پروژه اصول، الزامات و چارچوب نظام جامع تنظیم مقررات فضای مجازی کشور با هدف دستیابی به چارچوبی جامع و هماهنگ برای یافتن راه حل‌ها و ساماندهی به مقوله تنظیم مقررات فضای مجازی انجام شد.
وحید یزدانیان گفت: این فعالیت پژوهشی به درخواست مرکز ملی فضای مجازی در پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات انجام شده است.
رئیس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: این فعالیت در سه مرحله انجام شد. در مرحله اول مبانی و تجربیات مختلف در خصوص تنظیم مقررات به صورت عام و اصول تنظیم مقررات فضای مجازی به صورت خاص مورد بررسی قرار گرفت. در این خصوص علاوه بر مطالعه و بررسی مبانی نظری تنظیم مقررات و نظریات مختلف در خصوص آن، تجربیات تعدادی از کشورها و همچنین توصیه‌های برخی از مهمترین نهادهای بین المللی در عرصه تنظیم گری اکوسیستم‌های دیجیتال و فضای مجازی بررسی و دسته بندی شده و ابعاد اصلی آن مشخص شد.
وی افزود: بر این اساس، در مرحله دوم چارچوبی نظری و مقدماتی برای بنا نهادن یک سیستم تنظیم مقرراتی مناسب برای فضای مجازی شامل مدل، قواعد اصلی و همچنین مؤلفه‌های عملکردی لازم برای چنین سیستمی تبیین شد. مطالعات انجام شده مبین این واقعیت هستند که طیف متنوعی از پاسخ‌ها برای برون رفت از این چالش‌ها متناسب با الزامات، نیازمندی‌ها و ویژگی‌های هر کشور ارائه شده‌اند ولی عمده آنها در اصول و اجزا و مؤلفه‌ها دارای نقاط اشتراک فراوان هستند.
یزدانیان ادامه داد: این راهکارها نه مبتنی بر ایجاد نهادهای کاملاً جدید برای تنظیم گری این عرصه بلکه بر پایه استفاده از روش‌های همکارانه و مشارکتی در تصمیم گیری و عملیات بین تنظیم گران موجود، تطبیق آنها با شرایط جدید، کاربست اصول، قواعد و ابزارهای تنظیم مقرراتی جدید، ایجاد نهادهای جدید فقط در حوزه‌هایی که خلأ جدی نهادی وجود دارد و نهایتاً هماهنگ سازی و یکپارچه سازی کل مجموعه قانونی و نهادی بنا شده است. بدین ترتیب لازم است تنظیم مقررات فضای مجازی با توجه به مقتضیات، نیازمندی‌ها و ویژگی‌های کشور و در چارچوبی مشترک و همکارانه مطابق با اصول و قواعد عنوان شده بین نهادهای تنظیمی فعلی کشور، انجام شود.
وی اظهار کرد: به منظور اختصاصی سازی این اصول و قواعد عمومی برای کشور ایران و پی ریزی یک سیستم تنظیم مقرراتی متناسب با مشخصات و شرایط و وضعیت جاری کشور و ظرفیت‌های آن در مرحله سوم همین فعالیت، چارچوب و طرح کلی سیستم تنظیم مقرراتی فضای مجازی کشور که اکنون آن را «نظام جامع تنظیم مقررات فضای مجازی کشور» می‌نامیم پایه گذاری و معرفی شد.
رئیس پژوهشگاه ICT گفت: در این مدل عرصه‌ها و مؤلفه‌ها یا اجزای احصا شده برای تنظیم مقررات فضای مجازی، وضعیت موجود تنظیم مقرراتی کشور و خلاءها، تعارضات و چالش‌ها و نیز تطبیق اصول و الزامات تنظیم مقرراتی و مؤلفه‌های آن با وضعیت فعلی و با بهره گیری از تجارب سایر کشورها در قالب الگوهای راهنما، مورد توجه قرار گرفته است.
منبع: پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات
