صاحب‌نظران در شانزدهمین جلسه از سلسله جلسات «نقد و اندیشه» موضوع «صیانت از اخلاق در فضای مجازی» را مورد نقد و بررسی قراردادند و راهکارهای آن را به بحث گذاشتند.
در شانزدهمین جلسه از نشست‌های نقد و اندیشه که با حضور هادی خانیکی استاد علوم ارتباطات و عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی، محمدرضا زائری، استاد حوزه و دانشگاه و فعال فضای مجازی و سید بشیر حسینی، استاد دانشگاه و رییس باشگاه سواد رسانه‌ای برگزار شد کارشناسان «گفتمان اخلاق محور در فضای مجازی » را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
هر پدیده نو، فرصت ها و تهدیدهایی را خلق می کند
در ابتدای این جلسه خانیکی با اشاره به اینکه فضای مجازی و به تبع آن شبکه های اجتماعی مجازی مهمان تازه ای در حوزه رسانه ها در جامعه ما و حتی در جهان هستند، گفت: این رسانه ها به طور مستمر با پرسش ها و چالش های مختلفی از سوی کاربران، آحاد جامعه و به خصوص سیاست گذاران و حکمرانان روبرو هستند. زیرا نظم سنتی موجود در رسانه ها را در معرض پرسش قرار داده اند .
وی افزود: هر پدیده نو، فرصت ها و تهدیدهایی را خلق می کند و تهدیدهایش به دلیل نو بودن بیشتر ایجاد نگرانی می کند.
این استاد علوم ارتباطات تصریح کرد: اولین موردی که شاید پیش گیرنده یا مهار کننده باشد نظم اخلاقی است که به طبع آن گفتارهای اخلاقی یا گفتمان های اخلاقی شکل می گیرد.
خانیکی ادامه داد: آنجایی که قانون یا محدودیت، کارآمدی و اثر بخشی کمتری دارد به دنبال آن هستیم که چگونه اخلاق در وجه فردی و در وجه نهادینه خود می تواند تنظیم کننده مناسبی برای فعالیت در این فضا باشد. انتظاری که از اعمال وضعیت اخلاقی مطرح می شود گاهی برآورده نمی شود، گاهی با واقعیت سازگاری ندارد و گاهی با پاد گفتمان های دیگری در همان فضا تضعیف می شود.
وی با مطرح کردن این پرسش که چگونه می شود به یک فهم درست و بدون اغراق از وضعیت فضای مجازی و تهدیدهای آن رسید، افزود: فرصت های فضای مجازی مهم است و انتظار داریم که توسط ساز و کارهای اخلاقی فضای مجازی را بهسازی کند.
خانیکی با بیان اینکه چند مسئله در این زمینه مطرح است، گفت: ابتدا اینکه چه میزان از تهدیدها در فضای مجازی که از علل بی اخلاقی است را باید در بیرون این فضا جستجو کرد که از فضای واقعی به فضای مجازی منتشر و منتقل می شود،
چه اندازه تهدیدهای این فضا ناشی از شکل گیری این فناوری و سازو کارهای بعد از آن است؟
این استاد حوزه ارتباطات با تاکید بر خشونت در فضای مجازی اظهار کرد: پرسش دوم من این است که در فضای مجازی، بستر آن مواردی که بی اخلاقی می گوییم، خشونت است یا نوع متفاوتی از سرگرمی که گاهی از درون آن سرگرمی حتی ابتذال هم شکل می گیرد؟
وی با اشاره به اینکه صدای بلند بی اخلاقی و خشونت کلامی که در فضای مجازی دیده می شود، آیا عام و فراگیر است یا بخش هایی که صدایشان بلندتر است صدای تمام فعالان فضای مجازی می شوند.
