پنجاه و پنجمین جلسه از سلسله نشستهای نقد و اندیشه با موضوع «تولید محتوا در فضای مجازی» با حضور سید بشیر حسینی، استاد دانشگاه و رییس باشگاه سواد رسانهای و مهدی انجیدنی، مدیرعامل پیام رسان گپ، برگزار شد.
در ابتدای این نشست سید بشیر حسینی در تعریف محتوا با اشاره به اینکه تولید ساده ترین تا حرفه ترین محتوا، تولید محتوا است، گفت: دعوای اینکه چه تولیدی محتوا است دعوای بی موردی است که برای پاک کردن صورت مسئله مطرح می شود.
وی افزود: هر چیزی که پیام می رساند رسانه است.
مهدی انجیدنی نیز درباره تعریف محتوا، با اشاره به اینکه تولید محتوا با هدف سرگرمی، اطلاع رسانی و آموزش انجام می شود، گفت: این تولید می تواند گاهی با هدف فرهنگی و گاهی هم با هدف تجاری انجام شود.
وی با اشاره به روند تولید محتوا در فضای مجازی، افزود: از تولید محتوا برای به دست آوردن تبلیغات به محتوای های کاربردی و ارزشمند در حجم محدود رسیدیم و هم اکنون هم با ظهور شبکه های اجتماعی تعریف جدیدی از محتوا ارائه شده و وارد عرصه جدیدی شده ایم.
در دنیای جدید قدرت دست مردم است
حسینی درباره تولید محتوا در فضای مجازی و مشکلاتی که در این حوزه وجود دارد با بیان اینکه نهادها نگران قدرت خود هستند، تصریح کرد: این در حالی است که در دنیای جدید قدرت دست مردم است و نهادها پدر سالاری گذشته را ندارند و مردم هم به ابزار دسترسی پیدا کرده اند، به همین دلیل فاصله ها بین این دو کم شده است.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه هم اکنون میلیون ها دانش آموز و معلم در شبکه شاد تولید محتوا می کنند، گفت: در دنیای امروز ارتباطات از حالت عمودی بالا به پایین به حالت افقی در آمده است و باید مردم تشویق شوند در این فضا تولید و مصرف محتوا داشته باشند.
وی، دور از مردم بودن و بی توجه بودن به آنها در کنار حفظ قدرت و وضعیت موجود را موانع تولید محتوا در فضای مجازی عنوان کرد.
رگولاتوری محتوا بسیار سختگیرانه و سلیقه ای است
انجیدنی نیز به اکوسیستم تولید محتوا در کشور اشاره و رگولاتوری تولید محتوا را سختگیرانه و سلیقه ای توصیف کرد و گفت: این رگولاتوری به حدی محدودیت ایجاد کرده که یک پخش زنده از صفحه شخصی خود در اینستاگرام نیز از نظر آنان غیر قانونی است و باید برای انجام آن مجوز دریافت کرد.
وی افزود: اضلاع و حریم رگولاتوری باید برای اکوسیستم تولید محتوا مشخص باشد.
مدیر عامل پیام رسان گپ با اشاره به مقررات و قوانینی که برای محتواهای مختلف از طرف رگولاتوری تدوین شده است، تصریح کرد: این مقررات برای دهه های گذشته و محتوا های قدیمی و کنداکتوری تدوین شده که دوران آن گذشته است و هم اکنون فقط در یک پیام رسان داخلی روزانه میلیون ها نفر در حال تولید محتوا هستند و چگونه می توان با این قوانین به تولید این محتواها نظارت کرد.
انجیدنی، تصریح کرد: تولید کنندگان با این شرایط آزار می بینند چرا که بر اساس این قوانین ۹۰ درصد محتوای تولید شده غیرقانونی است.
وی با بیان اینکه با این شرایط سرمایه گذاران برای تولید محتوا رغبتی ندارند، افزود: در صورتی که در دنیا برای تولید محتوا شرکت های بزرگ چند ملیتی سرمایه گذاری بسیاری می کنند.
