در سی و پنجمین نشست نقد و اندیشه، تولید کنندگان و ارائه کنندگان محتوا در فضای مجازی با تاکید به فرصت بودن فضای مجازی، قوانین قدیمی و نبودن متولی مشخص در این حوزه را از مشکلات و چالش های این حوزه عنوان کردند و از جوانان خواستند که ناامید نباشند و وارد این حوزه شوند.
سی و پنجمین جلسه از سلسله نشستهای نقد و اندیشه با موضوع «کارآفرینی در فضای مجازی جهشها و چالشها» با حضور محمد ابوالحسنی، مدیر عامل شرکت نسل اندیشه سبز نما ( دیرین دیرین) و محمد حسن حافظی پور، مدیرعامل شرکت باران تلکام( تلویزیون اینترنتی آیو) برگزار شد.
محمد حسن حافظی پور در ابتدای این نشست با اشاره به پلتفرم هایی که محیط های تعاملی را در فضای مجازی ایجاد می کنند، گفت: در فضای مجازی ۳ نوع قشر ذینفع هستند؛ یکی مهندسانی که سکوی پلتفرم را طراحی می کنند و دوم کسانی هستند که محتواها را تولید می کنند و در این پلتفرم قرار می دهند که هر دو از این فضا سودآوری دارند و سوم نیز مصرف کنندگان محتوا هستند.
وی افزود: فروشگاه های اینترنتی، سرویس دهندگان اینترنتی، تاکسی های اینترنتی و بانک ها و استارت آپ های این حوزه و بسیاری دیگر از این کسب و کارها در همین بستر فعالیت می کنند.
حافظی پور با اشاره به نوع فعالیت تلویزیون اینترنتی آیو، گفت: با قراردادی که با صدا و سیما داریم تمام شبکه های تلویزیونی را بر بستر IP و پلتفرم های مختلف ارائه می کنیم و ۱۴ روز برنامه های شبکه های تلویزیونی را به صورت آرشیو در اختیار مخاطبین قرار می دهیم.
تولید محتوا از فضای حقیقی به فضای مجازی منتقل شده است
وی با اشاره به اینکه در دنیا تولید محتوا از فضای حقیقی به فضای مجازی تغییر کرده است، افزود: از چند سال گذشته بسیاری از شرکت ها از فضاهایی مانند سینما و تلویزیون گذشته اند و وارد این فضا شدند و به این وسیله مردم هم می توانند راحت تر به محتواهای مختلف دسترسی داشته باشند و این رویکرد در ایران نیز اتفاق افتاده و با استقبال مردم رشد خوبی نیز داشته است.
وی به نکاتی اشاره کرد که باید برای رونق گرفتن این کسب و کارها رعایت شود و افزود: برای تسریع در کار این کسب و کارها برای دریافت مجوزها باید آسان تر گرفت و همچنین به دلیل رعایت امنیت مردم در فضای مجازی باید مراجع تخصصی استاندارد هایی را برای فعالیت در این حوزه تدوین کنند و این استانداردها از طرف کسب و کارها نیز رعایت شود.
مدیرعامل تلویزیون اینترنتی آیو با انتقاد از مشخص نبودن مرجع تایید کننده محتوا، تاکید کرد: به دلیل اهمیت فعالیت در حوزه فرهنگ باید مرجع تصمیم گیر در این حوزه مشخص باشد و کسانی که می خواهند در این حوزه فعالیت کنند بدانند مرجع و ماخذ این حوزه کجاست؛ آیا مسوولیت با صدا و سیما است و یا ارشاد این وظیفه را به عهده دارد؟
وی افزود: وزارت ارشاد به برخی در این فضا مجوز داده که صدا و سیما آنها را قبول ندارد و بالعکس هم اتفاق افتاده است و در این حوزه اختلاف نظر وجود دارد و همین باعث ایجاد استانداردهای دوگانه شده است.
حافظی پور با اشاره به اینکه ما بر اساس مجوزهای دریافتی برای ارائه محتوا محدودیت هایی را باید رعایت کنیم، تصریح کرد: برخی در این حوزه این محدودیت ها را رعایت نمی کنند و این مسئله رقابت ناعادلانه ای برای جذب مخاطب در بازار ایجاد می کند و همچنین با ایجاد استانداردهای دوگانه علاقمندان به حضور در این کسب و کارها را سردرگم می کند.
محمد ابوالحسنی نیز درباره نحوه آغاز فعالیت های خود در این حوزه، گفت: ما از سال ۸۳ با یک تیم ۱۲ نفره کار خود را آغاز کردیم و در این سال ها با ۲۵ مشتری سازمانی همکاری داشته ایم و انیمیشن تولید کرده ایم.
قوانین دریافت مجوزها قدیمی و دست و پاگیر است
وی با اشاره به اینکه تا سال ها فضای عرضه کارهای تولیدی ما صدا و سیما بود، افزود: در دوره ای تصمیم گرفتیم بازارهای جدیدی به وجود بیاوریم و با انیمیشن فرهنگ سازی وارد این بازار شدیم و با سازمان هایی که در این حوزه مرتبط فعالیت می کنند برای ساخت و انتشار این کارها همکاری کردیم.
مدیر عامل شرکت سازنده دیرین دیرین با انتقاد از اینکه برای دریافت مجوزها قوانین دست و پا گیری وجود دارد، گفت: بارها از طریق مسوولان کشور اعلام می شود که باید کارآفرینی شود اما سیستم و مجوزها به صورت قدیمی باقیمانده است و اجازه توسعه این فعالیت ها را نمی دهد.
وی با اشاره به شرایطی که برای دریافت مجوزها از طرف مراکزی مانند وزارت ارشاد تعیین شده است، افزود: داشتن لیسانس یا شرط ازدواج و شروط دیگر برای دریافت مجوزها به چه منظوری است و فقط شرایط را برای راه اندازی کسب و کارها سخت تر می کند.
ابوالحسنی با تعریف سیکل عجیب دریافت مجوز برای آیتم های روزانه خود، تصریح کرد: تولید محتوا در فضای مجازی را نمی توان با همان قوانین تولید محتوا در گذشته انجام داد.
وی افزود: سازمان ها و مراکز، می خواهند حاکمیت خود را با مجوز دادن اعمال کنند در صورتی که در این حوزه مجوز خیلی کارایی ندارد.
مدیر عامل شرکت تولید کننده دیرین دیرین با انتقاد از استانداردهای دوگانه در این حوزه، گفت: صدا و سیما و وزارت ارشاد برای خود استانداردهایی را دارند در صورتی که این استانداردها با هم متفاوت است؛ باید در کشور یک استاندارد حاکم باشد و همان را هم اعلام کنند.
وی نبودن متولی مشخص در این حوزه را یکی دیگر از مشکلات تولید محتوا اعلام کرد و افزود: ما باید بدانیم که در این حوزه باید به چه مراکزی پاسخگو باشیم.
جوانان به جای اینکه دنبال مجوز باشند کار خود را شروع کنند
ابوالحسنی به جوانان خلاق و دارای ایده توصیه کرد که کار خود را انجام دهند چرا که مجوزها از کار شما عقب تر هستند و هر زمان که نیازی ایجاد شد برای گرفتن مجوز اقدام کنید.
وی افزود: اگر از شروع بخواهید به دنبال مجوزها باشید وارد دور باطل می شوید و وقت خود را تلف کرده اید و بازار را از دست می دهید و ایده نیز از دست می رود.
مدیر عامل شرکت تولید کننده دیرین دیرین با اشاره به اینکه هم اکنون ۴۰ میلیون گوشی هوشمند در دست مردم است، گفت: اگر هر گوشی را در حدود ۳ میلیون تومان در نظر بگیریم بیش از ۱۲۰ هزار میلیارد تومان خود مردم سرمایه گذاری کرده اند که ما می توانیم برای آنها تولید محتوا کنیم و کسب و کاری بر بستر آن فعال شود.
وی افزود: دولت باید کار را تسهیل کند تا بسیاری از کسب و کارهای خرد بتوانند در همین بستر فعالیت کنند.
ابوالحسنی با اشاره به وظایفی که نمایندگان مجلس در این حوزه دارند، تاکید کرد: نمایندگان مجلس می توانند برای تسهیل فعالیت کسب و کارها اقداماتی را انجام دهند.
وی افزود: ما به عنوان تولید کنندگان محتوا از تمام فضاها و شبکه های اجتماعی خارجی و داخلی که مردم حضور دارند استفاده می کنیم و در این فضا وارد سیاسی کاری نمی شویم.
حافظی پور نیز در ادامه این نشست با اشاره به انواع پلتفرم های ارائه محتوای تصویری در فضای مجازی، گفت: اگر کسی بخواهد در این حوزه فعالیت کند می تواند به توسعه نرم افزارهای این حوزه کمک کند.
تولید محتوا در فضای مجازی با احترام به فرهنگ اجتماعی مردم باشد
وی با بیان اینکه فعالان این حوزه باید اعتقاد داشته باشند که در حال انجام کار فرهنگی هستند، افزود: هر کسی نمی تواند با هر روش فکری محتوایی تولید کند و در اختیار مردم قرار دهد چرا که مردم این محتوا را پس می زنند و باید در این محتوا، چه با مجوز و چه بی مجوز، به فرهنگ اجتماعی مردم احترام گذاشته شود تا مردم نیز آن را بپذیرند.
ابوالحسنی در این بخش با اشاره به اینکه من با هرگونه هنجارشکنی مخالف هستم، تاکید کرد: باید من بتوانم در مرکزی مشخصات خودم و شرکت را ثبت کنم و تمام مواردی که باید در تولید محتوا رعایت شود را به صورت مکتوب و مختصر به من ابلاغ کنند و بعد از آن بتوانم کار خود را بدون مشکلی انجام دهم.
حافظی پور عدم رعایت حق تالیف در آثار سینمایی و مکتوب را یکی از مسائل این حوزه عنوان کرد و گفت: برخی از جوانان در این حوزه قائل به رعایت این موضوع نیستند و آثار سینمایی یا مکتوب را بدون اجازه صاحبان آنها منتشر می کنند که با این کار حق کسانی که با زحمت و هزینه بسیاری اقدام به تولید آثاری کرده اند پایمال می شود.
وی به کسانی که می خواهند در این حوزه کسب و کاری را راه اندازی کنند توصیه کرد که برای گام نخست شناخت کاملی نسبت به این فضا و کسب و کاری که می خواهند راه اندازی کنند به دست بیاورند.
مدیر عامل تلویزیون اینترنتی آیو با تاکید به اینکه فضای مجازی برای رشد و تعالی جامعه بسیار مفید است، گفت: برای فعالیت در این فضا موانعی داریم و باید فعالیت کسب و کارها در این فضا تسهیل شود و کسانی که می خواهند کسب و کاری راه اندازی کنند بتوانند به سرعت اقدام کنند.
وی افزود: اگر نگرش مسوولین در این حوزه بازتر شود و خطوط قرمز عقب تر برود جامعه بیشتری را می توانیم هدف قرار دهیم و کسب و کارهای این حوزه رونق بهتری می گیرند.
حافظی پور، عدم پخش آلات موسیقی و محدودیت های پخش مسابقات بین المللی را از نمونه های خطوط قرمزی بیان کرد که کار را برای آنها سخت کرده است.
وی حضور جوانان را در این حوزه لازم دانست و افزود: اگر جوانان نتوانند در فضای مجازی حرکت کنند کجا می توانند حرکتی داشته باشند و حتما باید در این حوزه وارد شوند و فعالیت کنند و مسوولین باید حضور جوانان را تسهیل کنند تا به سمت فعالیت های غیرقانونی سوق پیدا نکنند.
بازار ۶ هزار میلیارد تومانی تبلیغات و اطلاع رسانی برای تولید انیمیشن وجود دارد
مدیر عامل تولید کننده دیرین دیرین در بخش دیگری از این نشست درباره بازار تولید انیمیشن، با اشاره به بازار ۳۰ میلیاردی در این حوزه، گفت: ۳۰۰ گروه انیمیشن ساز برای به دست آوردن سهمی از این بازار که توسط صدا و سیما و سازمان های مختلف هزینه می شود فعالیت می کنند اما ما به دنبال بازار ۶ هزار میلیارد تومانی تبلیغات و اطلاع رسانی که در کنار این بازار قرار دارد رفتیم.
وی با اشاره به اینکه در دیرین دیرین از سال ۹۴ تا ۹۷ در بازار تبلیغات با ۲ هزار قسمت تنها یک درصد سهم داشتیم، افزود: همین یک درصد در این بازار معادل ۳۰ میلیارد تومان بود که توانست بازار انیمیشن را دو برابر کند.
ابوالحسنی با تاکید به اینکه تاکنون از بازارهای مختلف غافل شده ایم، گفت: در همین بازار سرگرمی می توانیم تولیدات خود را در پلتفرم های نمایش ویدیویی ارائه کنیم و از این بازار نیز کسب درآمد کنیم.
وی با اشاره به اینکه این بازار ظرفیت بسیار بالایی برای حضور تولید کنندگان محتوا دارد، افزود: به همین منظور ما به عنوان یک شتابدهنده ۲۵ گروه را جذب کرده ایم و برنامه داریم که این گروه ها با حمایت های انجام شده بتوانند سهمی از بازارهای تبلیغات، سرگرمی و آموزش را بگیرند.
