به نقل از روزنامه صمت به دلیل نزدیک شدن به انتخابات، بازار بحث و گفتوگو و تبادل نظر داغ است. یکی از محافلی که این روزها درباره انتخابات ریاستجمهوری به بحث و گفتوگو با هم میپردازند، محافل استارتاپها است. عدهای مهمترین دستاورد دولت در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در طول ۳ سال گذشته را حمایت دولت از شرکتهای دانشبنیان میدانند و معتقدند این امر سبب شده تا در این سالها شاهد راهاندازی تعداد زیادی شرکت نوپا (استارتآپ) در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات و در پی آن، اشتغال جوانان علاقمند در این شرکتها باشیم. راهاندازی استارتاپها و به تبع آن اشتغالزایی نیز مانع خروج جوانان و نخبگان دانشگاهی از کشور شده و انگیزه لازم برای کار و کارآفرینی در کشور را ایجاد کرده است. اما در مقابل عدهای از کند بودن سرعت دولت در برداشتن موانع و تصویب قانونی متناسب با نوع فعالیت کسب و کارهای نوپا با سرعت رشد آنها سخن میگویند. صمت به این بهانه به گفتوگو با افراد فعال در حوزه استارتاپ پرداخته است تا از انتظارهای آنان از دولت آینده جویا شود.
برداشتن موانع
یکی از فعالان در حوزه استارتاپ انتظار خود از رئیسجمهوری آینده را برداشتن موانع موجود بر سر راه استارتاپها عنوان میکند. حمیدرضا احمدی مدیرعامل ایوند در تشریح مشکلات حال حاضر استارتاپها میگوید: در گذشته زیرساخت اینترنت ضعیف بود اما درحالحاضر نسبت به سالهای قبل بهتر شده است. از نظر قانونی هنوز مشکلات زیادی در حوزه کاری ما وجود دارد. قانون مالیات و بیمه برای کسبوکارهای نوپا تعریف نشده و مشکلات زیادی در همین رابطه برای ما به وجود آمده است. مدیرعامل فعال در حوزه استارتاپ در ادامه افزود: یکی دیگر از مشکلات کسبوکارهای نوپا محلکار است. با توجه به این موضوع که باید در محلهای تجاری کار کنند، در نتیجه هزینه بالایی برای این نوع فعالیتها دارد که بیشتر آنها به سوددهی چندانی نرسیدهاند، گرچه دولت پارکهایی برای حل این مشکل در نظر گرفته است اما دوری راه آنها باعث شده نیروی کاری انسانی کمی به آنجا مراجعه کنند و استارتاپها از رفتن به این محلها انصراف میدهند.
این فعال در حوزه استارتاپ درباره تاثیرگذاری استارتاپها در اشتغالزایی گفت: استارتاپها فرصت شغلی برای فارغالتحصیلان دانشگاهی که در بازار کار سنتی وضعیت چندان مطلوبی ندارند، ایجاد میکند. نگاهی به تعداد افراد مشغول در استارتاپهای ایرانی گواهی بر این ماجرا است. احمدی درباره انتظارهای استارتاپها از رئیسجمهوری آینده میگوید: مشکلاتی در حوزه قانون برای کسبوکارهای نوپا وجود دارد که در دولت فعلی گامهایی در این راستا برداشته شده اما به طور کامل مشکل برطرف نشده است. برداشتن این مانع به معنای برداشتن بزرگترین مانع استارتاپها است. وی در ادامه میافزاید: امیدواریم دولت جدید شناخت خود از کسبوکارهای نوپا را افزایش داده و بیش از پیش به اهمیتی که استارتاپها در حوزه اقتصادی و اشتغال دارند، پیبرده و روند برطرف شدن موانع را سرعت بخشد. این فعال حوزه استارتاپ ضمن مثبت ارزیابی کردن اقدامات دولت یازدهم گفت: اقداماتی نظیر دانشبنیانی شدن استارتاپها گام بسیار مثبتی بود، اما در عین حال باید مزایای آن افزایش یابد، زیرا تا بهحال فایده خاصی برای استارتاپها نداشته است، ولی درصورت بازنگری بسیاری از مشکلات برطرف خواهد شد.