مدیر عامل پیام رسان گپ، تاکید کرد: در ایران از مالک و ناشر محتوا در فضای مجازی حمایتی نمی شود و قانونی برای آن وجود ندارد و قوانینی موجود نیز غیر کارآمد هستند.
حسینی در ادامه این نشست به دلایل عدم حمایت و سیاست گذاری در این حوزه اشاره کرد و گفت: سیاست گذاران ما از سه مسئله امنیتی، فرهنگی و اقتصادی برای توسعه این فضا می ترسند در صورتی که با ورود مردم به حوزه تولید محتوا در فضای مجازی تهدیدها به فرصت تبدیل می شود.
برای حمایت از تولید محتوا اپراتور ها کجا هستند
وی با بیان اینکه سیاستگذاران نه خودشان اعتماد به نفس دارند و نه به مردم اعتماد، افزود: در این حوزه اپراتورها کجا هستند و چرا پنهان می شوند؟ در صورتی که در گردش تولید محتوا سود بیشتری می برند.
رییس باشگاه سواد رسانهای، تاکید کرد: باید در صنعت تولید محتوا به تولید کنندگان محتوا پول پرداخت شود.
انجیدنی، در بخش دیگر این نشست به موضوع فیلترینگ پرداخت و با اشاره به اینکه فیلتر زمانی آغاز می شود که در رقابت خود را ضعیف می دانیم، گفت: ما فیلتر را از گذشته در موارد مختلف مانند بستن مرزها برای ورود خودروی خارجی داشته ایم و به جای اینکه به مشکلات ساخت خودروهای داخلی در رقابت با خودروهای خارجی بپردازیم و آن را مرتفع کنیم، اقدام به محدود کردن خودروهای خارجی کردیم.
وی با تاکید به اینکه باید نگاه خود را در این حوزه عوض کنیم، افزود: چرا باید نگران استفاده از تولید محتوای خارجی با عنوان غربزدگی باشیم در صورتی که می توانیم با تولید محتوای خوب بقیه دنیا را ایران زده کنیم.
مدیر عامل پیام رسان گپ، تصریح کرد: مخفی شدن و پشت دیوار پنهان کردن خود در دنیای امروز بی معنا و بی اثر است.
وی افزود: مردم از فناوری برای بهبود زندگی خود استفاده می کنند و نباید مانع مردم شویم.
انجیدنی تصریح کرد: با برخوردهای سختگیرانه با پلتفرم های این حوزه انگیزه ای برای سرمایه گذاران باقی نمانده است در صورتی که با استفاده از این فرصت امکان شکوفایی در کشور وجود دارد.
در دنیا ۷ اما در ایران ۷هزار دسته محتوای غیرقانونی داریم
وی به نحوه نظارت بر تولید محتوا در فضای مجازی در دنیا نیز اشاره کرد و افزود: ۷ دسته محتوایی در تمام دنیا غیرقانونی هستند که موضوع ما در این ۷ دسته نیست بلکه ۷۰۰ یا ۷ هزار دسته شناخته شده و حتی ناشناخته داریم که به صورت سلیقه ای اعمال می شود.
انجیدنی پیشنهاد داد: همین طور که در همه جای دنیا نظارت به مخاطب سپرده شده است می توانیم در ایران نیز به مخاطب و گزارش تخلف آن بسپاریم.
حسینی نیز به نگرانی سیاستگذاران درباره استفاده ۷۰ درصدی کاربران ایرانی از محتوای خارجی اشاره کرد و گفت: اگر می خواهیم این نسبت تغییر کند مردم باید خودشان تولید کننده محتوا شوند.
وی با بیان اینکه بیماری کرونا بسیاری از فرمول ها که برای دسترسی کودکان و نوجوانان به گوشی و تبلت اعمال می شد بر هم زد، افزود: اگر تاکنون برای دسترسی کودکان و نوجوانان به این امکانات محدودیتی وجود داشت ولی در حال حاضر برای آموزش باید این ابزار در اختیار آنان قرار گیرد و برای کنترل کودکان و نوجوانان در این فضا بهترین راه این است که خود آنان تولید محتوا کنند.