مدیر عامل شرکت تولید کننده دیرین دیرین، کسب و کارهای این حوزه را ترکیبی از چندین تخصص عنوان کرد و گفت: تیم تولید، انتشار و توزیع و پلان تجاری به همراه تحقیق و توسعه برای آینده کار خود از الزامات این کسب وکارها است.
وی درباره تخصص تولید محتوا برای فضای مجازی، با اشاره به اینکه ۴۰ سال است که برای تلویزیون محتوا تولید می کنیم، افزود: به دلیل اینکه تجربه بسیاری برای تولید محتوا برای فضای مجازی وجود ندارد در حال مشق کردن هستیم و تلاش می کنیم که استارت آپ های این حوزه را کمک کنیم تا بتوانند به درآمد زایی برسند.
حافظی پور نیز در ادامه این نشست با اشاره به اینکه حدود ۳ میلیون نفر برای استفاده از تلویزیون اینترنتی آیو ثبت نام کرده اند، گفت: اگر زیرساخت بهتری برای فعالیت این کسب و کارها فرآهم شود می توانیم مخاطبین بیشتری جذب کنیم.
با قطع اینترنت کسب و کارهای فضای مجازی دچار مشکلات بسیاری شدند
وی درباره قطعی اینترنت نیز افزود: با قطعی اینترنت کسب و کارهایی که در این حوزه فعالیت می کردند دچار مشکلاتی بسیاری شدند اما به دلیل اینکه ما بر بستر شبکه ملی اطلاعات بودیم مشکلی نداشتیم ولی ما راضی به این نیستیم و می خواهیم با حضور کسب و کارهای دیگر در این بازار رقابت کنیم.
ابوالحسنی نیز در ادامه این نشست با انتقاد از قطع یکباره اینترنت، گفت: اگر دولت تصمیم به چنین کاری داشت باید مقدمات را فرآهم می کرد که کسب وکارها آسیب نبینند و اگر شبکه ملی اطلاعات برای کسب و کارها ایجاد شده، کسب و کارهایی که تبادلات آنها در داخل است باید بتوانند از آن استفاده کنند.
حافظی پور در ادامه این بحث با تاکید به اینکه علاقمندان به ایجاد کسب و کار جدید باید فرهنگ این حوزه را به خوبی بشناسند، تصریح کرد: در بررسی هایی که انجام شده بسیاری از کسب و کارها در اوج به دلیل عدم تطبیق با برخی از مسائل دچار شکست شده اند و بررسی علل شکست این کسب وکارها می تواند چراغ راه جوانان در این حوزه باشد.
وی با اشاره به اینکه جامعه ما منتظر اتفاقات خوب است، افزود: امیدواریم کسانی که در این حوزه تصمیم گیر هستند فضا را برای اقدامات قانونی و موجه تر باز کنند البته مدیران قطعا این موارد را می دانند اما شاید بخشی از مخاطبینی که در نزدیک خود دارند را معادل کل مخاطبین کشور می دانند.
ابوالحسنی در این بخش با اشاره به اینکه مدیران دچار رودربایستی شده اند، تاکید کرد: قوانین نانوشته ای در این حوزه وجود دارد که ما از آن بی اطلاع هستیم و بهتر است نانوشته ها به صورت نوشته درآید و همه از آن مطلع شوند.
وی افزود: به طور مثال در تلویزیون ما یک انیمیشن آمریکایی بارها پخش می شود اما برای پخش تولیدات ایرانی مشکلات بسیاری وجود دارد.
مدیر عامل شرکت تولید کننده دیرین دیرین با تاکید به اینکه با تمام این شرایط ما ناامید نیستیم، تصریح کرد: این شرایط را پذیرفته ایم و با همین شرایط تاکنون کار را به پیش برده ایم و اگر نقدی هم داریم می خواهیم اصلاح امور برای بقیه کسب و کارها انجام شود.
فضای مجازی فرصت است
حافظی پور در پایان این نشست با تاکید به اینکه فضای مجازی، فرصت است، تصریح کرد: این فضا سرویس دهنده را به سرویس گیرنده به راحتی نزدیک می کند و خیلی از موانع برطرف می شود و هر کسی با هر سرمایه می تواند برای خود آینده ای ترسیم کند و به شفاف شدن مسائل و پاسخگو شدن نیز کمک می کند.
وی افزود: بودن فضای مجازی بسیار بسیار از نبودن و محدود کردن آن بهتر است و جوانان می توانند با رویکردی که علاقمند هستند در آن فعالیت کنند.
منبع: مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات