در چند سال اخیر حوزه آی‌تی و کسب و کار مجازی کشور پیشرفت قابل توجهی داشته است. باید در نظر داشته باشیم که پیشرفت و گسترش شاخه‌ای از کسب و کار مستلزم نظارت‌ها و حمایت‌های سازمان مربوطه به آن کسب و کار است. به نقل از فعالان حوزه کسب و کار مجازی کشور، سازمان نظام صنفی رایانه‌ای که میبایست در این سال‌های طلایی از این کسب و کارها حمایت کند و راه‌گشای کسب و کارهای نوپا در این حوزه باشد، هیچ اقدامی نکرده است و در نهایت فعالان این حوزه بر این باورند که تشکیل اتحادیه کسب و کار مجازی می‌تواند نقش بسزایی در پیشرفت شاخه کسب و کار اینترنتی ایفا کند. اما این تصمیم با مخالفت‌هایی از سوی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور روبه‌رو شده است.
در همین راستا با جناب آقای طالبی عضو هیات مدیره انجمن صنفی کسب و کار اینترنتی گفتگویی داشتیم که در ادامه به آن می‌پردازیم:
جناب آقای طالبی، شنیدیم که شما در برابر مخالفت‌های جناب آقای سعادت رییس انجمن صنفی رایانه‌ای در خصوص تشکیل اتحادیه موضع‌گیری کرده‌اید. شما چه جایگاهی دارید که فکر می‌کنید اجازه دارید در برابر صحبت‌های رییس نظام صنفی موضع‌گیری کنید؟
سلام. من با توجه به فعالیت حدود ۲۲ ساله در حوزه IT و حدود ۱۸ ساله در حوزه کسب‌وکارهای اینترنتی، فکر می‌کنم می‌توانم به خودم اجازه دهم که در این حوزه، نظرات شخصی داشته باشم.
چه شد که شما فکر کردید باید در این زمینه صحبتی داشته باشید؟ شنیدیم که نظر خود را در کانال شخصی‌تان @kar_kasb به صورت فایل صوتی هم منتشر کرده‌اید.
جایی خواندم که جناب آقای سعادت رییس فعلی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای، فرموده‌اند که: «ما به هیچ عنوان به هیچ تشکل یا اتحادیه‌ای اجازه دخالت در کسب‌وکار اعضای خود به عنوان فعالان رایانه‌ای مجاز را نخواهیم داد» و در جواب ایشان هم خواندم که دبیر انجمن صنفی کسب‌وکارهای اینترنتی خیلی به جا و مناسب و درست، گفته بودند که «کاش این عتاب و خطاب‌ها رو برای سازمان‌های مانع کسب‌وکار مثل مالیات و بیمه و… می‌کردید نه کسب‌وکارهای اینترنتی» به همین دلیل من هم فکر کردم علاوه بر خبری که قبلا شما داشتید در این زمینه، باید برخی نکات را به عنوان نظر شخصی و با اتکا به همان سابقه حضور مستمر و انشاالله موثر ۲۲ ساله در حوزه IT داشته باشم.
دقیقا در پاسخ به جناب آقای سعادت شما چه گفتید؟
به نظر می‌رسد که آقای سعادت از چیزی عصبانی هستند و امیدوارم که این عصبانیتشان به جا باشد. خیلی وقت‌ها هست که ما از اینکه مطالبات بر حق بخشی از اعضای گروهمان، نشان می‌دهد که ما کم کاری‌هایی داریم، عصبانی می‌شویم. فراموش نکنیم که آینه چون روی تو بنمود راست، خود شکن، آیینه شکستن خطاست!. اگر امروز عده‌ای به دنبال راه‌اندازی اتحادیه کسب‌وکارهای اینترنتی هستند به دلیل عدم فعالیت مناسب و دریافت حمایت‌های کافی و لازم از سوی کسانی که زمانی بنا به دلایلی و شرایطی، به عنوان متولی این امر تعیین شده‌اند هستیم. اگر این افراد کارشان را درست انجام داده بودند قطعا این نیاز به وجود نمی‌آمد. در آن صحبت‌های قبلی هم که داشتم، درباره انواع کوتاهی‌هایی که ما متاسفانه از سوی نظام صنفی شاهد بودیم، صحبت کردم. البته در همان صحبت‌ها هم تاکید کردم که نباید یک طرفه به پیش قاضی رفت و هیچ کس نمی‌تواند منکر تلاش‌های نظام صنفی رایانه‌ای که قطعا با جناب سعادت شروع نشده است و با عزیزان دیگری شروع شده است و در فضای IT و در حمایت از واردکنندگان سخت‌افزار و تجهیزات و شرکتهای شبکه و زیرساخت و مانند آن، بسیار موثر بوده‌اند و نمی‌توانیم منکر عملکرد خوب نظام صنفی در این حوزه‌ها باشیم و در این سال‌ها در این حوزه‌ها بسیار خوب عمل کرده‌اند و کارنامه درخشانی دارند اما، در هفت هشت سال اخیر و با ورود تکنولوژی‌های جدید، و با ظهور کسب‌وکارهای اینترنتی متاسفانه عملکرد نظام صنفی، عملکردی منفعلانه و غیر فعال است یا لااقل ما این طور احساس می‌کنیم. انتظارات ما کسب‌وکارهای اینترنتی برآورده نمی‌شود و صدای ما شنیده نمی‌شود یا لااقل ما این طور احساس می‌کنیم.
دوستان هم بیشتر درگیر بخش سخت‌افزار و یک مقدار هم نرم‌افزارهای خودشان هستند و تفاوت حوزه کسب‌وکارهای اینترنتی و نرم‌افزار و سخت‌افزار، به نظر می‌رسد که مورد توجه لازم نبوده و نیست. به همین دلیل و در پاسخ به همین نیاز که بین ما کسب‌وکارهای اینترنتی به وجود آمده و اینکه ما نیاز داریم به یک منبع و مرجع برای حمایت از کسب‌وکارهای اینترنتی، می‌بینیم که نظام صنفی می آید و آبرو و اعتبار خودش را با این گونه صحبت‌ها و مخالفت‌ها با اتحادیه خرج می‌کند.
چرا خرج می کنند؟
قطعاً آقای سعادت آنقدر دانش و آگاهی دارند که بدانند که ایشان نمی‌توانند اجازه بدهند یا ندهند که کسی از نظام صنفی خارج بشود یا نشود. خیلی طبیعی است که یک اتحادیه‌ای تشکیل می‌شود. بعدا یک سری صنوف جدید اضافه می‌شوند. مسئولین امر، وزارت صنعت معدن تجارت، کسانی که مرجع هستند میآیند و این صنوف جدید را در اختیار یک اتحادیه قرار می‌دهند و می‌گویند جواز اینها را هم شما صادر کنید.
بعد از اینکه یک دوره گذار طی شد، مثلا همین موبایل فروشی‌ها را نگاه کنید، بعد از اینکه این دوره گذار طی شد، بازار به بلوغ رسید، اتحادیه‌ای برایش تشکیل می‌شود و مجزا می‌شوند و واحدهای صنفی می‌توانند هویت بگیرند و فعالیت خود را تحت نام و نظارت و مجوز اتحادیه جدید شروع کنند. برعکس این را هم شاهد هستیم. یک وقت‌هایی یک سری اتحادیه‌ها ضعیف عمل می‌کنند و تجمیع می‌شوند.
آیا می توانید این موضوع را بیشتر توضیح بدهید؟
اگر بخواهم بیشتر توضیح دهم، روند این است که وزارت صنعت معدن تجارت مثلاً تصمیم می‌گیرد که یک صنف جدید در حوزه کسب‌وکارها شکل گرفته، می‌گوید مثلاً فعلا بروند از اتحادیه «الف» ، جواز بگیرند. بعد از چند وقت که تعدادشان زیاد می‌شود، می‌گویند شما می‌توانید بیایید اتحادیه «ب» را راه‌اندازی کنید. حالا اتحادیه «الف» می‌تواند بیاید بگوید ما اجازه نمی‌دهیم؟ پاسخ روشن است : نه!
نظام صنفی هم یک نظامی است با یک سری قوانین مشخص، رسما نوشته ما این مجوز را می‌دهیم، هر کسب‌وکاری باید برود جوازهای مربوطه خودش را از مراجع قانونی بگیرد. عین عبارت نظام صنفی است. قانون نظام صنفی را بخوانید: صفحه ۳۱ کتاب قانون نظام صنفی رایانه‌ای کشور. حالا این اتحادیه که قرار است جواز کسب برای کسب‌وکارهای اینترنتی راه‌اندازی کند، دارد شکل می‌گیرد. برای من عجیب است که دوستان عزیز و دانشمند من، بزرگوارانی مثل جناب بحری، جناب سعادت، بدون بررسی و فقط مبتنی بر احساسات چنین مصاحبه‌هایی می‌کنند.
اگر این عزیزان یک مقدار منطقی فکر کنند و شرایط را بررسی کنند، اگر یک رجوعی بکنند به فعالیت ده سال اخیر نظامصنفی در حوزه کسب‌وکارهای اینترنتی، فکر می‌کنم خودشان باید می‌آمدند و این اتحادیه را راه می‌انداختند. عجیب است که این دوستان اقدام نکرده‌اند و حالا انجمن صنفی کسب‌وکارهای اینترنتی آمده است این کار را شروع کرده است.