این استاد دانشگاه یکی از دلایل مشکلات مربوط به فضای مجازی را تصمیم گیری مهندسان برای تولید محتوا عنوان کرد و گفت: مهندسین در این حوزه تصمیم گیر هستند نه کارشناسان علوم انسانی که آنان نیز خیلی با ابعاد مختلف تولید محتوا آشنا نیستند.
حسینی با اشاره به تردید تصمیم گیرندگان در این حوزه گفت: این افراد در تصمیم گرفتن تردید دارند اما در حفاظت از صندلی خود هیچ تردیدی ندارند.
با فیلتر تلگرام قبح استفاده از فیلتر شکن شکست
وی افزود: تغییر در این فضا و سپهر را باید فهمید و کرونا در این تغییر به ما خدمت کرد.
رییس باشگاه سواد رسانه ای پیشنهاد نظر سنجی به تصمیم گیرندگان فیلترینگ ارائه کرد و گفت: کسانی هستند که سال ها برای تولید محتوا در شبکه های اجتماعی مانند اینستاگرام زحمت کشیده اند و هزینه ریالی کرده اند، حداقل کسانی که تصمیم می گیرند که این مغازه را ببندد توضیحی درباره دلایل خود ارائه کنند.
وی با اشاره به بررسی ها و نتایجی که درباره فیلتر تلگرام داشته است، افزود: یکی از تبعاتی که فیلتر تلگرام داشته است استفاده اجباری قشر سنتی به فیلترشکن و شکسته شدن قبح آن است.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: هزینه فیلتر کردن و تردید داشتن و تصمیم نگرفتن از تصمیم گرفتن و انجام آن بیشتر شده است.
تولید محتوا بزرگترین فرصت شغلی نسل آینده است
وی با بیان اینکه نباید از رشد مردم بترسیم، افزود: ما به نسل انقلابی که رشد مردم برای آنها مهم باشد نیاز داریم.
انجیدنی در بخش پایانی سخنان خود خطاب به نسل جدید علاقمند به تولید محتوا توصیه کرد: نگران این محدودیت ها و شرایط کنونی نباشند چرا که این سیل بزرگ تغییر سبک زندگی، دیگران را مجبور به حرکت در مسیر جدید می کند.
وی با بیان اینکه تولید محتوا بزرگترین فرصت شغلی نسل آینده است، افزود: علاقمندان به این حوزه بر روی محتوای فاخر و کاربردی بر بستر پلتفرم های موجود در دنیا تمرکز کنند و در مسیر حرفه ای شدن قدم بردارند.
حسینی نیز با اشاره به اینکه باید زمین بازی را عوض کنیم، گفت: نباید ترس داشته باشیم و قبل از بازی خود را بازنده بدانیم.
وی با اشاره به اینکه رسانه ملی دیگر تلویزیون نیست، افزود: نگاه بالا به پایین دیگر پاسخگو نیست و مردم باید در تولید محتوا مشارکت داشته باشند.
مخاطب امروز با قواعد ما جلو نمی آید
رییس باشگاه سواد رسانه ای به اپراتورها توصیه کرد حداقل در حجم مصرفی و پهنای باند درصدی را برای تولید محتوا در نظر بگیرند تا با این کار درآمد اپراتورها با افزایش تولید محتوا و گردش آن چندین برابر شود.
وی افزود: مخاطب امروز با قواعد ما جلو نمی آید و با واقعیت هایی که سود کشور در آن است باید روبرو شویم و در این شرایط تحریم تنها راهی که بسته نمی شود فضای مجازی است که می توانیم از آن استفاده کنیم.
حسینی با اشاره به اینکه از ترس مرگ در حال خودکشی هستیم، تاکید کرد: با ترس کوچک احتمالی خود سود قطعی بزرگی را از دست می دهیم که این یک اشتباه استراتژیک است.
منبع: مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات