وبنا – چندی پیش سایت فارسی وروپرس اقدام به انتشار کدی کرد که کاربران می توانند مطالب وبلاگ خود را از بلاگفا به وردپرس انتقال دهند. درپی این اقدام سایت بلاگفا این سرویس را در سایت خود مسدود کرد. که این امر با اعتراض تیم وردپرس مواجه شد و مطلبی با عنوان رفتار حرفه‌ای٬ پاسخ‌گویی و مذاکره در وبلاگ یکی از مدیران وردپرس منتشر شد. آقای علیرضا شیرازی نیز در وبلاگ شخصی خود مطلبی را با عنوان رفتار حرفه ای و احترام به حقوق و منافع سایتها منتشر کردند.
در ادامه بخشی از پاسخ دوم آقای علیرضا شیرازی مدیر سایت بلاگفا با عنوان پاسخی دیگر جهت اطلاع عموم منتشر شده است.
“ماهها قبل در بخش قالبهای بلاگفا کد قرار دادن فریم و همچنین برخی خدمات سایتهایی که چنین امکانی را فراهم می کردند محدود شد کم نبودند کسانی که مرا متهم به مستبد متهم کردند و یا این کار را عملی انحصار طلبانه خواندند و حتی تهدید به شکایت کردند و البته پیش بینی کردند که بزودی بلاگفا موقعیت برتر خود را از دست خواهد داد. دلیل این محدودیت در همین وبلاگ توضیح داد شد .ماهها گذشت و موقعیت بلاگفا تغییر نکرد و تنها آنچه اتفاق افتاد بخشی از وبلاگهای کاملا تبلیغاتی و اسپم دیگر در بلاگفا ایجاد نشد.
سیاستهای یک سایت براساس منافع سایت و منافع کاربران و توجه به شرایط موجود است. به زبان ساده قرار نیست به عنوان یک مدیر همه را راضی نگاه داریم بلکه قرار است سیاستهای را اعمال کنیم که محیط بهتری برای فعالیت برای کاربرانی که مایل به استفاده صحیح از خدمات سایت هستند ایجاد شود. در عین حال حقوقی را نیز برای خود متصور هستیم مثلا اینکه کسی از نام سایت یا حتی طرح گرافیکی آن سوء استفاده نکند.
حرکتی که اخیرا توسط بلاگفا و محدود کردن دسترسی یک اسکریپت ایجاد شد و البته قبلا نمونه مشابه این کار توسط برخی سایتهای دیگر نیز انجام شده بود همانطور که در مطلب قبلی دلایل آن گفته شد در راستای دفاع از حقوق سایت و اعتراض در برابر عملی غیر حرفه ای و تبلیغاتی بوده است.در ادامه و با توجه به ادعاهای دیگری که بیان شده است جزئیات بیشتری را مطرح کنم.”
۱.فعالیت و دسترسی در چهارچوب و اجازه سایت
در مثال ساده گوگل یا یاهو نتایج جستجو خود را به کاربران واقعی عرضه میکنند و شاید محدودیتی در این زمینه برای کاربر واقعی نداشته باشند اما صریحا با بازخوانی صفحات خود توسط اسکریپتها و نرم افزارها حساس هستند و آنها را محدود میکنند متاسفانه همانطور که گفتم گروهی که اقدام به امکان انتقال اطلاعات کاربران بلاگفا کرده بودند هیچ گونه هماهنگی و کسب اجازه ای در این زمینه نداشتند. البته رد ادعای ارسال ایمیل بی پاسخ کار سختی است. من تمام ایمیلهای دریافت شده و حتی جانک میلهای سه هفته اخیر را جستجو کردم هیچ ایمیلی از سایت فوق دریافت نکرده بودم از طرفی خوب میدانم که اگر براستی گروه فوق مایل به تماس و گرفتن پاسخ از من بودند روشهای بهتری را نیز می دانستند بخصوص به دلیل دوستان مشترکی که داریم.