من اگر مسئولیتی داشتم، اگر امکان حرف زدن در نظام صنفی را داشتم، نظام صنفی باید در سال ۱۳۸۵ شاید هم سال ۱۳۸۲ به فکر کسب‌وکارهای اینترنتی می‌بود. چرا که خودم اولین فروشگاه اینترنتی‌ام را در یک شرکتی، در سال ۱۳۸۲ نوشتم و فعالیت فروشگاه‌های اینترنتی از ۱۳۸۲ به شکل پر رونق شروع شد.
حالا در سال ۱۳۹۶ در نتیجه کوتاهی نظام صنفی، یا شاید هم اصلا به دلیل عدم ارتباط این حوزه با نظام صنفی، اتحادیه دارد تشکیل می‌شود. چرا دارند مخالفت می‌کنند؟ اگر مربوط به آنها است، چرا تا حالا حمایت نکردند؟ اگر مربوط به آنها نیست، چرا الان بالا و پایین می‌پرند؟ چرا تهدید می‌کنند؟
آیا شما معتقدید که رییس محترم نظام صنفی نباید چنین صحبتی را میکردند؟
اگر واقعا این جمله که از قول آقای ناصر علی سعادت نقل شده درست باشد، که گفته‌اند ما به هیچ عنوان به هیچ تشکل یا اتحادیه‌ای اجازه دخالت در کسب‌وکار اعضای خود را نمی‌دهیم، این اصلا دخالت در امور قانونی است. اگر وزارت صنعت معدن تجارت تصمیم بگیرد که یک اتحادیه‌ای راه بی‌افتد و یک تعدادی از این کسب‌وکارها بگویند: بله! ما می‌خواهیم!، نظام صنفی اجازه ندارد چنین حرفی را بزند. شاید باید وکلا نظر بدهند که آیا گفتن این جمله از طرف ایشان درست بوده یا نه و اینکه آیا این صحبت‌ها مبانی حقوقی دارد یا خیر. باید بررسی شود که آیا ایشان اجازه گفتن چنین جملاتی را دارند؟
فکر می‌کنید چرا ایشان این صحبت‌ها را مطرح کرده‌اند؟
البته همه ما گاهی ناراحت می‌شویم و حرف‌های نادرستی می‌زنیم. خود من هم گاهی عصبانی میشوم و ممکن است حرف‌های غیر منطقی بزنم. نمی‌شود که خیلی هم به جناب سعادت ایراد گرفت و نمی‌توانیم خیلی هم وارد جزئیات بشویم و از لحاظ حقوقی این فرمایشات ایشان را بررسی کنیم.
باید بپذیریم که ایشان ناراحت هستند و این ناراحتی ایشان هم احتمالاً از عدم توجه کافی‌شان به این حوزه بوده و الآن ناراحتی ایشان شاید از این است که چرا این کار را به موقع انجام نداده‌اند و چرا کس دیگری این کار را انجام می‌دهد. من فکر می‌کنم دوستان ما در نظام صنفی نباید ناراحت باشند. چه اشکالی دارد که این اتحادیه شکل بگیرد؟ اگر هدف رشد و ارتقاء کسب‌وکارهای اینترنتی است، چه فرقی می‌کند انجمن نظام صنفی این کار (یعنی تشکیل اتحادیه) را شروع کند یا انجمن صنفی کسب‌وکارهای اینترنتی؟
اگر واقعا هدف ما خالصانه است، چه اهمیتی دارد که چه کسی کار را شروع کرده و چرا باید ناراحت باشیم از اینکه یک نفر دیگر دارد کوتاهی من را جبران می‌کند؟
یعنی فکر می‌کنید نظام صنفی نباید از راه افتادن اتحادیه کسب‌وکارهای اینترنتی ناراحت باشد؟
من، به عنوان یک برنامه‌نویس، اگر در کدها و برنامه‌نویسی‌هایم کوتاهی کنم، یک نفر بیاید و اشکالات من را بگیرد، باید ناراحت بشوم؟ اگر من یک فروشگاه اینترنتی بزنم و یک نفر رقیب بیاید بهتر از من عمل کند، کار بهتری انجام بدهد و به مشتریان خدمات بهتری ارایه دهد، آیا باید بروم با آن رقیب بجنگم؟ چوب را بردارم و شیشه‌های رقیب را بشکنم؟ نه! این موفقیت، هنر رقیب بوده و اگر منطقی باشم و انسان سلیمالنفسی باشم باید آفرین هم بگویم. باید در روزنامه‌ها هم مصاحبه کنم و بگویم: آفرین بر این عزیزان که من نمیتوانستم فروشگاه اینترنتی خوب بزنم، فلانی آمد ایده من را، حتی بهتر و درست‌تر از من اجرا کرده و به نفع مخاطب و به نفع مشتری کار کرده است.