وی پرسش سوم خود را اینگونه مطرح کرد، که این آسیب چه اندازه فراگیر و شایع است و چه میزان از آنچه اصطلاحا به آن فیک گفته می شود برخاسته است؟
خانیکی ادامه داد: در اینجا پرسش های دیگری هم وجود دارد که آیا این مسئله واکنشی نسبت به شرایط حاکم بر جامعه است یعنی این کنش است یا واکنش؟ چون در بسیاری از زمان ها آنچه به صورت سرگردان در جامعه وجود دارد مثل خشم سرگردان در جامعه خودش را به طور موقت در فضای مجازی نشان می دهد.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه ممکن است این تصور وجود داشته باشد که بی نام و بی نشان و سرگردان بودن این مسایل را دامن می زند و آن را به مسئله غالب تبدیل می کند،گفت: پرسش پنجم این است که این مسائل چه اندازه در فرهنگ سنتی ما ریشه دارد و چه میزان متاثر از فرهنگ نوین است؟
وی پرسش ششم را اینگونه مطرح کرد که این بی اخلاقی در فضای مجازی چقدر عدم استمرار دارد و چه اندازه تبدیل به یک رویه ثابت شده است و افزود: پرسش آخری که مطرح می شود این است که آیا این مساله محصول ارتباطات عام میان فردی است و چه اندازه در تعامل با سلبریتی ها، و اینفلوینسرها که جز ویژگی های فرهنگ مجازی هم هستند به وجود می آید؟
خانیکی خاطر نشان کرد: در صورتی که به این پرسش ها پاسخ بدهیم می توانیم به ضعف فرهنگ گفت و گو که عامل مهمی در اخلاقی کردن گفت و گو در فضای مجازی است بپردازیم.
فضای مجازی تابعی از آن فضای حقیقی است
در ادامه جلسه محمدرضا زائری با بیان اینکه بزرگترین چالشی که ما مدعیان دین داری، اخلاق و ارزش های معنوی پس از انقلاب با آن رو برو شدیم این بود که وقتی وارد میدان عمل شدیم دیدیم که حکومت داری به راحتی نبود.
وی سپس افزود: از این زاویه برای فهم درست مشکل ابتدا باید وارد آن شد. امروز فضای مجازی مانند آینه ای است که عیب ما را نشان داده و ما در واقع چیزی را که سعی می کردیم پنهان کنیم، آن را نبینیم یا به روی خودمان نیاوردیم به وضوح پیش روی ما قرار داده که به طور طبیعی برای ما آزار دهنده است.
وی با اشاره به اینکه فضای مجازی تابعی از آن فضای حقیقی است و آن خشم، بی اخلاقی و رفتار نادرست است که در همه جای جامعه ممکن است دیده شود سرریز شده و در فضای مجازی خود را نشان می دهد، افزود: برخود ما با این مسئله بگونه ای است که این موضوع تا به حال در فضای واقعی وجود نداشته است.
این استاد حوزه و دانشگاه با اعلام اینکه اگر ما بخواهیم فضای مجازی را اصلاح کنیم باید بپذیریم که فضای بیرون باید اصلاح شود، گفت: همه جای دنیا فقر، بیکاری، آسیب های اجتماعی و اعتیاد وجود دارد ولی به جای اینکه فریاد بزنند، برای آن راه حل پیدا می کنند .
زائری با اشاره به مهمترین وجه انقلاب اسلامی ایران که می توان به آن افتخار کرد این است که رهبران این انقلاب از یک بستر علمی، آموزشی، فرهنگی و دانشگاهی برخاسته اند که سخنرانی مهمترین شیوه آموزشی آنها بود؛ خاطرنشان کرد: این ایراد در همه محسنات وجود دارد که به جای اینکه فکر کنیم چگونه این مشکل را می توانیم حل کنیم سخنرانی می کنیم.
این فعال فضای مجازی با اعلام اینکه اول باید بپذیریم وضعیتی که در فضای مجازی مطلوب و قابل قبول نیست، سر ریز همان وضعیت بیرونی است، اظهار کرد: ما متاسفانه آن بخش اول را قبول نکرده ایم، نمی پذیریم و توجه نداریم که اخلاق باید از پیش دبستانی درست شود نه از درون فضای مجازی.
