مرکز توسعه تجارت الکترونیکی اقدام به انتشار گزارش « بررسی روند اخیر تجارت الکترونیک در ایران» کرده است.
به گزارش وبنا به اطلاعات این گزارش در شاخه های نفوذ اینترنت، تعداد سرورهای امن، زیرساخت های فنی تجارت الکترونیک، گروه سنی مدیران کسب وکار های اینترنتی، شکاف جنسیتی مدیران کسب و کارهای اینترنتی، محل فعالیت، ماهیت حقیقی و حقوقی، اندازه کسب وکارهای اینترنتی، سهم فروش کالا و خدمات، توزیع استانی کسب وکار اینترنتی و مقایسه امار استانی مبلغ خرید کالا و خدمت به صورت پرداخت برخط را، به طور خلاصه به شرح زیر است.
نرخ نفوذ اینترنت
در این پژوهش، داده های مربوط به مراجع معتبر در این خصنوص از جمله اتحادیه جهانی مخابرات، بانک جهانی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران در نظر گرفته شده است. بر اساس داده های موجود کمینه نرخ نفوذ اینترنت در سال ۲۰۱۸نزدیک به %۶۰ و بیشینه آن بیش از %۸۰ می باشد. براین مبنا نرخ نفوذ اینترنت ایران در سال ۹۷، %۷۳.۲۳ برآورد میشود.
سال گذشته، بیش از نیمی از جمعیت ایران به اینترنت دسترسی داشته اند. این درحالی است که در سال ۲۰۱۵ ،۴۵% جمعیت و سال ۲۰۱۴، ۳۹% جمعیت ایران از این امکان بهره مند بوده اند. همچنین تعداد کاربران اینترنتی در ایران کمی بیشتر از میانگین خاورمیانه و شمال افریقا (۴۸.۱۷۸) و میانگین جهانی (۴۵.۷۸۵)گزارش شده است.
در شاخص نرخ نفوذ اینترنتی هم گرچه از متوسط جهانی بالاتر هستیم، اما همچنان نکات بسیاری برای بهینه کردن وضعیت خود از کشورهای پیشرو می توان آموخت. ایسلند ۱۶سال پیش، نرخ نفوذ اینترنتی بیشتری نسبت به وضعیت کنونی ایران را تجربه کرده است.
تعداد سرورهای امن در ایران
سرور امن تضمین میکند که داده های تجاری و تبادلات مالی انجام شده در بستر وب، به صورت محافظت شده نگهداری و تبادل شوند.
در سال گذشته، به ازای هر ۱میلیون نفر جمعیت ساکن ایران، تقریبا حدود ۲۲۴ سرور امن وجود داشته است.
در منطقه (خاورمیانه و شمال افریقا،) به ازای هر ۱میلیون نفر جمعیت، حدود ۳۰۹ سرور امن وجود داشته است.
به صورت جهانی به ازای هر ۱میلیون نفر جمعیت، نزدیک به ۳۵۱۱سرور امن وجود داشته است.
زیرساخت های فنی تجارت الکترونیک
نگاهی به آمارهای منتشنر شننده از وزارت ارتباطات و اطلاعات، روند رو به رشنندی را در سننایر شنناخص های فناوری اطلاعات نشان می دهد. از این رو، علاوه بر افزایش میزان دسترسی به اینترنت، شاهد رشد سایر شاخص های فناوری اطلاعات نیز هستیم.
گروه سنی مدیران کسب و کارهای اینترنتی
براساس بررسی مرکز توسعه تجارت الکترونیکی، نزدیک به هشنتاد درصند مدیران کسنب و کارهای اینترنتی (وب سایت ها) در گروه سنی ۲۰ تا ۴۰ سال قرار دارند با این حال افرادی با سن بیشتر از ۸۰ سال % ۱.۱ و سن کمتر از ۱۸سال %۱نیز گزارش شده اند.
شکاف جنسیتی مدیران کسب و کارهای اینترنتی
براساس گزارش انجمن جهانی اقتصاد در سال ، ۲۰ ۱۶شاخص فاصله جنسیتی در حوزه مشارکت و فرصتهای اقتصادی ایران (نسبت برابری بانوان به آقایان) برابر ۰.۳۵ بوده است. این شاخص رقمی میان صفر و یک می باشد که عدد ۱ برابری کامل را نشان میدهد و در این گزارش بطور کلی رتبه ایران ۱۳۹ از میان۱۴۴ کشور است.
همچنین براساس گزارش کارآفرینی جهانی، وضعیت حمایت از کارآفرینی زنان در ایران ضعیف بوده و بعد از کشورهایی مانند چین، عربستان و مصر قرار دارد. بر اساس شاخص کارآفرینی جهانی ،کشور ایران رتبه ۷۲ از ۱۳۷ کشور را داشته است. به نظر می رسد نیاز به بررسی ها و حمایت های بیشتری در این زمینه در ایران وجود دارد.
خانم ها در کمتر از %۱۰ مدیریت کسب و کارهای الکترونیکی ایران حضور دارند.
محل فعالیت
براساس اظهارات متقاضیان نماد اعتماد الکترونیکی، %۳۱ مغازه های تجاری هستند به نحوی که علاوه بر فروش مستقیم به مشتریان در مکان فیزیکی فروشگاه خود (فروش سنتی)، برای توسعه فرصت های فروش، فروشگاه مجازی نیز راه اندازی نموده اند. منزل مسکونی با %۴۴ در مقایسنه با محل تجاری و ادرای سهم بیشتری به عنوان محل کار این کسب و کارهای اینترنتی، داشنته است. و %۲۵ این کسب و کارها در دفتر اداری به فعالیت مشغول هستند.
ماهیت حقیقی و حقوقی
از میان بالغ بر ۲۶ هزار متقاضی نماد در این بررسی، ۱۹۵۷۴کسب و کار یعنی %۷۵کسب و کارها توسط افراد حقیقی مدیریت میشوند.
اندازه کسب و کارهای اینترنتی
بیشتر کسب و کارهای اینترنتی جزو کسب و کارهای کوچک هستند. در %۸۵ این کسب و کارها کمتر از ۱۰ نفر اشتغال دارند و در %۷۱+ این کسب و کارها کمتر از ۵ نفر شاغل هستند. فقط %۶ کسب و کارهای اینترنتی بیش از ۳۰ نفر شاغل را در کسب و کار خود گزارش نموده اند.
سهم فروش کالا و خدمات در کسب و کارهای اینترنتی
بنابر اظهار بیست و هفت هزار نفر از متقاضیان نماد اعتماد الکترونیکی، %۲۰ این کسب و کارها، خدمات می فروشند و %۸۰ ارائه دهنده کالا هستند. خدمات میتوانند شامل حمل و نقل، برنامه نویسی، بازاریابی، تسهیل تراکنش مالی، حسابداری و … باشد. کالاها نیز در برگیرنده تمام محصولات ملموس اهم از غذا، کالاهای مصرفی و سرمایه ای است.
توزیع استانی کسب و کارهای اینترنتی
آن چه از بررسی این مرکز از متقاضیان نماد حاصل شد، %۴۶ از کسب و کارهای اینترنتی دارای نماد اعتماد در تهران مستقر هستند. خراسان رضوی همانند اصفهان ، %۸ فارس %۵ و باقی استان ها درصد کمتری را به خود اختصاص داده اند. نسبت کسب و کارهای اینترنتی مستقر شده در تهران به طور قابل ملاحظه ای بیشتر از نسبت جمعیتی آن در کشور است.
مقایسه امار استانی مبلغ خرید کالا و خدمت به صورت پرداخت برخط
بررسی ها نشان میدهد بیشترین آمار مبادلات برخط در تهران صورت گرفته است و سپس بیشترین آمار در اسنتانهای خراسان رضوی، فارس و اصفهان بوده است. بیشترین حجم مبادلات برخط به دلیل خرید کالا بوده است. (براساس اطلاعات سال گذشته، %۸۲ حجم مبادلات مربوط به خرید اینترنتی و %۱۸ مرتبط با خرید شارژ و پرداخت قبض بوده است.
منبع: مرکز توسعه تجارت الکترونیک
