در روزهایی که بسیاری از شرکت های بین المللی به دلیل خروج آمریکا از برجام در حال ترک ایران هستند و به نظر می رسد که جذب سرمایه گذاری های خارجی با چالش هایی همراه شده است؛ به نظر می رسد که توسعه استارت آپ ها می توانند راه جدیدی برای همکاری های بین المللی ایران به خصوص با شرکت های اروپایی را فراهم کنند. برای تحقق این مهم و مذاکرات گسترده در این زمینه معاون علمی رئیس جمهور چند روزی است که عازم بروکسل پایتخت سیاسی اتحادیه اروپا شده است تا در همایش « همکاری‌های بین‌المللی اقتصادی و فناوری ایران و اروپا» شرکت کند و از توانمندی های ایران در حوزه استارت آپ ها بگوید. یکی از اصلی ترین محورهای این همایش که روز گذشته به پایان رسید «رشد جامعه استارت آپی و بین المللی سازی شرکت های دانش بنیان» بود. همچنین در این همایش نشست های تخصصی با موضوعات «چشم انـداز استـارتاپ‌هـا در ایـران» و «سرمایه گـذاری و کسب و کـار در ایـران» برگزار شد.
معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری، قرار گرفتن ایران در میان ۵ کشور برتر دارای بیشترین رشد کارآفرینی در جهان، وجود ۴۷ میلیون کاربر اینترنت و رتبه ۵ در تعداد مهندسان فارغ التحصیل را مزیت‌های ایران برشمرد و گفت: ما آماده هستیم تا دست در دست کشورهای اتحادیه اروپا زیر ساختارها و کانال‌های ضروری برای همکاری را تأسیس کنیم. ستاری گفت: با تمرکز بر صحنه استارتاپ در ایران، اصلاحاتی در سیستم نوآوری انجام دادیم. برای مثال، مدل اکوسیستم تجاری و استارتاپ‌های جدید، شکل گرفته‌اند؛ امور مالی و سرمایه‌گذاری در اقتصاد مبتنی بر دانش، تسهیل شده‌اند و فرار مغزها معکوس شده است.
وی به اقدامات انجام شده در زمینه ترویج کارآفرینی در حوزه‌های فناوری در ایران اشاره کرد و گفت: بیش از ۳۵۰۰ شرکت مبتنی بر فناوری، طی ۶ سال اخیر، شناسایی شده‌اند و ما با ارائه معافیت‌های مالیاتی، معافیت‌های گمرکی، وام‌های کم‌بهره و بسیاری از امکانات توانمندسازی و برنامه‌های ترغیب کسب و کار، فعالانه از آنها حمایت می‌کنیم. به گفته وی این شرکت‌ها در حال حاضر سالانه ۱۲ میلیارد دلار آمریکا، گردش مالی سالیانه دارند و باعث ایجاد حدود ۳۰۰ هزار شغل مستقیم جدید در کشور شده‌اند. ستاری توسعه صنعت محتوای دیجیتال را از جمله دستاوردهای این شرکت‌ها عنوان کرد به گونه‌ای که نسخه یوتیوب ایرانی (آپارات) هر روز ۷۴ میلیون بازدید دارد و ادامه داد: فروشگاه برنامه موبایل ایران با عنوان “کافه بازار” از دیگر زمینه‌های فعالیت دیجیتالی ایران است که ۴۰ میلیون کاربر و ۲۱۰ هزار طراح دارد.
معاون علمی ریاست جمهوری شرکت دیجی کالا را به عنوان بزرگترین شرکت تجارت الکترونیک در ایران عنوان کرد که سرمایه محلی و خارجی اضافی زیادی را کسب کرده است و صاحب بیش از ۹۰ درصد فروشگاه خرده فروشی آنلاین کشور است و تاکید کرد: این شرکت به عنوان یک فروشگاه آنلاین، بیشترین بازدید را در خاورمیانه دارد و جزو برترین‌های آسیا است به گونه‌ای که بیش از ۱۰۰۰ عرضه کننده و ۱۱ هزار مسئول فروش دارد و هر روز ۳ میلیون دلار آمریکا، فروش دارد.
ستاری، بخش اجاره آنلاین خودرو را از دیگر فعالیت‌های شرکت‌های استارتاپی ذکر کرد و افزود: یک استارتاپ به نام “اسنپ” که با سرمایه گذاری مشترک یک شرکت ایرانی و شریکی خارجی، تأسیس شد، توانست به سرعت، ابعاد بازار خود را از ۱۰۰ سواری روزانه در ژانویه ۲۰۱۶ در تهران تا حدود یک میلیون سواری روزانه در حال حاضر، گسترش دهد.
او ظهور چنین استارتاپ‌های معتبری، را موجب فراهم شدن فرصتی برای همکاری بین‌المللی در اکثر بخش‌های مختلف در ایران شده است، ادامه داد: بیش از ۱۰۰ استارتاپ توسط کارشناسان جوان ایرانی، خلق شده است که در خارج تحصیل کرده‌اند و تصمیم گرفتند تا با استفاده از بهترین تجارب و شبکه جهانی خود در ایران، زندگی و سرمایه‌گذاری کنند. این استارتاپ‌ها، مشاغل تخصصی بسیاری برای کارشناسان ایرانی در حوزه‌هایی مانند ICT، تجهیزات پزشکی، بیوتکنولوژی و نوآوری شهری، ایجاد کرده است. ستاری همچنین شرکت های اروپایی را به سرمایه گذاری در حوزه استارت آپ ها و شرکت های دانش بینان در ایران، دعوت کرد و گفت: سرمایه‌گذاری و مشارکت اقتصادی در ایران نه تنها جذاب بلکه مفید است و فرصتی برای بررسی بازار بهره برداری نشده در منطقه، ایجاد می کند.
البته در شرایطی معاون علمی رئیس جمهور برای جذب همکاری های بین المللی در حوزه استارت آپ ها و شرکت های دانش بنیان ایرانی به بروکسل رفته است که در دو سال گذشته از سوی شرکت های اروپایی همچون(IIIC) در شرکت های استارت آپی ایران همچون دی جی کالا و کافه بازار سرمایه گذازی هایی صورت گرفته است. همچنین چندی پیش مدیرعامل فرابورس نیز از علاقه شرکت های خارجی برای سرمایه گذاری در حوزه استارت آپ های ایرانی خبر داد. امیر هامونی، مدیرعامل فرابورس ایران روز دوشنبه با اشاره به حمایت بازار سرمایه از استارتاپ ها و شرکت های دانش بنیان داخلی، گفت: بین سرمایه گذاران داخلی و خارجی برای حمایت از استارتاپ ها رقابت وجود دارد. او به توجه ویژه خارجی ها به کسب و کارهای نوین ایرانی اشاره کرد و ادامه داد: در برخی موارد، سرمایه گذاران خارجی اقدام به جذب استارتاپ های ایرانی کرده اند به طوری که گروه کاری مربوطه را به طور کامل به خارج از کشور انتقال داده اند. سرمایه گذاران کشورهای اروپایی و حاشیه خلیج فارس از جمله مهمترین سرمایه گذارانی هستند که استارتاپ های ایرانی را جذب کرده اند.
