اگر با خرید و فروش دلار، یورو، سکه و دیگر مسکوکات و ارزهای کاغذی یاحواله آنها سر و کار داشتهاید حتما صرافیهای سنتی را میشناسید ولیاین صرافیهای سنتی اغلب تخصصی در زمینه ارزهای دیجیتال ندارند.
پلتفرمهای خدمات و معاملات رمز ارز که این روزها در ایران و جهان بیشتربر بستر آنلاین فعالیت میکنند به یکی از مهمترین ارکان بازار ارزهایرمزنگاری تبدیل شدهاند. با این حال یک اشتباه رایج در نامگذاری آنها وجوددارد که ممکن است سیاستمداران، قانونگذاران یا افراد تازهکار این حوزه رابه دچار خطای برداشت کند.
شاید تا کنون عنوان صرافی آنلاین، صرافی ارز دیجیتال یا صرافی رمز ارزبه گوشتان خورده باشد. اما در واقع اینجا منطور از صرافی، پلتفرمها،اپلیکیشنها یا وبسایتهایی هستند که به کاربران خدماتی در زمینه معاملاترمز ارزها میدهند.
کارشناسان اعتقاد دارند این پلتفرمها، صرافی نیستند و اطلاق عنوانصرافی برای آنها درست نیست.
تفاوت عملکرد و ماهیت
ثمین موتمنفر، کارشناس فناوری و فعال حوزه رمز ارزها در زمینه تفاوتصرافیهای سنتی با صرافیهای رمز ارز میگوید: «بهتر است برایپلتفرمهای معاملات و خدمات رمز ارزها از عبارت صرافی استفاده نکنیم،چون با توجه به اینکه ماهیت رمزارز تکنولوژی محور، از پیشرفتهترین مباحث فناوری تشکیل شده و معاملات آن و همچنین ایجاد بسترهای کبف پول، نیازمند دانش فنی و زیرساختهای پیشرفته است، از این رو عملکرد این ۲ با هم کاملا متفاوت وبده و هرگز نمیتوانند در یک رسته کسب و کاری قراربگیرند.»
موتمنفر ادامه میدهد: «در پلتفرمهای آنلاین رمزارزها کاربران با دسترسیلحظهای به قیمت کوینها و توکنها، امکان تعامل با ارزهای دیجیتال ورمزنگاریشده را دارا هستند و این سادهترین راه برای وارد شدن به دنیایرمز ارزهاست.»
این فعال حوز رمز ارز میگوید: «پلتفرمهای خدمات رمز ارز امکان مبادله رمزارزها، خرید و فروش کوین و تبدیل پول به رمز ارز یا برعکس آنرا را فراهممیکنند. فعالیت در این پلتفرمها اساسا مشابه فعالیت در پلتفرمهای بورساست. تنها تفاوت آنها این است که معاملهگران در بازار بورس دارایی یاسهم خرید و فروش میکنند تا از تغییر قیمتها به سود برسند، در حالی کهدر پلتفرمهای رمز ارزی، معمولا معاملهگران از نرخهای متغیر ارزهایدیجیتال سود به دست میآورند.»
ثمین موتمنفر میگوید: «صرافیهای سنتی با ارزها و مسکوکات غیردیجیتال مثل دلار و طلا سر و کار دارند و تجربه نشان داده که آنهانمیتوانند وارد دنیای تخصصی و فناوریمحور پلتفرمهای مرتبط به رمزارزها شوند. همانطور که یک آژانس تاکسی تلفنی (هرچند معتبر و خوب)احتمالا نمیتواند وارد دنیای تخصصی تاکسیهای آنلاین شود.»
این کارشناس و نویسنده حوزه فناوری اعتقاد دارد: «در قانونگذاری و مباحثرگولاتوری نیز نباید پلتفرمهای خدمات و معاملات رمز ارزها را هم صنف باصرافیهای سنتی در نظر بگیریم و نهادها و اتحادیههای صنفی آنها باید ازجنس خودشان باشند تا بتوانند به درستی این حوزه را مدیریت کنند.»
ثمین موتمنفر پیشنهاد میکند اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی تحتکمیتههای تخصصی برای اموری مثل مجوز برای پلتفرمهای خدمات ومعاملات ارزهای دیجیتال وارد عمل شود.
انواع صرافیهای سنتی و نهادهای ناظر
پارسا شیخزاده یکی دیگر از فعالان حوزه رمز ارزها میگوید: «صرافیهایسنتی به اصطلاح رایج در دو نوع اول و دوم فعالیت میکنند؛ نوع اولصرافیهایی هستند که صرفا به خرید و فروش نقدی ارز غیردیجیتال مثلدلار، لیر و یورو و مسکوکات طلا و نقره مبادرت میکنند و صرافیهای نوعدوم علاوهبر این خرید و فروشها به امور انتقال ارز مثل حواله ارزی وفعالیتهای مشابه با بانکها و موسسات مالی و اعتباری میپردازند.»
شیخزاده ادامه میدهد:«در اصل بخاطر سر و کار داشتن این صرافیها بابانکها و موسسات مالی آنها نیاز به نظارت نهادهایی مثل بانک مرکزیدارند. حتی صرافیهای نوع اول اجازه فعالیت در زمینه انتقال یا حواله ارزیندارند.»
این فعال حوزه رمز ارز میگوید:«بر اساس قوانین داخلی و بخاطرپیچیدگیهای خاص بازارهای ارزهای دیجیتال، نهادهای صنفی صرافیهایسنتی مناسب فعالیتهای صنفی برای صرافیهای رمز ارزی نیستند.»
شیخ زاده ادامه میدهد: «روش کار صرافیهای ارز دیجیتال متفاوت است وکاربران آنها به صورت آنلاین و برای خرید و فروش ارزهای رمزنگاری شدهفعالیت میکنند. ماهیت فعالیت در این پلتفرمها با خرید و فروش ازرغیردیجیتال کاملا متفاوت است. به همین دلیل پلتفرمهای خدمات رمز ارزنیاژمند ایجاد زیرساختهای فناورانه پیشرفته و غیرقابل نفوذ از نظر امنیتفضای مجازی نیز هستند.»
این فعال حوزه ارزهای دیجیتال اضافه میکند: «در یک پلتفرم معاملات ارزدیجیتال شاید تا صدها نفر مشغول به کار تخصصی باشند اما یک صرافیسنتی ارز غیردیجیتال با چند متصدی هم میتواند اداره شود. این دقیقامشابه آن است که یک بستر فنی انجام معاملات بازار بورس، در اختیار یک صرافی سنتی ارز غیردیجیتال قرار گیرد.»
شیخزاده تاکید میکند که به دلیل فعالیت تخصصی حوزه رمزارزها و عدمارتباط و آشنایی فعالان صرافیهای سنتی با این حوزه، نوع نگاه، نظارت،قانونگذاری و فعالیت صنفی هرگز نمیتواند مشترک باشد.