ثبات تصمیمهای مثبت اتخاذ شده
ثبات در تصمیمگیریها یکی دیگر از انتظارها از رئیسجمهوری آینده است. مجتبی طباطبایی مدیرعامل شرکت پندار در تشریح مشکلات حال حاضر استارتاپها میگوید: مشکلات بیمه و مالیات نفسگیر است. دولت قولهایی برای تسهیلبخشی مشکلات به ما داده، اما هنوز به مرحلهای که شامل معافیت مالیاتی شویم، نرسیدهایم. بیشتر کسانی که ما میشناسیم به دلیل سخت بودن این روند از این کار منصرف شدند. این مدیر جوان در ادامه افزود: بحثهای قانونی ازجمله موضوع فعالیت شرکتها باید به طور دقیق منطبق با موارد آنها باشد. قوانین مربوط به مفاصاحساب باید به صورت دقیق ارائه شود و موانعی که برای دانشبنیانی شدن وجود دارد، درواقع در تضاد با ماهیت چابکی استارتاپها است و گاهی آنها را از رفتن به سمت دانشبنیانی شدن منصرف میکند.
وی درباره تاثیرگذاری استارتاپها در اشتغالزایی گفت: استارتاپها بازویی برای حل معضل بیکاری هستند و میتوانند برای فارغالتحصیلان در بیشتر رشتههای تحصیلی شغل ایجاد کرده و یا فرصت شغلی معرفی کنند که در واقع این مهم با توجه به معضل بیکاری فارغالتحصیلان بسیار مهم است. همچنین رشد استارتاپها عاملی برای تحقق شعار امسال است. طباطبایی درباره انتظارهای استارتاپها از رئیسجمهوری آینده میگوید: انتظار ما ثبات و ادامه راه تصمیمهایی است که در دولت حاضر اتخاذ شده است. این مدیر جوان در ادامه افزود: بسیاری از استارتاپها در روند گرفتن تسهیلات و یا بهرهمندی از برنامههای حمایتی دولت هستند که مقداری از این مسیر را نیز طی کردهاند، امیدواریم دولت جدید چه با ریاست رئیسجمهوری فعلی باشد و چه غیر از این، ادامه پیدا کرده و تغییر برنامه ندهند که در صورت تغییر، لطمه بزرگی بر استارتاپها وارد میشود. طباطبایی گفت: از دولت جدید میخواهیم به قولهایی که دولت حاضر داده است، جامه عمل بپوشاند، به این دلیل که تصمیمهای خوبی برای کمک به استارتاپها گرفته است. این فعال حوزه استارتاپ ضمن مثبت ارزیابی کردن اقدامات دولت یازدهم گفت: دانشبنیانی شدن استارتاپها اقدام مثبتی بود، اما روند قرار گرفتن در این رده موانعی دارد که در صورت برطرف شدن میتوان از آن به عنوان بهترین اقدام دولت یاد کرد.
