدت‌های دولتی را به روی بخش خصوصی باز کنیم.
فاز بعدی پساکرونا است، سازمان نظام صنفی با پتانسیلی که دارد به چند طریق می‌تواند صنف را مورد حمایت قرار دهد و با تولید مدل های مدیریتی و مشورتی به اشتراک‌گذاری آنها با بدنه صنفی، برای بازگشت به حالت اولیه و رفع مشکلات و معضلات آنها بیاندیشد؛ یا به طور مثال با بخش‌های دولتی مذاکره کند که شرکت‌های دولتی و حاکمیتی، بخش بیشتری از پروژه های موجود خود را به شرکت های خصوصی بسپارند و به ایجاد یک سیکل داخلی کنند.
*حمید بهنگار، عضو کمیسیون صادرات نرم افزار و خدمات سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران
