افتتاحیه سومین هکاتون بازیهای جدی با حضور شرکت‌کنندگان و منتورهای علمی و فنی این رویداد امسال به صورت آنلاین انجام شد و این رویداد در حالی کار خود را آغاز کرد که شرایط کرونایی تمام آن هیجان سه روزه شرکت‌کنندگان در این رویداد بازی‌سازی در سال‌های قبل را به شکل برگزاری به صورت مجازی و از طریق پلتفرم‌های آنلاین و حضور شرکت‌کنندگان در فضای دیسکورد برای طراحی و اجرای ایده‌های بازی‌شان تغییر داد. شرکت‌کنندگان در این رویداد بازی که همزمان در سه شهر تهران، تبریز و اصفهان برگزار خواهد شد، طی فرصتی سه روزه باید تا ساعت ۲۰ روز جمعه ۲۱ آذر ماه نسخه اولیه‌ای از بازی دیجیتالی یا رومیزی ساخته شده با موضوع «مهارت‌های زندگی: مواجهه با همه گیری بیماری‌ها» را ارائه دهند.
حامد نصیری دبیر چهارمین دوره جایزه بازیهای جدی در ابتدای آیین افتتاحیه این رویداد با طرح موضوع «مهارت‌های زندگی؛ مواجهه با همه‌گیری بیماری‌ها» به عنوان موضوع هکاتون ۱۳۹۹ سه محور پیشگیری از ابتلاء به بیماری‌های همه‌گیر، مراقبت از مبتلایان به بیماری‌های همه‌گیر و سبک زندگی در دوران بیماری‌های همه‌گیر را محورهای اصلی که ساخت بازی‌ها باید براساس آنها انجام شود، دانست.
نصیری در افتتاحیه این رویداد این نکته را هم گفت که منتورهای وزرات بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در خصوص دو محور پیشگیری از ابتلاء به بیماری‌های همه‌گیر و مراقبت از مبتلایان به بیماری‌های همه‌گیر حامی علمی این رویداد هستند و منتورهای وزارت ورزش و جوانان در خصوص محور سبک زندگی در دوران بیماری‌های همه‌گیر با نگاه روانشناسی به این رویداد کمک خواهند کرد.
او بعد از معرفی منتورهای روانشناسی، پزشکی و شناختی در هر سه شهر محل برگزاری هکاتون یعنی تهران، تبریز و اصفهان، به بخش جذاب این رویداد یعنی جوایز آن پرداخت. به گفته او امسال وزارت ورزش و جوانان برای برندگان هر شهر ۳۰ میلیون تومان جایزه نقدی اعطاء می‌کند. همچنین ستاد توسعه فناوری‌های اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی مجموعا ۳۰ میلیون تومان جایزه نقدی و ۱۵۰ میلیون تومان تسهیلات تجاری‌سازی برای سه بازی برگزیده مبتنی بر واقعیت گسترده در نظر گرفته است. ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی نیز مجموعا ۱۰ میلیون تومان جایزه نقدی و ۴۰ میلیون تومان تسهیلات تجاری‌سازی به سه بازی برتر در حوزه علوم شناختی اهداء می‌کند. شتاب‌دهنده هاب نیز ۵ میلیون تومان جایزه نقدی برای آثار منتخب در ژانر هایپرکژوآل متناسب با فضای کافه بازار ۵۰ و میلیون تومان تسهیلات شتاب‌دهی در نظر گرفته است. همچنین بازیهای تولید شده با محوریت کودکان و نوجوانان می‌توانند وارد بخش «ایده آزاد» کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شوند.
درست و غلط‌های پیشگیری از کرونا در خلال ساخت بازی
دکتر رامیار رحیمی دبیرکل تحقیقات علوم پزشکی کردستان یکی از اعضاء گروه منتورینگ علمی متشکل از تیم پزشکی معرفی شده توسط موسسه ملی توسعه تحقیقات علوم پزشکی ایران (نیماد) به هکاتون بازیهای جدی ۱۳۹۹ سخنران دیگر این افتتاحیه بود که ضمن تبیین مباحثی در خصوص پیشگیری از کووید-۱۹ از شرکت‌کنندگان خواست که موقع طراحی بازی به نکات اصلی و مهم در این خصوص توجه کنند. نکاتی مانند نحوه زدن ماسک، زمان‌بندی استفاده از ماسک، عدم استفاده از ماسک هنگام ورزش و فعالیت‌های بدنی سنگین، عدم ایجاد مشکلات تنفسی به خاطر استفاده طولانی مدت از ماسک، خطر استفاده نادرست از ماسک در انتقال کرونا، حفظ فاصله اجتماعی، پرهیز از حضور در مکان‌های بسته و شلوغ، لزوم بازگذاشتن پنجره و توجه به تهویه مناسب برای محیط‌های سرپوشیده و پرهیز از ارتباط نزدیک با افراد بیمار در خانه از جمله نکاتی بود که دکتر رحیمی با پرداخت و تبیین آنها به بازیسازان شرکت‌کننده در هکاتون ۱۳۹۹ توصیه کرد که هنگام ساخت بازی روی این موضوعات مانور دهند و روش‌های درست و غلط در این موارد مثل جزئیات شستن دست‌ها یا پرهیز از تماس دست آلوده با بینی، چشم‌ها و دهان را در خلال ساخت بازی‌ها آموزش دهند.
عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی یعنی Game Over در بازی
دکتر نیما فتاحی یکی دیگر از اعضاء گروه منتورینگ علمی نیز محدویت‌ها و نکات بهداشتی برای فرد بیمار، مراقب بیمار، مدیریت تماس‌ها با بیمار و پایان قرنطینه را محور موضوع خود برای ارائه طرح مسئله و ایده به شرکت‌کنندگان در هکاتون بازیهای جدی ۱۳۹۹ قرار داد و گفت: در طراحی بازی مثلا به این نکته توجه شود که باید از الکل ۶۰ درصد برای ضدعفونی دست‌ها استفاده شود. یا اگر شخصیت طراحی شده در بازی دستش را به جای ۲۰ ثانیه، ۵ ثانیه شست، تذکر دریافت کند. اگر بیمار کرونایی به سطوح خانه دست زد باید بلافاصله با ماده پاک کننده ضدعفونی شود و اگر این اتفاق در حین بازی نیفتاد، کاربر بازی باید امتیاز منفی بگیرد. هنگام طراحی بازی حواس‌تان باشد که نکته‌ای مانند استفاده طولانی مدت از ماسک ممنوع است یا اگر شخصیت طراحی شده شما در حین بازی موقع عطسه به جای دستمال یا آرنج از کف دست استفاده کرد، باید امتیاز منفی ثبت شود. در بازی به این موضوع بپردازیدکه اگر فردی هستید که از بیمار کرونایی مراقبت می‌کنید، باید دست‌ها را مرتب بشویید و با دست آلوده نقاط حساس صورت را لمس نکنید و اگر این اتفاق افتاد، امتیاز منفی بدهید. پرهیز از تمیز کردن اتاق و سرویس بهداشتی فرد بیمار، نحوه شستن لباس‌های فرد بیمار، ضدعفونی سطوح خانه، پرهیز از استفاده چند باره از ماسک و دستکش یک بار مصرف، جلوگیری از ورود مهمان به خانه تا زمان اتمام کامل قرنطینه و تکنیک‌های مواجهه با استرس همه و همه از جمله مواردی بود که دکتر فتاحی از بازیسازان خواست که هنگام طراحی بازی به آنها توجه کنند.