وامهای کمبهره
برخی کارشناسان با اشاره به اینکه بیشتر استارتاپها با مشکلات تامین مالی روبهرو هستند، اعطای وامهای کمبهره را انتظار خود از رئیسجمهوری آینده بیان کردند. نغمه مصطفوی مشاور بازاریابی و فروش کاربانک درباره برخی از مشکلات استارتاپها میگوید: افرادی که اقدام به فعالیت در حوزه کسبوکارهای نوپا میکنند نیاز به وامهای کم بهره، ایجاد فضایکار و امکانات اینترنتی با نرخ مناسب دارند که البته اینها برخی از مشکلات استارتاپها است. وی در ادامه افزود: عدهای علاقمند به راهاندازی یک استارتاپ بودند که به دلایل مختلف با شکست روبهرو شدند و به علت اینکه در اکوسیستم استارتاپهای ایرانی هنوز پذیرش شکست سخت است، دچار سرخوردگی میشدند. در همین رابطه برگزاری یک سری رویداد با مشارکت مدیران استارتاپهای شکستخورده میتواند به بینش صحیح اکوسیستم استارتاپ منجر شود و افراد علاقمند را از اتفاقهایی که برای یک کسبوکار نوپا ممکن است بیافتد، آگاه کند. این کارشناس حوزه استارتاپ درباره تاثیرگذاری استارتاپها در اشتغالزایی گفت: استارتاپها فرصت شغلی بسیاری را معرفی میکنند که ضمن ایجاد شغل برای خود آنها، برای افرادی که در سودای پیدا کردن کار نیز هستند، بسیار مفید خواهند بود. مصطفوی در ادامه افزود: اگر نگاهی به استارتاپهای موفق ایرانی بیندازیم، خواهیم دید که هر کدام تعداد زیادی پرسنل و نیروی جوان را درحالحاضر به خدمت گرفتهاند، به طور مثال یکی از شرکتهای فعال در استارتاپ نزدیک به ۲۰۰۰ نفر پرسنل دارد و این یعنی برای ۲۰۰۰ نفر شغل ایجاد کرده که بسیار ارزشمند است. وی درباره انتظارهای استارتاپها از رئیسجمهوری آینده میگوید: درحالحاضر قانونی برای حمایت از ایدهها وجود ندارد و به نظر در کنار سایر درخواستهایی که افراد فعال در حوزه استارتاپ بیان کردند، این موضوع نیز بسیار اساسی است، به این علت که این مهم در اصل در شکلگیری یک کسبوکار نوپا عامل ضروری است. مصطفوی در ادامه افزود: کم کردن بروکراسی در ادارهها نیز یکی از دغدغههای استارتاپها است. ارتباط برقرارکردن با مدیران فعال این حوزه نیز میتواند دستاوردهای مهمی برای دولت و استارتاپ باشد. وی ضمن مثبت ارزیابی کردن اقدامات دولت یازدهم گفت: در دولت جدید امکانات برای برگزاری رویدادها بهمنظور آشنایی علاقمندان و کارآفرینان فراهم شد که امیدواریم این روند ادامه پیدا کند.
دولت بزرگترین مصرفکننده خدمات و محصولات استارتآپها
محمدکاظم قنبری مدیرعامل قاصدک سامانه در تشریح مشکلات حال حاضر استارتاپها میگوید: بیمه و مالیات دغدغه اصلی بیشتر استارتاپها است. این مدیر فعال در حوزه استارتاپ درباره تاثیرگذاری استارتاپها در اشتغالزایی گفت: این اعتقاد وجود دارد که استارتاپها باعث حذف یکسری مشاغل میشوند که نه تنها این ادعا درست نیست بلکه با رونق استارتاپها شاهد افزایش فرصتهای جدید شغلی نیز خواهیم بود. حتی مشاغل موجود که به صورت سنتی کار میکنند با اندیشیدن تدابیر تازه و روزآمد کردن فعالیت خود، رونق خواهند گرفت. قنبری درباره انتظارهای استارتاپها از رئیسجمهوری آینده میگوید: این انتظارها شامل حل مسائل مالیاتی شرکتهای نوآور و برطرف شدن مشکلات حوزه بیمه است و اینکه دولت خود بهعنوان بزرگترین مصرفکننده خدمات و محصولات استارتاپها باشد چراکه در این صورت نیازی به دادن وام نیست، دولت ضمانت شرکتها را در مناقصهها با سادهترین روش تامین کند، اضافه کردن بندهایی به قانون دانشبنیان که کاربردیتر شود و حمایت بیشتر برای شرکت در نمایشگاهها و همچنین حمایتهای مشاوره حقوقی و مالی که بسیار هزینهبر است. این مدیر فعال در حوزه استارتاپ در ادامه افزود: درباره بیمه، نیز بیمه تامین اجتماعی باید اختیاری باشد و شرکتها طی توافقهایی با نیروهای فعال این موضوع را انجام دهند و درواقع رابطه عرضه و تقاضا وجود داشته باشد. وی با بیان اینکه وقت عمل رسیده گفت: دولتها گامهایی برای برطرف شدن مشکلات کسبوکارهای سنتی و نوپا برداشتهاند و قولهایی نیز داده شده، اما اکنون وقت عمل است و جامعه نیاز دارد با عملیاتی کردن وعدهها ثمره حرکت به سوی استارتاپها را ببیند.