در عین اینکه اشکالی که بر این ادعا وجود دارد این است که بخصوص در بحث تجاری و حرفه ای عدم پاسخ به درخواست کسی به معنای پذیرش درخواست فوق نیست. البته خوب است که یکی از اعضای تیم ادعا کرده است که نه برای کسب اجازه و هماهنگی بلکه احتمالا برای کسب کمک و شیوه اجرا ایمیل زده است. در عین حال مشخص است که پس از مرحله اول محدود سازی و به نوعی اعلام عدم رضایت ما این گروه با استفاده از پروکسی ها و تغییر در شیوه خود باز هم تلاش برای دسترسی به محتوای سایت کرده اند که نشان میدهد اصولا رضایت یا عدم رضایت ما برای تیم فوق ارزشی نداشته و به آن بی توجه هستند.
۲.تلاش برای کمک به کاربران بلاگفا یا حرکت تبلیغاتی برای اهداف شخصی
یکی از اتهاماتی که این روزها به بلاگفا زده شد این بود که بلاگفا امکان تهیه نسخه پشتیبان را برای کاربران خود محدود کرده است. چگونه است که در معروفی اسکریپ و سرویس فوق آنرا به عنوان تبلیغاتی “انتقال اطلاعات کاربران بلاگفا به سایت دیگری” اعلام کردید اما هنگامی که محدودیتی برای این کار اعمال شد ناگهان تبدیل به پشتیبانی اطلاعات کاربران می شود و آیا اصولا کمی عجیب نیست که رقیب سایتی ناگهان دلسوز کاربران سایت شود؟
سایت بلاگر تا همین چندی پیش امکان تهیه نسخه پشتبان را نداشت و سایتهای مشابه و خارجی دیگری نیز وجود دارند که هنوز امکان تهیه نسخه پشتیبان را برای کاربران خود فراهم نکرده اند. تاکید میکنم که آنچه انجام شده به هیج وجه تلاش برای محدود کردن کاربران نبوده و تنها اعتراضی به شیوه تبلیغاتی و غیر حرفه ای گروه خاصی بوده است.
۳.حرکت فوق یک حرکت تبلیغاتی یا تجاری نبوده است!
به نظر شما وقتی کاری توسط یک سرویس رقیب یا تیمی که به نحوی به آن منتسب است انجام می شود حرکت تبلیغاتی یا تجاری نیست؟ آیا تشویق کاربران یک سایت توسط تیمی به استفاده از خدمات یک سایت رقیب بدون دلیل است؟ اینکه شرکتی تجاری و رقیب به تیم فوق فضا و سرویس هاستینگ و برخی امکانات دیگر (که عموما دریافت آنها نیاز به پرداخت هزینه است) بصورت مجانی بدهد صرفا به دلایل انسان دوستانه انجام شده یا به دلیل حمایت تیم فوق از فعالیتهایی تجاری سایت فوق صورت گرفته است؟ (مثل افزایش دامنه کاربران، ارائه خدمات به زبانهای دیگری و در نهایت ارتقاء موقعیت سایت).
در عین حال ادعای انتقال به هاست شخصی هم قابل تامل است.قاعدتا چنین خدماتی امکان دریافت مشتریان هاستیگ و در نتیجه کسب منافع را بیشتر میکند امیدوارم تیم فوق مدعی این نشود که از کسانی که مایل به فعالیت در سایت شخصی هستند (بابت میزبانی) پولی دریافت نمیکند یا اینکه از شرکتهای میزبانی(هاستینگ) بابت معرفی این مشتریان منفعتی نمی برد.
۴.فعالیتی غیر حرفه ای
آیا یک سایت و سرور حق دارد دسترسی یک سرور دیگر را که به سرور و خدمات خود به دلایلی محدود کند؟ و اگر چنین کرد انحصار طلب است؟ بسیاری از سایتها دسترسی روباتها (حتی روباتهای جستجوگر) یا درخواستهایی که از سرورهای دیگر می آید که منفعت خاصی برای آنها ندارد محدود میکنند مثلا ما نیز چندین سرور متعلق به اسمپرها که ایمیل کاربران را جمع آوری میکنند مسدود کردیم. از طرفی عموما در چهارچوب خدمات آنلاین اسکریپتها و رباتها با یک شناسه به سایتهای دیگر سر می زنند. مثلا خبرخوان گوگل که صرفا یک واسطه نرم افزاری بین فید وبلاگها و سایتها با کاربران است دقیقا با یک شناسه مشخص محتوای سایت را می خواند که هر مدیر سایتی به راحتی امکان شناسایی و حتی کسب اطلاعات در مورد اسکرپیت فوق را دارد) حال آنکه حتی با بررسی اولین درخواستهای ارسالی از طرف اسکریپت تیم فوق نه تنها شناسنه مشخصی برای درخواستهای ارسالی مشخص نشده بود بلکه UserAgent آن خود را به جای فایرفاکس ۳ ( که مرورگری برای کاربران واقعی است) و سیستم عامل ویندوز معرفی کرده اند و به زبان ساده اسکریپ نوشته شده خود را به جای کاربر انسانی جا زده است. و جالب آنکه پس از آنکه عدم رضایت ما برای این گروه مشخص شده است درخواستهای اسکریپ فوق از آی پی ها متفاوت و پروکسی سرورها (یکبار از کره دیگر با از اروپا و…) ارسال شده و البته UserAgent آن نیز همچنان مانند UserAgent مرورگرهای معروف مبتنی بر انسان بوده است. این قضیه به طور مشخص نشان میدهد که نه تنها رضایت صاحب سایت برای گروه فوق اهمیتی نداشته است بلکه این گروه حاضر شده است با استفاده از پروکسی و به شیوه های که در چهاچوبهای غیر حرفه ای نمی گنجد ما را دور بزند!. جالب آنکه تیم فوق مدعی است که اگر ما را محدود نمی‌کردید ما نیز شیوه خود را تغییر نمیدادیم فکر میکنم با توجه به اطلاع تیم فوق از عدم رضایت ما این شیوه ای ناصحیح برای فاصله گرفتن از اصول اخلاقی است.
۵. اول تامل و سپس سخنوری
در مطلب اخیرم در همین باره اشاره کردم که مانور تبلیغاتی بر سر انتقال اطلاعات نه تنها برای نخست نیست بلکه سایتهای تازه کاری نیز وجود داشته اند که در حالیکه که هنوز یک ماه نیز از شروع فعالیتشان و روشن نبودن خدماتش نگذشته است دست به دامن حربه تبلیغاتی انتقال اطلاعات کاربران بلاگفا شده اند. (برای فهمیدن این سایتها کمی جستجو کافی است و البته آمادگی ارسال لینک آنها را به اعضای تیم فوق دارم) بنابراین مقایسه این مثال من با سرویس معروف و با سابقه ای که من نیز به آن علاقه دارم و حتی نرم افزار مدیریت وبلاگ آنرا برای برخی دوستانم نصب کرده ام تلاشی ساده انگارانه برای نقض و نادرستی کلیه مطالب من است.
۶.ادعای دوستی
باورکنید برخی هر کاری که میخواهند میکنند و سپس خود را دلسوز و دوست نشان میدهند.نمیدانم اگر تیم فوق ادعای دوستی با من را دارد چرا تلاش میکند با وجود عدم رضایت من و حتی با شیوه هایی فریبکارانه (استفاده از پروکسی و useragent معمولی) همچنان به محتوای سرور من دسترسی پیدا کند؟ اینکار حتی در چهارچوبهای تجاری و حرفه ای نمی گنجد چه برسد در جهارچوب دوستی.
