پرهام باغستانی – طی چند سال گذشته من پیگیر برگزاری چندین همایش در ایران بودم. روز جهانی کاربردپذیری که از سال ۲۰۱۰ در حال برگزاری هست، همایش استانداردهای وب و Open Web Platform که دومین همایش مهرماه امسال برگزار شد، روز جهانی معماری اطلاعات که بهمن ماه برگزار خواهد شد و Dribbble Meetup که توی ماه آینده برگزار خواهد شد.
طی چند سال گذشته با رویدادها و همایش هایی نظیر جشنواره وب، استارتاپ ویکند، همایش نرم افزارهای موبایل و موبایل وب و به تازگی هم همایش طراحی واکنش گرا ( Responsive Web Design ) همکاری کردم و حضور داشتم.
مهمترین بازخوردهایی که طی چند سال از برگزاری همایش ها دریافت کردم شناخته شدن ایران به عنوان یک کشور فعال در زمینه کاربردپذیری و تجربه کاربری و استانداردهای وب و طراحی رابط کاربری بود، فکر میکنم یکی از معضلاتی که علوم و فناوری در این حوزه ها در ایران داریم عدم ارتباط با سایر کشورها و متخصصین این حوزه ها بود.
بعد از برگزاری دومین دوره همایش کاربردپذیری یک ایمیل از یکی از بنیان گذاران روز جهانی کاربردپذیری دریافت کردم که از یکی از شاگردان ایرانی اش خواسته بود تا وب سایت روز جهانی کاربردپذیری و برخی ارائه ها را ترجمه کنه و بعد از اون ایمیل زده بود و ابراز شگفتی کرده بود که توی ایران هم به این موضوعات پرداخته میشه !
بعد از همایش استانداردهای وب هم از یکی از تیم های توسعه استانداردهای وب ایمیلی دریافت کردم که ابراز خوشحالی کرده بود خیلی سریع استفاده از برخی تکنولوژی ها در ایران در حال گسترش هست.
زمانی که Dribbble Meetup را اعلام کردم از Dribbble ایمیلی مبنی بر تشکر برای برگزاری نخستین رویداد خاورمیانه طراحان عضو دریافت کردم که خیلی خوشحال بودن که طراحان برای به اشتراک گزاری دانش خودشون دور هم جمع خواهند شد.
از سایر رویدادها اطلاعی ندارم ولی مطمئن هستم چنین بازخوردهایی را دریافت کردند.
یکی دیگه از معضلات هم نبود منابع فارسی مناسب هست که یکی از نکات مهمی بود که من برای برگزاری همایش ها مدنظر داشتم، چون افراد خیلی کمی بودند که بدنبال منابع انگلیسی میرفتند و همین باعث شده بود تا با خیلی مباحث افراد آشنایی نداشته باشند.
نخستین هدف من و تیم برگزار کننده رویدادهایی که خودم در روند برگزاری اش نقش داشتم گسترش اون موضوع و علم بود.
تا قبل از اینکه اولین همایش کاربردپذیری را برگزار کنیم اگر با کسی در مورد Usability Test صحبت میکردیم فکر میکرد میخواهیم ازش یک پول اضافه ای بگیریم ولی اتفاقی که بعد از اولین همایش کاربردپذیری افتاد این بود که یکبار امیرعباس که واقعا طی این سالها بهمون در همایش ها کمک کرد تعریف میکرد که تا قبل از همایش اگر در مورد کاربردپذیری صحبت میکردیم استقبالی نمیکرد ولی الان برخی مشتری ها خودشون درخواست انجام تست کاربردپذیری را دارن، همین اتفاقات برای من یک قدم به جلو بود.
برای همایش استانداردهای وب هدفم آشنایی با استانداردهای جدید بود، کما اینکه امسال چند ارائه CSS3 و SVG و HTML5 واقعا مورد استقبال قرار گرفت و تا حالا چندین وب سایت از این تکنولوژی ها استفاده کردند و این روند تغییر در حال رخ دادن هست.
درآمد همایش
برای من به شخصه مسائل مالی در اولویت آخر هست و خواهد بود، من یک کار بسیار عالی در شرکتچارگون و با چندین شرکت بزرگ هم پروژه هایی دارم و از لحاظ مالی تامین هستم که نیازی به برگزاری رویداد برای کسب درآمد ندارم، سایر افرادی که سایر رویدادها را برگزاری میکنند تا جایی که در جریان کسب و کارشون هستم هم به خاطر نیاز مالی و کسب درآمد رویدادی برگزار نکردند و نمیکنند.
من به شخصه اولین و دومین دوره همایش کاربردپذیری را رایگان برگزار کردم، اولین دوره که شایان شلیله و جشنواره وب حمایت کردند و تصمیم گرفتیم هزینه ای دریافت نکنیم، دومین دوره چارگون و دانشگاه علم و فرهنگ حمایت کردند ولی سال سوم وقتی هزینه ها با توجه به شرایط اقتصادی ایران ۳ برابر شد مجبور به دریافت اندک هزینه ای شدیم.
برگزاری همایش در ایران به صورت مستقل و اندک حمایت ها بسیار سخت و دشوار هست و اگر هزینه ای دریافت میشه صرفا برای پوشش هزینه های برگزاری هست، هزینه سالن، هزینه پذیرایی، هزینه بسته هایی که به شرکت کنندگان اهدا میشه و احیانا اگر سخنران خارجی دعوت کنند.
این اندک هزینه های ۲۰-۳۰ هزار تومانی و یا بیشتری که نسبت به محل برگزاری و تعداد روز برگزاری دریافت میشه واقعا در مقابل هزینه های همایش هیچی نیست، هزینه های چند میلیونی اجاره سالن و محل برگزاری و پذیرایی و غیره خیلی با اون حساب کتاب هایی که دیگران میکنند متفاوت هست.
حساب کتاب این همایش های بالا را از کنفرانس های چند صد هزار تومانی مدیریتی و بازاریابی که برای عکس گرفتن با فلان سخنران و نشستن در فلان ردیف سالن هم پول دریافت میکنند را جدا کنید.
دورهمی یا همایش
یکی از نکات دیگه همایش ها در ایران این هست که بدلیل نبود Meetup ها در ایران همایش ها کمی هم جنبه دورهمی و دیدار متخصصین داره که امیدوارم بزودی با برگزاری چند Meetup همایش ها به سمت واقعی خودش هدایت بشه.
همایش تخصصی
یکی دیگه از مسائلی که برای همایش ها در ایران مطرح هست این هست که افراد میخوان توی همه همایش ها شرکت کنند، همه میخوان توی رویداد استارتاپ ویکند باشن، توی تجربه کاربری باشن، توی کاربردپذیری باشن، توی همایش موبایل باشن و سایر همایش هایی که برگزار میشه، با این نگاه انتقاد بعضی افراد مبنی بر زیاد بودن همایش ها زیاد هست ولی اگر به سمت همایش تخصصی بریم و افراد با توجه به تخصص اشون توی همایش مرتبط شرکت کنند متوجه میشن که چقدر رویدادهای تخصصی در ایران کم هست.
زمینه دانشگاهی
در ایران متاسفانه خیلی از مباحثی که در موردش سمینار و همایش برگزار میشه هیچ زمینه آکادمیکی ندارند، به طور مثال در زمینه تجربه کاربری و کاربردپذیری از رشته HCI تا رشته هایی نظیر Interaction Design به صورت خیلی جدی در دانشگاه بهش پرداخته میشه یا در زمینه وب رشته دانشگاهی علوم وب هست و اگر همایش یا رویدادی برگزار میشه یک قدم به جلو هست و مباحثی مطرح میشه که افراد باهاش آشنایی دارند ولی در ایران افراد غالبا به صورت تجربی با یک موضوع آشنا شده اند و همین برگزاری یک همایش را در چند سال اول سخت میکنه تا افراد با تعاریف و مباحث درست و اصولی آشنا بشن و سپس به مباحث تخصصی تر و پیشرفته تر پرداخته بشه.
سخنرانان
انتقاد دیگه در ایران معمولا در مورد سخنرانان و برگزارکنندگان هست، توی ایران معمولا افراد خیلی کمی حاضر هستند تا برای دیگران صحبت کنند و یا تجربیاتشون را در اختیار دیگران قرار بدن همین موضوع باعث شده تا معمولا افراد مشخصی به عنوان سخنران حضور داشته باشند.
ضمن اینکه این افراد به نسل Do Little of Everything یا همون آچار فرانسه هستند که به خاطر اینکه همه افراد توی دسته طراح وب یا برنامه نویس قرار میگرفتند مجبور بودن با خیلی از مباحث آشنایی داشته باشند که معمولا به خاطر عدم وجود رشته های دانشگاهی یا کارگاه های تخصصی دانش خودشون را به صورت تجربی و با مطالعه کسب کردند.
نکته خیلی مهم در مورد سخنرانان پیدا کردن سخنرانان هست که واقعا برای یک همایش پیدا کردن ۶ سخنران کار سختی هست چون معمولا افراد کمی در وب شناخته شده هستند یا پروفایل درست و مشخصی دارند که بشه اونها را پیدا کرد و از این میان هم افراد کمی حاضر به صحبت هستند که این موضوع باعث محدود شدن سخنرانان شده است.
برگزاری همایش مستقل در ایران بدون خیلی از حمایت ها واقعا کار سخت و دشواری هست و بیشتر علاقه به افراد فعال در اون حوزه مربوط میشه که همت کنند و یک همایش برگزار کنند.
تعداد همایش ها در ایران در مقایسه با سایر کشورها بسیار اندک هست و جای بسیار از موضوعات هم خالی هست و نیاز هست چندین همایش برگزار بشه تا روند پیشرفت خیلی از علوم سریعتر بشه. سال گذشته در همایش استانداردهای وب به موضوع Responsive Web Design پرداختیم و امسال یک همایش تخصصی در این زمینه خواهیم داشت که من وقتی با خبر شدم خیلی خوشحال شدم.
رویدادهایی که در ایران در حال برگزاری هست:
- همایش کاربردپذیری
- همایش استانداردهای وب
- جشنواره وب ایران
- استارتاپ ویکند
- همایش تجربه کاربری تهران
- همایش نرم افزارهای موبایل
- همایش طراحی واکنش گرا
- همایش معماری اطلاعات
- Dribbble Meetup
- کنفرانس پایتون ایران
دست تک تک دوستانی که این همایش ها را برگزار میکنند درد نکنه و واقعا به پیشرفت این موضوعات در ایران کمک میکنند و اسم کسی را نیاوردم که مبادا اسم کسی از قلم نیافته ولی من به شخصه ازشون تشکر میکنم و امیدوارم ادامه داشته باشه.