وی با اشاره به اینکه با تحولات اجتماعی آموزش های اخلاقی که قبلا توسط خانواده تعلیم داده می شد به آموزش و پرورش و رسانه ها محول شده است، تصریح کرد: ما دو نوع فقر داریم ، اول فقر آموزشی. مشکل از جایی شروع می شود که آموزش و پرورش و رسانه جای خالی خانواده را در این حوزه پر نمی کنند. آگهی های تبلیغاتی تلویزیون که مهمترین پیام های رسانه ای امروز است حاوی بدترین آموزش های اخلاقی و انتقال های فرهنگی است. ما از یک طرف می خواهیم آموزش اخلاق بدهیم و از طرف دیگر تلویزیون در آگهی های تبلیغاتی برعکس اخلاقیات عمل می کند. آگهی بازرگانی با قدرت، کیفیت، بالاترین حد جذابیت و در بهترین ساعت و بیشترین تاثیر بی اخلاقی را آموزش می دهد و من روحانی چه کاری می توانم در این حوزه بکنم.
زائری با تاکید بر اینکه در دوره ابتدایی، پیش دبستانی و مهد کودک به کودکان اخلاق تعلیم داده نمی شود، گفت: در حوزه کتب اخلاقی شش جلد کتاب قصه های خوب برای بچه های خوب مرحوم آذری یزدی که پیش از نقلاب به چاپ رسیده طی ۷۰ سال گذشته از بهترین کتاب های دینی ما بوده است ولی آن را به کودکان منتقل نکرده ایم. البته قدم های برداشته شده ولی وقتی از یک نمای باز و کلان نگاه می کنیم، می بینیم فاصله بین اقدام و تلاش با فاصله توقع و نیاز خیلی فاصله جدی است.
وی با اشاره به اینکه فقر دومی که با آن دست به گریبا هستیم فقر سواد رسانه ای است، افزود: در اواسط دهه ۷۰ این فهم به وجود آمد که به مخاطبی که در مقابل سیل اطلاعات ، دیتا و در مقابل هجوم رسانه های نوین قرار می گیرد باید سلاح و ابزار مقاومت در این عرصه را بدهیم. امروز یک دانش آموزش ابتدایی بدون آموزش، تدبیر و سلاح لازم به راحتی می تواند وارد فضای مجازی شود و بالاتر از آن با اندکی خلاقیت در آمد کسب کند.
این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه که که راه حل تمام مشکلات گفت و گو است، اظهار کرد: گفت و گو مهارتی است که باید تعلیم داده شود. باید آموزش هایی را که دیگر خانواده در بعد اخلاقی نمی تواند منتقل کند و سواد رسانه ای در سن کودکی آموزش دهیم ولی متاسفانه این دو اتفاق نمی افتد بعد تعجب می کنیم که چرا این نسل دچار این مشکل شد. مشکل این است که آموزش نمی دهیم بعد تعجب می کنیم و تقصیر را گردن یکدیگر می اندازیم.
من فضای مجازی، من نامحدود و بی قاعده است
در ادامه جلسه سید بشیر حسینی با اشاره به اینکه ما مردم دو من داریم، گفت: من در فضای مجازی با من در فضای فیزیکی فرق می کند. افراد یک وجهه از شخصیت را در فضای مجازی نشان می دهند که در فضای عادی نشان نمی دهند ویژگی منی که در فضای مجازی است، من نا محدود و بی قاعده است.
وی با بیان اینکه زمان، مکان، زبان و امکان محدودیت هایی است که فضای مجازی آنها را کنار زده، افزود: وقتی من، محدود به مکان نیستم در هر محیط معلقی می توانم بدون جنس باشم آن موقع اقتضای اخلاقی خیلی فرق می کند. به دلیل نفی محدودیت ها این بی قید و شرطی می تواند ما را به سمت بی و قید و بندی ببرد یا به سمت توسعه ها.