۷.مذاکره !…
ابتدا یک کار را بدون در نظر گرفتن قواعد و اخلاق حرفه ای انجام میدهیم و سپس پس از اطلاع از عدم رضایت با شیوه های رندانه برای فرار از محدودیتها باز هم به کار خود ادامه میدهیم و بعد هم مدعی مذاکره نیز می شویم و به قولی توپ را در زمین طرف مقابل می اندازیم.و البته اینبار به نحوی خود را نماینده کاربران سابق بلاگفا هم میدانیم! گویی وظیفه الهی بر گردن است و که به هر نحوی اینکار را حتی بدون رضایت صاحب سایت و سرور انجام دهیم.
و اما مورد اخر اینکه یک قیاس اشتباه در این چند روز شکل گرفت اینکه رابطه کاربر و سرویس دهنده رایگان وبلاگ به رابطه مستاجر و مالک تشبیه شد و در نتیجه حقوقی نامحدود برای دارنده وبلاگ فرض شده است. به نظرم یک اشکال اساسی در این تشبیه وجود دارد مستاجر با پرداخت مبلغ مشخصی به مالک و برای مدت مشخصی حق استفاده و کاربری مشخص(مسکونی، اداری، تجاری یا تولیدی) را از یک ملک کسب میکند. اما آیا در رابطه کاربران و سرویسهای وبلاگ این قضیه همخوانی دارد؟ آیا کاربران مبلغی برای استفاده از خدمات سایت پرداخت میکنند؟و آیا همه مسئولیتهای فنی و حقوقی آنرا نیز می‌پذیرند؟ جواب درست این است که نه در ایران و نه در هیج کجای دنیا رابطه کاربران و سرویسهای وبلاگ رابطه مالک و مستاجر نیست. مثلا حتی معروف ترین سرویسهای وبلاگ دنیا رسما اعلام کرده اند که هیج ضمانتی برای ارائه خدمات به کاربران خود ندارند و میتوانند هر موقع و به هر دلیلی بخشی یا تمام خدمات خود را برای کاربری قطع کنند. من فکر میکنم شاید بتوان رابطه کاربران و یک سرویس رایگان را به رابطه میهمان و میزبان شبیه دانست اینکه میهمان شرایط میزبان را می پذیرد و میزبان نیز خدماتی برای میهمان خود فراهم میکند. در شکلی دیگر شاید با رابطه نویسنده و ناشر همخوانی داشته باشد یعنی اینکه نویسنده تولیده کننده محتوا و صاحب حقوق معنوی مطالب خود است و از طرفی ناشر هزینه چاپ و انتشار مطالب و حق استفاده تجاری از بازدید مطالب را دارد.به نظر میرسد این ایده حتی از لحاظ حقوقی نیز پذیرفته شده است برای مثال چند باری که که موسسات حقوقی در آمریکا یا کانادا نسبت به مطالب یک وبلاگ شکایت داشتند (اکثر مربوط به نقص کپی رایت و همچنین نقض حقوق دیجیتال) مرجع قانونی از ما به عنوان ناشر خواسته است که جلوی انتشار محتوای اشاره شده را بگیریم. در واقع ما را به نوشتن این محتوا متهم نکردند ولی از ما خواستند که جلوی نشر آنرا بگیریم.
کاربر سایت من برای من بسیار با ارزش است او حق انتخاب سرویس وبلاگ خود و حتی مهاجرت به سایت دیگری را دارد و این جهت مرا هراسی نیست. ولی در عین حال سایت و تلاشی که برای پایداری و پشتیبانی آن نیز دارم برایم ارزشمند است و تلاشم این است که از حقوق سایت و کاربرانم حمایت کنم. کار من بی عیب و نقص نیست و حتما ایرادات و انتقاداتی بر آن وارد است و چه کسی است که خوشحال نشود که از آنکه نواقص کار خود را (حداقل از دیدگاه دیگران ) بداند و با اینحال فکر نمیکنم با حمله و اتهام و بی لطفی در حق فرد یا سایتی بتوان به پیشرفت آن کمک کرد.