نمایش باورهای غلط کرونایی در طراحی بازی
دکتر احمدرضا ظریفیان دیگر منتور علمی رویداد بود که قبل از شروع رسمی هکاتون ۱۳۹۹ به در هر سه شهر به راهنمایی تیم‌ها و افراد از حیث مبانی نظری مواجهه با پاندمی پرداخت و در خلال صحبت‌هایش به موضوع لزوم توجه بازیسازان در طراحی بازی‌ها در خصوص آگاهی بخشی به جامعه برای قطع چرخه ارائه اطلاعات غلط به مردم اشاره کرد و شاهد مثال هم آورد. اینکه بر خلاف باور عمومی این روزها استفاده از ویتامین‌ها مثل ویتامین دی تاثیری در درمان کرونا ندارد. یا تزریق داروی دگزامتازون نرخ مرگ و میر ناشی از کرونا را کاهش نمی‌دهد و یا ویروس از طریق آب و پشه و مگس منتقل نمی‌شود. همچنین اینکه در ابتدا گفته شد بچه‌ها کرونا نمی‌گیرند و الان ثابت شده که حتی نوزادان هم مبتلا می‌شوند، یا پرهیز از مصرف آنتی بیوتیک‌ها برای درمان کرونا مگر در زمانی‌که بیماری ثانویه دیگری به کرونا اضافه شده و البته با تجویز پزشک. دکتر ظریفیان هم از شرکت‌کنندگان خواست که مواردی از این دست را که باورهای غلطی هستند، در بازیهای طراحی شده بگنجانند.
احترام به معلم در آموزش فضای مجازی در بازی‌هایتان باشد
دکتر سلیمی در تبیین محورهای روانشناسی به موضوع سبک زندگی در دوران کرونا پرداخت و از بازیسازان شرکت‌کننده خواست که در این خصوص به ۵ محور مهم تقویت مهارت ارتباطی، استرس و تاب‌آوری، سواد رسانه‌ای، رفتار خود مراقبتی و مدیریت تحصیلی در دوران کرونا متناسب با مخاطب و شرایط کرونا توجه کنند. او چند توصیه کاربردی هم برای بازیسازان داشت؛ اینکه بازی‌ها به صورت تک نفره و گروهی طراحی شوند، بازی‌ها همزمان برای کاربر جوان دختر و پسر جذاب باشد و از رنگ‌های متنوع در طراحی بازی استفاده شود. دکتر سلیمی در جایگاه مشاور و کسی که به گفته خودش ۳۴ سال است که معلمی می‌کند یک توصیه مهم دیگر هم داشت: توصیه می‌کنم احترام به معلم در آموزش فضای مجازی در بازی‌هایتان باشد.
چطور بازی شناختی بسازیم؟
دکتر اکبری یکی از سه منتور شناختی هکاتون ۱۳۹۹ نیز ضمن معرفی کوتاهی از بازیهای شناختی به عنوان بازی‌هایی که می‌توانند مهارت شناختی افراد را به چالش بکشند و موجب ارتقاء این توانمندی شوند هم پیش از ورود شرکت‌کنندگان به بخش رقابتی هکاتون بازیهای جدی گفت: اگر بتوانید بازی‌هایی طراحی کنید که کارکردهای شناختی مثل توجه، تمرکز و… را به چالش بکشد، شما یک بازی شناختی طراحی کرده‌اید.
او برای نمونه چند بازی دیجیتال شناختی موفق خارجی هم معرفی کرد و به بررسی ویژگی‌های آنها پرداخت؛ بازی‌هایی مثل Lumosity و Happy Neuron.
آغاز رقابتی پرهیجان
بالاخره در بخش پایانی این افتتاحیه آنلاین نوبت به طه رسولی برای بیان و مرور قوانین فنی هکاتون ۱۳۹۹ رسید. او گفت که کل رویداد در فضای دیسکورد انجام می‌شود و شرکت‌کنندگان بعد از تیم‌سازی و ایده‌پردازی تا پایان ساعت ۲۰ روز جمعه ۲۱ آذر ماه فرصت دارند تا کل محصول طراحی شده را به منتورهای هر شهر تحویل دهند. او این توصیه مهم را هم کرد که شرکت‌کنندگان در ایده‌پردازی‌ها به دنبال مکانیزم‌های خلاقانه باشند.
اما محصول نهایی ارائه شده توسط تیم‌ها و افراد شرکت کننده در این رویداد بازی‌سازی سه روزه باید شامل یک ارائه نهایتا ۱۰ دقیقه‌ای از بازی اعم از گیم پلی و توضیح آن و یک نسخه قابل اجرا از بازی و نام تیم باشد. ادامه این رویداد در حال حاضر در حال پیگیری بوده و شرکت‌کنندگان در حال ایده‌پردازی با راهنمایی منتورها هستند.
منبع: بنیاد ملی بازیهای رایانه‌ای