رییس باشگاه سواد رسانه‌ای، با تاکید بر اینکه مردم ما در فضای ارتباطی خود با امنیت و آزادی زندگی نمی کنند بلکه با احساس امنیت و آزادی زندگی می کنند. تصریح کرد: زمانی که در فضای واقعی احساس آزادی نمی کنیم وقتی این فشار کنار برود آن موقع من پرخاشگر و من خشن خودش را نشان می دهد و انگار باید در فضای مجازی عقده گشایی کنیم . البته این من ویژگی دیگری هم دارد که با محیط مجازی بسیار هیجانی برخورد می کند. به تعبیر دیگر من استادیومی در فضای مجازی سراغ ما می آید که اقتضای آن بی قیدی و بی شرطی است.
حسینی با اشاره به اینکه در فضاهای حقیقی به شدت سلسله مراتب در فاصله از قدرت معنا دار است ولی در فضای مجازی این سلسله مراتب قدرت از بین می رود، گفت: در این فضا به شدت با من برابر روبرو هستیم و به همین دلیل حضور اعجاب آور بانوان را در فضای مجازی داریم زیرا در آنجا احساس می کنند این ساختار نابرابری به ساختار برابر تبدیل می شود و خیلی راحت تر عمل می کنند.
وی افزود: در گفتمان اخلاقی من فرض می کنم که اخلاق فضای مجازی با اخلاق فضای حقیقی یکی است ولی این من یک وجهی از شخصیت من است که در فضای واقعی کمتر دیده ایم و با انواع مراعات ها در فرهنگ، سلسله مراتبی ایرانی پنهانش کرده ایم الان به فضایی رسیده که می تواند با پنهان کردن هویت خود هر کاری انجام دهد. چون در این فضا بدون محدودیت و بدون جنسیت حضور داریم و احساس می کنیم که آنجا کنش استادیومی را می طلبد.
اخلاقی شدن در دنیای واقعی امری است انتخابی و آگاهانه است
خانیکی با اشاره به اینکه انتظار اخلاقی تر شدن فضای مجازی، انتظار درستی است گفت: اولا فصل مشترکی بین فضای مجازی و فضای واقعی وجود دارد، پس اگر به اخلاقی تر شدن فضای جامعه حقیقی اعتقاد داریم پس می توانیم همین انتظار را به فضای مجازی منتقل کنیم. دوم اینکه این مسئله جزیی از تلاش های دستاوردهای جهانی است یعنی اینگونه نیست که این مسئله فقط مختص ما است. در جاهای دیگری هم این مسئله وجود دارد و تدابیری هم برای اینکار اندیشیده اند و موفقیت های هم داشته اند.
این استاد حوزه ارتباطات با بیان اینکه باید دامنه مشترکی بین جهان حقیقی و مجازی پیدا کنیم، تصریح کرد: اخلاقی شدن در دنیای واقعی امری است انتخابی و آگاهانه و با زور انجام نمی شود. اخلاقی که در زیر سایه ترس و وحشت به وجود می آید آن اخلاقی شدن درست نیست و واکنش نشان می دهد.
وی با اشاره به اینکه باید ببینیم که تهدیدها و موانع اخلاقی عمل کردن در فضای مجازی چه چیزهایی است، افزود: بر اساس دانش و تجربه جهانی به پنج مورد که می تواند اخلاقی بودن را تهدید کند اشاره می کنم: اول اینکه فضای مجازی به دلیل الگوریتم های که دارد فضایی است که کاربر و کنشگر را به فضای رمانتیک و هیجانی دعوت می کند. آلن باتون می گوید عصر اینستاگرام عصر زیستن در فضای رومانتیسین است. دنیای مجازی دنیای خلق آرزوهای مختلف و متنوع است که عمده اش هم محقق نمی شود و اخلاقی بودن در فضای رمانتیک با اخلاقی بودن در فضای واقعی با هم فرق دارد به عبارت دیگر تراکم آرزو ها اخلاقی بودن و پایداری بر آن را دشوار می کند.
عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: دومین مساله این است که قدرت حرف زدن در این فضا متفاوت است. گفت و گو و شبه گفت و گو در این فضا بسیار دیده می شود. در واقع ما گمان می کنیم که تسلط فناورانه است و به گفته خانم شرمن، گوگل کردن بر حرف زدن ترجیح دارد. در این فضا جای خالی حرف زدن کجاست؟
خانیکی با اشاره به سومین تهدید و حساسیت بر روی واژه گفتمان سازی گفت: گاهی گفتمان از مشارکت آزادانه عناصری که در آن هستند به اراده ما برای اینکه حرفی را حرف مسلط کنیم تغییر پیدا می کند. به عبارت دیگر فکر می کنیم که منظور از گفتمان اخلاقی این است که باز هم از بالا و با زور و به صورت عمودی مسائلی را در فضای مجازی وارد کنیم که از کنترل و مهار کردن که منجر به فیلترینگ می شود که امری فناورانه و تکنولوژیک است تا بالا بردن سهم حضور خودمان که یک حرکت رباتیک است.
وی افزود: در حالی که غفلت از عامل انسانی در امور اخلاقی هم در فعالیت واقعی و هم در فضای مجازی یک غفلت بزرگ است. اخلاقی شدن امری است انسانی در حالی که ما انتظارمان را به جادوی تکنولوژی محدود می کنیم.
این استاد حوزه ارتباطات با اعلام اینکه چهارمین مساله این است که خشم، ناامیدی و نارضاینی موجود را از جامعه به شبکه ها منتقل می کنیم، افزود: ابراز خشم در فضای مجازی می تواند خیلی شدیدتر و سریعتر از ابراز خشم در فضای آفلاین باشد ولی ابراز خشم در فضای آفلاین به یک کنش منجر می شود و در فضای واقعی آن کنش می تواند اصلاح کننده جامعه باشد.
عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به مساله نفرت پراکنی که مشکلی جهانی است و نهادهای بین المللی را هم حساس کرده است، گفت: نفرت پراکنی می تواند به نفرت پراکنی قومی، مذهبی، نسلی، جنسیتی و ملی تبدیل شود. همان چیزی که در جامعه خودمان شاهد آن هستیم و در اینجا است که گفتمان و آموزش اخلاقی یا کنش اخلاقی می تواند تحرکی به وجود بیاورد که به گفت و گو در فضای مجازی منجر شود.
اگر حاکمیت خطایی کند اثرش در مردم دیده می شود
در ادامه محمد رضا زائری با بیان اینکه اخلاق ارزش درونی است گفت: اخلاق در بسیار موارد حاصل محیط هایی است که افراد در آن زندگی می کنند. در فضای مجازی به طور ذاتی هویت مخدوش است. فضا معنا دارد و مکان معنا ندارد و در شلوغی این فضا خیلی راحت تر برخی کارها را انجام می دهیم.
وی با اشاره به اینکه به دلیل سرعتی که تحولات اجتماعی پیدا کرده است ما عقب مانده ایم و نقشه ای برای تربیت نسل امروز نداریم، افزود: ما یک خلا جدی در تربیت داریم و نسل امروز، نسلی است که تربیت نشده، آموزش نمی بیند، مهارت پیدا نمی کند و رها است. شاید بتوانیم بگوییم کمتر جایی در دنیا چنین وضعیتی دارد. وقتی از اخلاق صحبت می کنیم نمی توانیم آن را از سایر مسائل جدا ببینیم زیرا نظام عالم به هم پیوسته است.
این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: یکی از رایج ترین و خطرناک ترین اشتباهات در مواجهه با پدیده های اجتماعی این است که آنها را به یک مسئله بسیط تقلیل بدهیم و سعی کنیم برای آن به دنبال یک عامل بگردیم. اگر حاکمیت خطایی کند اثرش در مردم دیده می شود.
