رشد شبکه نمایش خانگی در چند سال گذشته با تغییراتی که در بستر تماشا اتفاق افتاد و همچنین تنوع سریالهای تولید شده، وضعیت پرمخاطب و تکامل پیدا کرده امروز را به وجود آورد. بیش از ۱۵ عنوان سریال مهم ساخته کارگردانهای مطرح سینما و تلویزیون با ترکیب بازیگران و نویسندگان که آنها هم از مهمترین چهرههای صنعت سینما هستند در سه سال گذشته ساخته شدهاند که به شبکه نمایش خانگی به عنوان یکی از مهمترین تامین کنندگان محتوای فرهنگی شخصیت منحصر به فردی بخشیدهاند. با این حال اما مهمترین معیار در سنجش موفقیت سریالها، میزان بازدید آنها است. فیلیمو به عنوان پلتفرم مرجع نمایش سریالهای شبکه نمایش خانگی که به صورت دقیق آمارهای بازدید را بررسی و ثبت میکند، در این گزارش برای اولین بار با مقایسه میزان بازدید اولین قسمت از سریالها، عوامل موفقیت آنها را بررسی میکند. لازم به ذکر است که متغیر بررسی شده در این گزارش شامل مجموع دقیقه تماشای قسمت اول سریالها از روز اول انتشار تا زمان تنظیم گزارش یعنی ۱۵ تیرماه ۹۹ است.
رمز اول موفقیت: بیشترین بازدید در کمترین زمان
همانطور که در نمودار مشخص است، سه سریال همگناه، دل و آقازاده با بیشترین مجموع بازدید که به ترتیب در ۱۳۵، ۱۸۵ و ۹ روز از زمان انتشار به ثبت رسیده است، رتبه اول تا سوم پربازدیدترین سریال شبکه نمایش خانگی در قسمت اول انتشار را از آن خود کردهاند. اما یک متغیر مهم و قابل تامل، تناسب مجموع بازدید با زمان گذشته از انتشار قسمت اول است. به این مفهوم که با مقایسه زمان گذشته از اولین روز انتشار، آقازاده توانسته بیشترین بازدید را در کمترین زمان به دست آورد. از طرفی این تناسب نشان میدهد که همگناه با گذشت ۱۳۵ روز از انتشار، همچنان قصهای دنبال شونده دارد و قسمت اول آن با وجود گذشت ۱۸ قسمت همچنان پربازدید است.
رمز دوم موفقیت: فیلمنامه
شخصیت پردازی در دل فیلمنامه، گرههای اصلی داستان، مطابقت با واقعیت و روایتهای عاشقانه از جمله علتهایی هستند که به موفقیت سریال کمک میکنند. در مقایسه سریالها نسبت به فیلمهای سینمایی، میزان بازدید قسمت اول و میزان تاثیرگذاری قسمت اول بر روی مخاطب مهمترین عاملی است که موفقیت سریال در ادامه قسمتها را تضمین میکند. به همین دلیل توجه به این نکته اهمیت دارد که بیشترین تماشا در قسمتهای ابتدایی تا حد زیادی ضامن رشد بازدید سریال در ادامه هم خواهد بود.
رمز سوم موفقیت: ستارهبازی
چه در فیلم سینمایی و چه در سریالها همیشه ستارهها حرف اول را در جذب مخاطب زدهاند. ستارههایی که حتی وجود یکی از آنها در ترکیب بازیگران یک فیلم یا سریال میتواند فروش بالای آن را تضمین کند. مثل هدیه تهرانی که پس از گذشت هشت سال از حضور در فصل سوم سریال قلب یخی، با کاراکتری متفاوت در نقش زنی مستقل که با وانت کار میکند در همگناه ظاهر شد. همین یک خط توصیف درباره شخصیت زیبا فخری در همگناه باعث میشود تا دوستداران هدیه تهرانی که از نسلهای متفاوت هستند نسبت به تماشای تازهترین نقش آفرینی او کنجکاو شوند. البته که حضور سایر ستارهها در سریالها مثل لیلا حاتمی در نهنگ آبی، حامد بهداد و ساره بیات در دل و نیکی کریمی و امیر آقایی در آقازاده هم بر روند جذب مخاطب تاثیر فراوانی دارد، اما هوشمندی در انتخاب بازیگر در کنار سایر عوامل مثل فیلمنامه و … میتواند موفقیت را تضمین کند.
رمز چهارم موفقیت: تبلیغات، آمادگی افکار عمومی و بستر فرهنگی – اجتماعی زمان انتشار
اگرچه در این گزارش مجموع بازید قسمت اول سریالها از زمان انتشار را مورد بررسی قرار دادهایم اما این نکته را هم باید در نظر گرفت که اقدامهای تبلیغی و شرایط زمینهای میتوانند ذهن مخاطبان را برای تماشای قسمت اول یک سریال جدید کاملا آماده کنند. این شرایط بیش از هر چیز وابسته به تبلیغات و اقدامهای رسانهای اقناع کننده است، بعد از آن بستر فرهنگی اجتماعی زمان انتشار است. منظور از بستر فرهنگی اجتماعی زمان انتشار این است که چه محتوایی در چه زمانی به مخاطبان عرضه خواهد شد؟ آیا پس از چند سریال با محتوای عاشقانه، نوبت به یک سریال در ژانر اکشن رسیده است؟ یا جای خالی یک درام سیاسی اجتماعی بیش از همیشه حس میشود؟ این عامل است که میتواند آقازاده را در کمتر از ۹ روز از انتشار قسمت اول به بیش از ۳۲ میلیون بازدید برساند و ذهنها را تا شروع قسمت دوم ملتهب نگه دارد.
در پایان ضروری است که به تناسب روند رشد تماشای سریالها با روند رشد تعداد کاربران پلتفرمها از جمله فیلیمو نیز اشاره شود. تعداد کاربران پلتفرمها با افزایش زمان اضافه میشوند و کاربرانی که امروز به سرویس پیوستهاند امکان تماشای سریالهای قدیمیتر را هم دارند. بنابراین همچنان ممکن است که قسمت اول سریالی مثل شهرزاد که چندسالی از زمان انتشار آن میگذرد توسط کاربران دیده شود و در عین حال کاربران جدید تنها برای تماشای سریالهای آقازاده و همگناه با فیلیمو همراه شوند.