وبنا – نیما افشار نادری – این پرسش از ابتدای شکلگیری وب فارسی گریبانمان را گرفته است: باید سایتهای خارجی را گرته برداری کرده و نسخههای فارسیاش را ارائه کنیم یا آنکه از ابتدا به دنبال جهانی کردن ایدههای بومی باشیم؟
در سالهای نخست وبنگاری ، سایتهایی شکل گرفته بودند که خود بدون هیچ خلاقیتی میکوشیدند یاهوی فارسی باشند. به طور خاص یادم است در میان دهها (بله بدون اغراق: دهها) سایت ایرانی که با شکل و شمایل یاهو راهاندازی شده بود و قصد داشتند سایتی به آن هیبت را یک یا دو نفره به فارسی تحویل کاربران بدهد، اسامی مانند آیآر یاهو، یاهوایران و در یک نمونه «هیاهو» به چشم میخوردند.
تجربه و گذشت زمان ثابت کرد که هیچ ایده بیخلاقیتی نمیتواند با گرته برداری صرف یا آنچه در علم اقتصاد فرانچایز (تازه اینجا بدون اجازه صاحب اصلی سایت و کسب و کار) موفق شود. اگر مسوولان یک استارتاپ بیایند عین یک اپلیکیشن موفق جهانی را برای هموطنانمان فارسی تولید کنند به هیچ جا نخواهند رسید و در گام اول یا دوم متوقف میشوند.
شکست، در این حالت محتملترین سرنوشت این نوع کسب و کار است. اگر میخواهیم راهی بیابیم که هم به وب فارسی خدمت کرده باشیم و هم کاری برای هموطنان، به نظرم راه درستتر و بهتر آن است که بیاییم روی بیزینسهایی کارکنیم که ایدهاش با توجه به جغرافیای کشور ایران و بر اساس تجربیات تاریخی ما شکل میگیرد و مشتریهای ایرانی و خارجی را میتواند شگفت زده کند و با نیازی آشنا کند که هنوز خودشان هم از آن توقع ندارند.
سایتهای موفق فارسی کدامند؟ آنهایی که با ایدهای بومی و ایرانی برای ما ایرانیها ساخته شدهاند و از پشتیبانی فنی خوب هم برخوردار بودهاند. چرا با مطالعه ساز و کارهای بازدهی مالی و ارائه خدمات بینالمللی، این بار نباید به دنبال راهی باشیم تا یک برند ایرانی در سراسر دنیا داشته باشیم؟ این موضوعی است که این روزها، دغدغه من است و فکر میکنم میتواند موضوع بحثی گروهی میان فعالان ایرانی بازار وب باشد.