زائری با اشاره به فضای تظاهر، ریاکاری و نمایش در جامعه گفت: ما اجازه ندادیم افراد هویت واقعی خود را نشان بدهند. به همین علت است که می گویم از پیش دبستانی باید آموزشها شروع شود.بر طبق آموزه های دینی ما، مردم به حاکمین و مسئولینشان شبیه تر از پدر و مادرشان هستند.
این فعال فضای مجازی با تاکید بر اینکه اگر قرار است مشکلات فضای مجازی را حل کنیم اول باید سراغ فضای واقعی برویم، گفت: اگر این گفتمان اخلاقی و قانون گرایی در فضای واقعی وجود داشته باشد به همه جا تسری پیدا می کند.
بزرگ ترین مانع رشد سواد رسانه ای در کشور ما رسانه ها هستند
رییس باشگاه سواد رسانه ای در ادامه این گفت و گو با بیان اینکه باید سواد رسانه ای را مانند نهضت بینیم و در زندگی مردم جاری و ساری شود، گفت: من فکر می کنم هر روز برای نهضت سواد رسانه ای دیرتر می شود و تا وقتی که همه بحران آن را حس نکنیم مسئله قابل حل نیست.
حسینی با بیان اینکه نهضت سواد رسانه ای در جهان با چهار مکتب آفریقایی، کانادایی، ژاپنی و اروپایی فعال است، گفت: سه مکتب متفاوت تفکر سواد رسانه ای داریم که مسله اصلی آن از تفکر انتقادی متفاوت است. یعنی در کشورهای دیگر دنیا این موضوع را جدی گرفته اند و متناسب با نیازهای خود آن را بومی کرده اند و تلاش برای حل آن داشته اند ولی در کشور ما هنوز موضوع جدی گرفته نشده است.
باید جامعه مجازی را از میدانی برای تماشاگری به میدانی برای کنش گری نزدیک کنیم
در جمع بندی مطالب خانیکی با اشاره به اینکه جامعه ما در معرض یک تغییر پر دامنه ای قرار گرفته که این تغییر همه جا را در برگرفته است، گفت: به گفته «بری ورمن» یک انقلاب سه گانه ای که شبکه های مجازی را به اینترنت وصل کرده و هر دو را در درون تلفن های هوشمند آورده است هر کدام از عرصه های عمومی و خصوصی را به یکدیگر تبدیل کرده است، دنیای خصوصی نداریم چون خیلی زود عمومی می شود و حوزه عمومی ما خیلی زود مصرف خصوصی پیدا می کند. در نتیجه فهم این تغییر مسئله اول است و اگر درست نفهمیم به رویکردها و راه حل هایی متوسل می شویم که وضعیت را تشدید می کند.
وی افزود:.اگر پدیده ای را دیر پذیرفته ایم و از ظرفیت هایش استفاده نکردیم تبعات سنگین آن را دیده ایم که اولین آن این است که ما را دچار سرگشتگی، نابهنجاری و نابسامانی کرده است. به این دلیل است که سیاست هایی اتخاذ می کنیم و حرف هایی می زنیم که آن سیاست ها و حرف ها جز با عقب نشینی همراه نیست یعنی به جای اینکه انتخاب و انطباق به موقع داشته باشیم، ابتدا با رویکردهای منع و ممنوعیت جلو برویم و بعد با عقب نشینی و وادادگی و رها شدگی.
استاد حوزه ارتباطات با تاکید بر اینکه الان در شرایط رسانه ای قرار داربم که عمدتا پیام ها و خبرهای مثبت به دلیل زمینه اجتماعی منفی و پایین بودن سرمایه اجتماعی شنیده نمی شوند، گفت: طبیعی است که در چنین شرایطی میدان دارها کسانی نمی شوند که حرفی برای گفتن دارند.اصلا آنها صدایشان شنیده نمی شود.
خانیکی در ادامه تصریح کرد: هر چه تلاش کنیم که به زور این پیام را بفهمانیم آن انتظار غلط است .اینجاست که گفت و گو که یک تجربه تاریخی بشری است و مشروعیت خود را از دین، مبانی فلسفی، علمی، از چارچوب دانش های جدید جامعه شناسی، علوم سیاسی و ارتباطات گرفته به عنوان خلق یک معنای مشترک با یکدیگر که در جامعه مهم است را در فضای مجازی مطرح می کنیم و اگر به اینجا برسیم خواهیم توانست مطرح کنیم چرا باید اخلاقی بود و غیر اخلاقی نبود.
عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه نیاز به اخلاقی بودن وقتی به وجود می آید که خشونت کلامی، قلدری مجازی، نفرت پراکنی به عنوان امور ناشایست قلمداد شود که جامعه آنها را نمی خواهد، گفت: در این صورت چیزی که ما نیاز داریم این است که جامعه مجازی را از میدانی برای تماشاگری به میدانی برای کنش گری نزدیک کنیم. جامعه تماشاگر، جامعه ای است که کاملا به فضای واقعی لطمه می زند.
برای اینکه زمینه گفت و گو به وجود بیاید ما اول باید وجود مشکل را به رسمیت بشناسیم
در ادامه زائری با تاکید بر اینکه سیلی که در راه است بزرگ تر و مهیب تر از آن است که بتوانیم به سادگی با آن رو برو شویم و برای تحقق هدف لازم است از مسیر گفت و گو برویم و باید فضای گفت و گو به وجود آوریم گفت: برای اینکه زمینه این گفت و گو به وجود بیاید ما اول باید وجود مشکل را به رسمیت بشناسیم و به جای توجیه مشکل آن را بپذیرم. متاسفانه فضای امروز ما فضای تعارف، توجیه و پاک کردن صورت مسئله است.
وی افزود: به جای پاک کردن صورت مسئله باید بپذیریم که همه جای دنیا مشکل را دارند و به دنبال راه حل آن می گردند. متاسفانه این شیوه برخورد که در کشور ما رایج است هیچوقت اجازه حل مسائل را به ما نمی دهد و ما از اول صورت مسئله را پاک می کنیم تا بعد سر فرصت آن را حل کنیم در حالی که امروز شتاب تحولات اجتماعی دیگر فرصتی برای ما باقی نگذاشته است.
اگر به چرخش نسلی توجه نکنیم مشکلاتمان حل نمی شود
سید بشیر حسینی در پایان و به عنوان جمع بندی مطالب خود گفت: ما یک نسل انقلاب داشتیم، بعد از آن یک نسل انتظار داشتیم و بعد وارد نسل انتقاد شدیم و نسل بعدی نسل انتقام است. این موضوعی است که ما هنوز آن را جدی نگرفته ایم. نسل بعدی از همه انتقام می گیرد و حالا چه کسی را منشا اصلی بداند و قربانی کند معلوم نیست.
وی افزود: در مکتب بیرمنگام سواد رسانه ای می گویند . اگر بحران های اجتماعی را در قدیم جوانان تولید می کردند الان نوجوانان تولید می کنند و ما ناگزیر هستیم که مدیران را نه به جوان بلکه به نوجوان بدهیم. این اتفاقی که در دنیا افتاده است و اگر به چرخش نسلی توجه نکنیم خیلی از مشکلاتمان حل نمی شود.
وی در پایان افزود: اگر چرخش نسلی و نگاه تخصصی را جدی نگیریم، گفتمان اخلاقی و نهضت سواد رسانه ای به ضد خودش بدل می شود. لازمه نهضت سواد رسانه ای در گام دوم انقلاب تغییر نسل مدیریتی است و جدی گرفتن به نگاه کارشناسی در این عرصه است.
منبع: مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
