سیزدهم آبان ماه در صفحه اقتصاد روزنامه فناوران خبری از مدیرعامل شاپرک در مورد توقف پذیرش تمامی پرداخت‌های اینترنتی در شبکه شتاب از طریق بانک‌ها و تمرکز آن در شبکه الکترونیکی پرداخت کارت شاپرک منتشر شد.
این خبر با واکنش خوانندگان در سایت روزنامه و توییتر آن مواجه شد و سوالات آنان سبب شد تا ما در گزارشی پاسخ این پرسش‌ها را از منابع مختلف گردآوری کنیم.
واکنش خوانندگان فناوران به این خبر با سوال و انتقاد همراه بود. برای مثال شایان نوشت: کسی از داستان این شاپرک خبر نداره؟ قرار هست چه بلایی سر درگاههای اینترنتی بیاد؟ می‌شه پوشش خبری داده بشه؟
فرد دیگری نوشت: مدتی هست درگاه ملت رفته روی شاپرک و به همین دلیل وجوه در لحظه واریز نمی‌شه. محمد نوشت: من شنیدم می‌خوان اجازه ندهند که هیچ سایتی بیشتر از دو درگاه داشته باشه. به چه حقی و چه قانونی نمی‌دونم. یکی دیگر از کاربران نیز کامنت گذاشته است: به نظرم چند درگاهی را به جای سایت بانک‌ها، می‌خواهند به سایت خودشان ببرند.
ماجرا چیست؟
اواخر شهریورماه بود که سامان قطبی در گفت‌وگویی اعلام کرد «انتقال وجه از درگاههای پرداخت اینترنتی بانک‌ها متوقف می‌شود.»
قطبی دلیل این امر را افزایش امنیت پرداخت‌ها عنوان کرد اما توضیح بیشتری ندارد. همین توضیح ناقص هم سبب شد جنجال زیادی در مورد توقف انتقال وجه از درگاههای پرداخت اینترنتی راه بیفتد. سوالاتی که برخی آنها هنوز هم بی‌پاسخ مانده است. به ویژه آن که قطبی چندان اهل مصاحبه با خبرنگاران نیست و ترجیح می‌دهد پاسخگوی تنها یکی دو سایت خبری باشد.
پاسخ به برخی پرسش‌ها
در میان سوالات بی‌پاسخ، برخی اطلاعیه‌ها و گفت‌وگوها به سوالات بی‌پاسخ کاربران پاسخ می‌دهد.
۱- خدمات اینترنتی بانک‌ها دستکاری نمی‌شود؟
نخستین سوال و ابهام، در مورد خدمات اینترنتی است که بانک‌ها ارایه می‌دهند. سامان قطبی در این مورد توضیح می‌دهد: درگاههای پرداخت‌های مجازی به شاپرک منتقل می‌شود و خدمات اینترنتی بانک‌ها همچنان برقرار است. بانکداری اینترنتی در بانک‌ها کماکان برقرار است اما سرویس‌های پرداخت و فروشگاه‌های مجازی که از درگاههای پرداخت‌های بانک‌ها استفاده می‌کردند، درگاه پرداخت آنها به شرکت‌های عرضه‌کننده خدمات پرداخت شاپرک منتقل خواهد شد.
۲- آیا پرداخت‌ها در یک درگاه متمرکز می‌شود؟
ظاهرا قرار نیست فقط یک درگاه پرداخت اینترنتی فعال باشد. در حال حاضر ۱۲ شرکت مختلف برای انجام این کار ممیزی شده و می توانند فعالیت‌شان را شروع کنند. بنابراین تنوع در درگاههای پرداخت هم کماکان برقرار است و فقط براساس ضوابط و شرایطی که بانک مرکزی در نظر گرفته متمرکز می‌شوند.
۳- زیرساخت‌ها اجازه این تمرکز را می‌دهند؟
مدیرعامل شاپرک مدعی شده زیرساخت‌ها کاملا آماده است و مشکلات پرداخت اینترنتی نسبت به قبل کم‌تر می‌شود.
۴- تسویه حساب در این روش جدید به چه صورت است؟
اطلاعیه شاپرک در این باره می‌گوید: تسویه حساب با پذیرندگان در پایان روز مالی انجام و با توجه به نوع فعالیت سایت یا فروشگاه اینترنتی، حجم تراکنش‌ها و توافقات بین پذیرنده با شرکت ارایه‌دهنده خدمات پرداخت (PSP)، وجه آن حداقل در نخستین سیکل پایا، در روز مالی بعد از آن پرداخت می‌شود.
۵- تعداد مجاز استفاده از پرداخت‌های اینترنتی چقدر است؟
روابط عمومی شاپرک در این مورد توضیح داده است: از آنجایی که تغییرات ساختاری و افزایش کیفیت ارایه خدمات، نیازی به تعدد درگاههای پرداخت برای یک سایت یا فروشگاه اینترنتی وجود ندارد و از نظر دارندگان کارت‌های بانک‌های مختلف این درگاه‌ها تفاوتی نخواهند داشت از این رو هر سایت یا فروشگاه اینترنتی حداکثر می‌تواند هم‌زمان از دو درگاه پذیرش اینترنتی استفاده کند.
۶- تمرکز پرداخت‌ها در سایت شاپرک به چه ترتیب خواهد بود؟
ظاهرا قرار است همه صفحات پرداخت اینترنتی تحت دامنه شاپرک به آدرس shaparak.ir تعریف و به شکل PSPname.shaparak.ir خواهند بود. بنابراین بر این اساس در آدرس معرفی شده و در قسمت PSPname نام شرکت ارایه‌دهنده خدمات پرداخت الکترونیکی ذکر می‌شود و براساس نام شرکت متغییر خواهد بود. بنابراین پذیرندگان برای تغییر آدرس URL صفحه درگاه پرداخت اینترنتی لازم است با هماهنگی شرکت ارایه‌دهنده خدمات پرداخت طرف قرارداد، از طریق پشتیبانان فنی سایت خود، نسبت به تغییر آدرس URL اقدام کنند.
۷- چگونه این روش به افزایش امنیت کمک می‌کند؟
شاپرک در اطلاعیه‌ای توضیح داده است: به منظور جلوگیری از تخلف و کاهش امکان سوءاستفاده، به خصوص جلوگیری از هک اطلاعات دارندگان کارت با روش‌هایی مانند فیشینگ (Phishing) که متداول‌ترین روش سوءاستفاده است، درگاههای پرداخت اینترنتی از SSL معتبر به نام شبکه الکترونیکی پرداخت کارت «شاپرک» استفاده می‌کنند. فناوران ضمن پیگیری اخبار مربوط به شاپرک، آمادگی دارد نظرات و نقدهای کارشناسان و خوانندگان روزنامه را در این زمینه منتشر کند.