فکر می‌کنم جناب سعادت هم، بد نیست به این ترتیب عمل کنند و ایشان نه تنها در برابر راه‌اندازی اتحادیه مقاومت نکنند، بلکه کمک کنند. چه اشکالی دارد؟ بیایند وسط، کمک کنند که کسب‌وکارهای اینترنتی صاحب مامن و ماوا بشوند و یک نهاد قانونی برای جواز دادن تشکیل بشود.
نظام صنفی خدمات قبلی خودش را انجام می‌دهد، برای رشد و ارتقاء فضای کسب‌وکارهای اینترنتی هم با اتحادیه همکاری کنند.
بعضی‌ها می‌گویند شما با نظام صنفی مشکل دارید. آیا این درست است؟
در صحبت‌های قبلی هم اشاره کردم، دوستان گاهی این را می‌پرسند. خیلی تاکید کردم که من با نظام صنفی مخالف نیستم. من با اتحادیه موافقم. همین. حالا اگر نظام صنفی مخالف اتحادیه است، مشکل از خود نظام صنفی است. مشکل از ناحیه جناب سعادت است. عجیب است که عزیزانی مثل جناب بحری با آن سابقه درخشان و اعتبار، برای مخالفت با این اتحادیه که انشاالله تشکیل خواهد شد، بیایند هزینه بکنند.
صحبت‌های پایانی شما را داشته باشیم!
فکر می‌کنم همه ما باید تلاش کنیم به دور از این جو سازی‌ها، در یک فضای آرام، حامی کسب‌وکارهای اینترنتی باشیم. در صحبت قبلی هم اشاره کردم که نظام صنفی باید پاسخگو باشد که در این دو سال اخیر که شاهد هجوم و هجمههای اتحادیههای کسب‌وکارهای سنتی بودهایم، نظام صنفی کجای این معادله قرار داشته؟ آقای سعادت بفرمایند که در این مدت چند مصاحبه در حمایت از اسنپ و تپسی و دیجی‌کالا و بقیه کرده‌اند؟ در ماجرای شبنامه چطور؟ مقایسه کنیم ببینیم چند تا پیام و یادداشت برای آن موارد و چند تا در برابر اتحادیه گفته‌اند. این نشان می‌دهد که این عزیزان، این بزرگواران، این دانشمندان، این فعالین قدیمی این حوزه، متاسفانه به جای اینکه در حوزه‌هایی که باید عکسالعمل نشان می‌دادند، عمل نکرده‌اند. حالا می‌خواهند عدم عملکرد خودشان را مثلاً در سال گذشته که سال اقدام و عمل بود و اقدام و عمل نکردند به شکل دیگری اینجا جبران کنند.
به نظر می‌رسد که مسیر اشتباه است. امیدوارم که سازمان نظام صنفی با چشم باز، با دور اندیشی، با آگاهی، موضوع را بررسی کند و ببیند که تشکیل این اتحادیه به نفع فضای کسب‌وکارهای اینترنتی است و به دنبال پیدا کردن جایگاه مناسب خودش در این جایگاه جدید باشد.
به امید اینکه همه ما تلاش کنیم که کسب‌وکارهای اینترنتی موفق شوند. به امید اینکه همه ما حمایت کنیم از این امکان جدید یعنی دارا شدن یک اتحادیه که مامن و ماوای قانونی است برای حمایت از ما برای صدور جواز، برای جلوگیری از تعدد جواز‌ها و مجوزهای لازم برای ادامه کار کسب‌وکارهای اینترنتی، به امید اینکه آن عزیزانی هم که نادانسته و ناآگاهانه با بعضی از صحبت‌ها همراهی می‌کنند، با دید بازتر به موضوع نگاه کنند.
طالبی در پایان صحبت‌های خود، فعالین حوزه کسب‌وکار اینترنتی را به عضویت در انجمن صنفی کسب‌وکار اینترنتی تشویق کرد و گفت: از همه عزیزان دعوت می‌کنم در انجمن صنفی کسب‌وکارهای اینترنتی به نشانی www.eanjoman.ir عضو شوید تا بتوانیم از حقوق صنفی خودمان دفاع کنیم. انشاالله با تشکیل اتحادیه بیشتر و بهتر با هم ارتباط داشته باشیم و به رشد همدیگر کمک کنیم.
